نوری از انوار قرآن
آرشیو
چکیده
متن
قرآن کریم تأثیر عظیمی در زندگی بشر و مخصوصاً مسلمین داشته است امّا چنانکه شایسته و بایسته مقام قرآن بوده به آن توجّه نشده و در بین مردم مهجور مانده است با آنکه خداوند در قرآن فرموده:«و لقد یسّرنا القرآن الذّکر؛ما قرآن را برای پندگیری سهل و آسان قرار دادیم».قرآن کریم از اول تا آخر پیام الهی برای بشر است و آگاهی و آشنایی با تمام این پیامها لازم است وتدبر در تمام آیات و مطالب آن نیزلازم است:«کتاب انزلناه الیک مبارک لیدبّر آیاته و لیتذکّر اولوالالباب».
پس لازم است نکات تفسیری برای آیات این کتاب تدوین شود که عمده نظر،بر فهم درک محتوی آیات باشد و روشن شود که منظور چیست؟و چه مطلبی را افاده میکند؟
ابتدا جا دارد که بدانیم قرآن مجید چرا با آیه بسم اللّه الرّحمن الرّحیم شروع شده است:
توضیح:
در میان اقوام و ملل مختلف رسم است که کارهای مهم و با ارزش را با نام بزرگی از بزرگان خویش که مورد احترام و علاقه آنهاست،شروع میکنند تا آن کار میمون و مبارک گردد و به انجام برسد و اما بسم الله الرحمن الرحیم سرآغاز کتاب الهی است(بسم الله) نه تنها در ابتدای قرآن بلکه در آغاز تمام کتابهای آسمانی بوده است ودرسرلوحه وشروع کار همه انبیای الهی(بسم الله) قرار داشته است.وقتی که حضرت نوح(ع) با کشتی در میان امواج طوفان به راه افتاد به یاران خود گفت:سوار شوید که «بسم الله مجریها و مرسیها»،یعنی حرکت و توقّف این کشتی به نام خداست.حضرت سلیمان(ع) وقتی که ملکه سبا را به ایمان فرا خواند،دعوتنامه خود را با (بسم الله) آغاز نمود.مولی امیرالمؤمنین حضرت علی(ع)فرمودند:بسم اللّه مایه برکت کارها و ترک آن موجب نافرجامی است.و حتی در حدیث دیگر آمده که« کلّ امر ذی بال لم یبدء فیه بالبسمله فهو أبتر؛و امری که با نام خدا شروع نشود آن کار نیمه کاره میماند و به پایان نمیرسد» و آن قدر به بسم الله و شروع هر کاری با آن سفارش شده که حتی در خوردن و خوابیدن و نوشتن و سوار شدن بر مرکب و مسافرت و ذبح حیوان حلال گوشت نیز میبایستی با بسم الله شروع شود در غیر این صورت مصرف آن گوشت حرام میشود.
نتیجه:و این رمزی است که خوراک انسانها انسانهای هدفدار است و موحّد نیز باید جهت الهی داشته باشد و روایاتی در پاداش کسی که اولین بار(بسم الله) را به کودک یاد بدهد وارد شده است.
در جای دیگر:بسم الله به اسم اعظم الهی، از سیاهی چشم به سفیدی آن نزدیکتر است.امام رضا(ع) می فرماید:بسم الله یعنی نشان بندگی خدا را بر خود مینهم،حال چرا شروع هر کاری با (بسم الله) سفارش شده است؟(بسم الله) آرم و مارک و نشانه مسلمانی است و مسلمان باید کارهایش رنگ الهی داشته باشد.
در تفسیر قرطبی از امام صادق(ع):بسم الله تاج سورههاست و بسم الله کلمه امان و رحمت است.
پس لازم است نکات تفسیری برای آیات این کتاب تدوین شود که عمده نظر،بر فهم درک محتوی آیات باشد و روشن شود که منظور چیست؟و چه مطلبی را افاده میکند؟
ابتدا جا دارد که بدانیم قرآن مجید چرا با آیه بسم اللّه الرّحمن الرّحیم شروع شده است:
توضیح:
در میان اقوام و ملل مختلف رسم است که کارهای مهم و با ارزش را با نام بزرگی از بزرگان خویش که مورد احترام و علاقه آنهاست،شروع میکنند تا آن کار میمون و مبارک گردد و به انجام برسد و اما بسم الله الرحمن الرحیم سرآغاز کتاب الهی است(بسم الله) نه تنها در ابتدای قرآن بلکه در آغاز تمام کتابهای آسمانی بوده است ودرسرلوحه وشروع کار همه انبیای الهی(بسم الله) قرار داشته است.وقتی که حضرت نوح(ع) با کشتی در میان امواج طوفان به راه افتاد به یاران خود گفت:سوار شوید که «بسم الله مجریها و مرسیها»،یعنی حرکت و توقّف این کشتی به نام خداست.حضرت سلیمان(ع) وقتی که ملکه سبا را به ایمان فرا خواند،دعوتنامه خود را با (بسم الله) آغاز نمود.مولی امیرالمؤمنین حضرت علی(ع)فرمودند:بسم اللّه مایه برکت کارها و ترک آن موجب نافرجامی است.و حتی در حدیث دیگر آمده که« کلّ امر ذی بال لم یبدء فیه بالبسمله فهو أبتر؛و امری که با نام خدا شروع نشود آن کار نیمه کاره میماند و به پایان نمیرسد» و آن قدر به بسم الله و شروع هر کاری با آن سفارش شده که حتی در خوردن و خوابیدن و نوشتن و سوار شدن بر مرکب و مسافرت و ذبح حیوان حلال گوشت نیز میبایستی با بسم الله شروع شود در غیر این صورت مصرف آن گوشت حرام میشود.
نتیجه:و این رمزی است که خوراک انسانها انسانهای هدفدار است و موحّد نیز باید جهت الهی داشته باشد و روایاتی در پاداش کسی که اولین بار(بسم الله) را به کودک یاد بدهد وارد شده است.
در جای دیگر:بسم الله به اسم اعظم الهی، از سیاهی چشم به سفیدی آن نزدیکتر است.امام رضا(ع) می فرماید:بسم الله یعنی نشان بندگی خدا را بر خود مینهم،حال چرا شروع هر کاری با (بسم الله) سفارش شده است؟(بسم الله) آرم و مارک و نشانه مسلمانی است و مسلمان باید کارهایش رنگ الهی داشته باشد.
در تفسیر قرطبی از امام صادق(ع):بسم الله تاج سورههاست و بسم الله کلمه امان و رحمت است.