برای بهتر زیستن
آرشیو
چکیده
متن
اندرز هفدهم:
ادب‌آموز زان ادیب که او ادب از حضرت کبریا آموخت
هان ای عزیز!
بکوش در به جای آوردن اموری که بر تو فرض نموده‌اند و آگاه باش که تحصیل این امور سعادت جاویدت را به دنبال دارد و رها نمودنشان ضلالت جاوید را.پس،هیچ گاه اسباب دیگر را جانشین این گُهر ناب منما.
ایا زیان کاری از این بالاتر که تو،همی توانی گنجی نادر را تحصیل نمایی،پس آن را وا گذاشته و عوض آن کلوخی ناچیز برداری.امام سجاد(ع) می‌فرمایند:«من عمل بما افترض اللّه علیه فهو من اعبد الناس؛هر کس به وظایف لازم خود عمل کند،از عابدترین مردم خواهد بود».1 مخفی نماند بر تو،ای جان مرشد که نفس اسلام و قرآن بیگانه باشد با تو،اگر فارغ بنشینی از امور واجبیه‌ات و خویش را به کار بی فایده مشغول سازی.
انذرز هجدهم
غضب سرچشمه آفات دنیاست خوشا آن کس بدو نفسش‌نیاراست
هان ای عزیز!
اگر خواهی در بین مردمان به خوبی زیست نمایی،از این مهلکه عظیمه و صفت رذیله بپرهیز؛چرا که آن تیر رها شده از کمان ابلیس«لعین» است که خویشتن مغضوب درگه حق گشته و اکنون سر آن دارد که تو را نیز،ای عزیز،در زمره اصحاب پلشت خویش درآورد!امام صادق(ع)می‌فرماید: «ان هذا الغضب جمرة من الشیطان توقد فی قلب ابن آدم؛خشم و غضب شعله سوزان آتش است،از طرف شیطان که درون دل آدمی افروخته می‌شود» از این جهت،وارد شده که غضب دریچه‌ای است به وادی جنون و آن،بد محلی است.بدان که امید خلاصی آن کس که در ره مرگ است،بسی افزون‌تر باشد از آنکه در ره غضب است.
طریقه دفع این ماده منفور،یاد حضرت حق باشد که آن جامع خیر دنیا و آخرت است؛زیرا مرویست که خداوند،وحی فرستاد به بعض رسولان خویش که:
«ای فرزند آدم،در وقت غضب مرا یاد کن که من نیز تو را یاد کنم،در وقت غضبم و تو را هلاک نسازم» .
پس،ای که به نفس خویش قادری،قدم در وادی مرگی تدریجی منه!
اندرز نوزدهم
بیا که قصر امل سخت سست بنیاداست بـه فکر باش که بنیاد عـمـر بر بـاد است
هان ای عزیز!
برای آسوده زیستن در این کلبه‌ی گلین،ممانعت نفس را کن،از طول امل و توقع زیاده از زندگانی دنیا و بقای آن.
بدان که ارکان این صفت خبیثه وذمیمه نخست،جهل و نادانی است و دیگر،محبت دنیای دانی؛که مولا علی(ع) می‌فرمایند:«لورای العبد الأجل ومسیره لأبغض الامل وغروره؛اگر بنده خدا فرجام و مسیر خودش را ببند،حتماً آرزوها و غرورش را دشمن می‌دارد.(از آن دوری نموده و اندیشه‌اش را به آن مشغول نمی‌گرداند)».2
مبادا ای عزیز!همچون جاهلان وبی خردان گمشده‌های خویش را تنها در دریای خیال جویی؛که امید دست یافتن به تخیلات و آرزوها بس واهی است؛چرا که:«العاقل یعتمد علی عمله والجاهل یعتمد علی امله؛خردمند بر سعی و عمل خویش تکیه می‌کند و بی‌خرد بر آرزوهای خویش».3 ای فرزند در زمره بیچارگان درخواهی آمد،اگر وعده‌ی امروز به فردا تأخیر اندازی؛زیرا آن نفس که تو را وعده به فردا می‌دهد،فردا هم با توست و دست فریب او دراز.
زنهار ای جان مرشد!
نفس را بر این امر آذین ده که در پی قصر امل باشد و همیشه براین فکر باش که شاید تخته تابوت تو امروز در دست نجّار،کفن تو،بریده،روی پیشخوان بزّاز وخشت لحدت از قالب برون آمده باشد، پس،چاره طول امل خویش کن.
