هدایت ها و ارزش ها/الگوی قرآنی شیعیان در دوران غیبت

)فلمّا احسّ عیسی منهم الکفر قال من انصاری الی اللّه قال الحواریون نحن انصار اللّه آمنّا باللّه و اشهد بانّا مسلمون)؛هنگامیکه عیسی(ع) در واپسین لحظههایی که با حواریون سپری میکرد،به آنان فرمود:پس از عروج من چه کسی مرا در دین خدا یاری میکند؟حواریان گفتند:ما یاری کنندگان خدا پس از تو خواهیم بود، به خدا ایمان داریم و شاهد باش که م)در مقابل آئین خدا و تو) سر تسلیم فرود آوردیم.پرورگارا،به آنچه نازل کردی،ایمان آورده،از فرستادهات پیروی کردیم،پس ما را از جمله گواهان قرار بده.(سوره آل عمران،ایه 52)
)یا ایها الّذین امنوا کونوا انصار اللّه کما قال عیسی بن مریم للحواریین من انصاری الی اللّه قال الحواریون نحن انصار اللّه…)(سوره صفّ،ایه 14)
مرحوم استاد سید مرتضی عسکری (ره) در آغاز درس حدیث که درجمع دانشجویان دانشکده «اصول الدین» بر پا میشد،به مناسبتهای گوناگون یادآور میشدند که هدف ایشان از تأسیس این دانشکده، پروراندن افرادی متعهّد بوده تا آنها عقاید درست شیعه را ترویج نمایند و در دوران غیبت کبری یاوران حضرت صاحب(عج) باشند.ایشان غالباً در ابتدای بحث به این دو ایه تمسّک میجستند.
مرحوم استاد علامه میفرمود:امام هر عصر،به یاوران خود چنین خطاب میکند:ایا کسی هست که مرا در راه دین خدا یاری کند؟امیر مؤمنان علی،امام حسن و امام حسین(ع) نیزاین ندا را سر دادند و شهدای کربلا در پاسخ به ندای «هل من ناصرِ ینصرنی» به شهادت رسیدند.همه امامان اهل بیت(ع) در زمان خودشان یاران خاصی داشتند که کار فرهنگی میکردند تا اسلام حقیقی و ایین پیامبر خاتم(ص) را به مردم زمانشان بشناسانند.اکنون،حضرت صاحب الزمان (عج)نیز این ندا را سر میدهندکه:«من انصاری الی الله؟» این وظیفه ماست که با آماده سازی مردم از بعد فکری و فرهنگی زمینه ظهور را فراهم کنیم و هنگامیکه از وظایف منتظران و شیعیان در دوران غیبت سخن میگویند،با تمسّک به ایات قرآن الگوی منتظرن واقعی را بشناسیم.
به راستی حواریان چه کسانی بودند و چه کردند که قرآن کریم آنها را الگوی اهل ایمان معرفی نموده است؟ کلمه «حواری» از «حور» به معنی سفیدی است (طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج 4، ص 88).به نظر صاحب مجمع البیان حواریان کسانی هستند که از امور روزمره و دغل کاری به دور میباشند و تمام افکار و اعمال خود را به دلهای مردم در جهت کسب رضای خدا معطوف کردهاند (طبرسی، فضل بن حسن،تفسیر مجمع البیان، ج 4،ص 88).
صاحب قاموس قرآن نیز در توضیح این واژه مینویسد:یاران مخصوص را «حواری»گویند که گویا قلوبشان در یاری کردن،پاک و مانند جامه سفید است.
این کلمه در قرآن کریم برای یاران خاص حضرت عیسی(ع) به کار رفته است.ولی در روایات به یاران مخصوص حضرت رسول (ص) و ائمه اطهار(ع) نیز اطلاق شده است (قرشی،سید علی اکبر،قاموس قرآن، ج 2، ماده حور،ص 195).از این رو «حواری» به معنای کسی است که از میان همه مردم به یک شخص اختصاص داشته باشد.حواری فلان شخص،کسی است که که مانند اسب پیشانی سفید دارای نشان است و مردم او را به عنوان دوست ویاور وی میشناسند.
گفتاری که قرآن از این گروه نقل مینماید، متضمن نوعی ایمان و اسلام است که موجب میشد،بدون چون و چرا و قید وشرط در مقابل خداوند تسلیم شوند و به تمام احکام و دستوراتی که عیسی (ع) تعلیم داده ایمان آوردند،از رسول خدا مسیح (ع) در تمام آن موارد پیروی کردهاند(مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج 3، ص 562).
حواریان،تعداد محدودی از ایمان آورندگان به مسیح بودند و بیش از دوازده تن نبودند،آنها پس از عروج عیسی (ع)،هرگونه سختی را تحمل کردند تا ایین توحیدی اسلام را بر اساس تعالیم مسیح(ع) ترویج دهند،این عده که «همچون صیادی نفوس و جانهای مردم را از حیرت و سرگردانی به سوی حق راهنمایی میکردند».(راغب اصفهانی،حسین بن فضل، فردات،ص 263 )بنا به فرمایش حضرت رضا (ع):هم خود رااز آلودگی به گناه پاک کرده بودند،هم برای پاک کردن دیگران کوشش میکردند(مکارم شیرازی،تفسیرنمونه،ج 2،ص 563)
اکنون وظیفه مبلّغان دین و فرد فرد ما این است که با فراگیری علم و دانش و اثر پذیری ازآموزههای دین و عمل کردن به دستورات صحیحش که بر اساس کتاب و سنت بر جای مانده ابتدا خود و خویشانمان را اصلاح نموده،سپس جامعه را از عقاید آلوده که در اثر تهاجم فرهنگی و یا خرافات و…به وجود آمده است،پاک کنیم تا جامعهای سالم و موحّد را برای پذیرش آخرین منجی و ذخیره الهی آماده نماییم.