اندرز بیستم
مکن خواجه بر خویشتن کار سخت که بدخوی باشد نگون سار بخت
هان ای عزیز!
بدان که یکی از صفات رذیله که از جمله آفات زبان است،اظهار کردن امور قبیحه و الفاظ شرم‌آور باشد!شکی بر تو نماند که همراه داشتن این صفت باعث تنفر مردمان از تو گردد و در فرجام،منجر به اختلال امر زندگانیت.«ان اللّه حرم الجنّة علی کل فحاش بذی قلیل الحیأ لا یبالی ما قال ولا ما قیل له؛خداوند بهشت را بر هر ناسزا گوی بد زبان کم حیا که از آنچه می‌گوید و آنچه درباره‌اش گفته می‌شود باکی ندارد،حرام کرد»4 و از این جهت است که آفریدگار عالم،در ارشاد رسول خویش چنین فرماید:
«لو کنت فظّاً غلیظ القلب لانفضّوا من حولک؛و ای رسول(ص) اگر تو درشتخوی و سخت دل بودی، حتماً از اطراف تو پراکنده شده بودند». (سوره آل عمران،ایه 159) پس ای طالب ره،اگر خواهی صاحب زندگانی سرشار از مسرت گردی،از این درشتخویی و غلظت در گفتار که باعث سلب ایمان از دل و دخول جنود شیطان در دل گردد،نهایت احتراز را پیشه کن.
پیامبر اکرم(ص)می‌فرمایند:«لاتسبوا الناس فتکسبوا العداوة منهم؛به مردم دشنام ندهید؛چرا که در این صورت سبب جلب دشمنی آنها می‌شوید».5
زنهار ای جان پدر!
اگر دمساز باشی،با این امر،آگاه باش که محروم خواهی گشت،از دیگر رحمت‌های الهی که صفات نیکو باشد.
ــــــــــــــــــــــــــــ
1.وسائل الشیعه،ج11،ص 206.
2.نهج البلاغه،حکمت 328.
3.غررالحکم.
4.جامع السعادات، ج 1، ص 314.
5.معراج السعادة.
ادب‌آموز زان ادیب که او ادب از حضرت کبریا آموخت
هان ای عزیز!
بکوش در به جای آوردن اموری که بر تو فرض نموده‌اند و آگاه باش که تحصیل این امور سعادت جاویدت را به دنبال دارد و رها نمودنشان ضلالت جاوید را.پس،هیچ گاه اسباب دیگر را جانشین این گُهر ناب منما.
ایا زیان کاری از این بالاتر که تو،همی توانی گنجی نادر را تحصیل نمایی،پس آن را وا گذاشته و عوض آن کلوخی ناچیز برداری.امام سجاد(ع) می‌فرمایند:«من عمل بما افترض اللّه علیه فهو من اعبد الناس؛هر کس به وظایف لازم خود عمل کند،از عابدترین مردم خواهد بود».1 مخفی نماند بر تو،ای جان مرشد که نفس اسلام و قرآن بیگانه باشد با تو،اگر فارغ بنشینی از امور واجبیه‌ات و خویش را به کار بی فایده مشغول سازی.
انذرز هجدهم
غضب سرچشمه آفات دنیاست خوشا آن کس بدو نفسش‌نیاراست
هان ای عزیز!
اگر خواهی در بین مردمان به خوبی زیست نمایی،از این مهلکه عظیمه و صفت رذیله بپرهیز؛چرا که آن تیر رها شده از کمان ابلیس«لعین» است که خویشتن مغضوب درگه حق گشته و اکنون سر آن دارد که تو را نیز،ای عزیز،در زمره اصحاب پلشت خویش درآورد!امام صادق(ع)می‌فرماید: «ان هذا الغضب جمرة من الشیطان توقد فی قلب ابن آدم؛خشم و غضب شعله سوزان آتش است،از طرف شیطان که درون دل آدمی افروخته می‌شود» از این جهت،وارد شده که غضب دریچه‌ای است به وادی جنون و آن،بد محلی است.بدان که امید خلاصی آن کس که در ره مرگ است،بسی افزون‌تر باشد از آنکه در ره غضب است.
طریقه دفع این ماده منفور،یاد حضرت حق باشد که آن جامع خیر دنیا و آخرت است؛زیرا مرویست که خداوند،وحی فرستاد به بعض رسولان خویش که:
«ای فرزند آدم،در وقت غضب مرا یاد کن که من نیز تو را یاد کنم،در وقت غضبم و تو را هلاک نسازم» .
پس،ای که به نفس خویش قادری،قدم در وادی مرگی تدریجی منه!
اندرز نوزدهم
بیا که قصر امل سخت سست بنیاداست بـه فکر باش که بنیاد عـمـر بر بـاد است
هان ای عزیز!
برای آسوده زیستن در این کلبه‌ی گلین،ممانعت نفس را کن،از طول امل و توقع زیاده از زندگانی دنیا و بقای آن.
بدان که ارکان این صفت خبیثه وذمیمه نخست،جهل و نادانی است و دیگر،محبت دنیای دانی؛که مولا علی(ع) می‌فرمایند:«لورای العبد الأجل ومسیره لأبغض الامل وغروره؛اگر بنده خدا فرجام و مسیر خودش را ببند،حتماً آرزوها و غرورش را دشمن می‌دارد.(از آن دوری نموده و اندیشه‌اش را به آن مشغول نمی‌گرداند)».2
مبادا ای عزیز!همچون جاهلان وبی خردان گمشده‌های خویش را تنها در دریای خیال جویی؛که امید دست یافتن به تخیلات و آرزوها بس واهی است؛چرا که:«العاقل یعتمد علی عمله والجاهل یعتمد علی امله؛خردمند بر سعی و عمل خویش تکیه می‌کند و بی‌خرد بر آرزوهای خویش».3 ای فرزند در زمره بیچارگان درخواهی آمد،اگر وعده‌ی امروز به فردا تأخیر اندازی؛زیرا آن نفس که تو را وعده به فردا می‌دهد،فردا هم با توست و دست فریب او دراز.
زنهار ای جان مرشد!
نفس را بر این امر آذین ده که در پی قصر امل باشد و همیشه براین فکر باش که شاید تخته تابوت تو امروز در دست نجّار،کفن تو،بریده،روی پیشخوان بزّاز وخشت لحدت از قالب برون آمده باشد، پس،چاره طول امل خویش کن.
اندرز بیستم
مکن خواجه بر خویشتن کار سخت که بدخوی باشد نگون سار بخت
هان ای عزیز!
بدان که یکی از صفات رذیله که از جمله آفات زبان است،اظهار کردن امور قبیحه و الفاظ شرم‌آور باشد!شکی بر تو نماند که همراه داشتن این صفت باعث تنفر مردمان از تو گردد و در فرجام،منجر به اختلال امر زندگانیت.«ان اللّه حرم الجنّة علی کل فحاش بذی قلیل الحیأ لا یبالی ما قال ولا ما قیل له؛خداوند بهشت را بر هر ناسزا گوی بد زبان کم حیا که از آنچه می‌گوید و آنچه درباره‌اش گفته می‌شود باکی ندارد،حرام کرد»4 و از این جهت است که آفریدگار عالم،در ارشاد رسول خویش چنین فرماید:
«لو کنت فظّاً غلیظ القلب لانفضّوا من حولک؛و ای رسول(ص) اگر تو درشتخوی و سخت دل بودی، حتماً از اطراف تو پراکنده شده بودند». (سوره آل عمران،ایه 159) پس ای طالب ره،اگر خواهی صاحب زندگانی سرشار از مسرت گردی،از این درشتخویی و غلظت در گفتار که باعث سلب ایمان از دل و دخول جنود شیطان در دل گردد،نهایت احتراز را پیشه کن.
پیامبر اکرم(ص)می‌فرمایند:«لاتسبوا الناس فتکسبوا العداوة منهم؛به مردم دشنام ندهید؛چرا که در این صورت سبب جلب دشمنی آنها می‌شوید».5
زنهار ای جان پدر!
اگر دمساز باشی،با این امر،آگاه باش که محروم خواهی گشت،از دیگر رحمت‌های الهی که صفات نیکو باشد.
ــــــــــــــــــــــــــــ
1.وسائل الشیعه،ج11،ص 206.
2.نهج البلاغه،حکمت 328.
3.غررالحکم.
4.جامع السعادات، ج 1، ص 314.
5.معراج السعادة.
تبلیغات
