برگی از ایمان
آرشیو
چکیده
متن
اسم شما چیست؟
اسم من ایمان است.
چرا پدر و مادرت چنین اسمی را برایت انتخاب کردهاند؟
ـ از آنان علت را سؤال کردم لیکن آنان درست نمیدانستند،گفتند:چون این کلمه در بین مردم ارزش دارد،اسم تو را ایمان گذاشتیم.
سؤال:خودت در مورد معنی این کلمه چه میدانی؟
ـ سکوت … چیزی نمیدانم، ولی به دانستن آن علاقمندم.
سؤال:آیا فقط انسان ایمان دارد؟
ـ هنوز نمیدانم ایمان چیست تا بدانم که مخصوص انسان است یا سایر موجودات نیز ایمان دارند؟
سئوال کننده شرح میدهد: هر چه در این جهان است، نوعی از ایمان است؛مثلاً:گردش کره زمین و ماه به دور خورشید، مطابق با محاسبات دقیق و ظریفی که دارند، انجام دادن این حرکت را برای خود تکلیف دانسته و بدون اینکه خلاف کنند مشغول به اجرا هستند.که این حرکت ناشی از ایمان آنهاست.
آیا قرآن هم این گفته را تائید میکند؟بله «… یسبح للّه ما فی السّماوات و ما فی الارض».
سؤال:آیا این مطلب در مورد انسان هم صدق میکند؟
جواب:بله، در مورد انسان هم صادق است ولی یک تفاوت مهم و اساسی با سایر موجودات دارد.توضیح مطلب:
جسم انسان(مو،ناخن،املاح و سایر ترکیبات که دارد) نیز تسبیح میکند و تا اینجا با سایر موجودات شبیه است؛ یعنی مو و ناخن انسان و استخوان و دیگر ترکیبات انسان با موجودات غیر زنده. مثل: سنگ و موجودات زنده دیگر از جمله: ویروسها،باکتریها،
گیاهان، و حیوانات همه خدا را تسبیح میکنند و ایمان دارند و این امر تخلف ناپذیر است.
سؤال:تا اینجا متوجه شدم؛ ولی سؤال این است که تفاوت ایمان انسان با سایر موجودات در چیست؟
جواب:انسان وقتی به درجه ادراک میرسد؛ یعنی از طریق عقل و علم و سایر ادراکات به جایی میرسد که موجودات دیگر از آن محرومند؛ یعنی یک سنگ به درجه ادراک نمی رسد و موجودات زنده نظیر: گیاه و حیوان به درجه ادراک عقلی و علمی نمیرسند.
توضیح بیشتر:وقتی انسان از طریق عقل و علم صاحب ادراک باشد. همین ادراک سبب میشود که ارزشهایی را در درون خود پیدا کند.
مثلاً وقتی ازعالم بالا و افق برتر نگاه میکند متوجه میشود که علم و عقل او خیلی ناقص است و باید دنبال کمال باشد.
سؤال: کمال یعنی چه؟
جواب: درجه وجودی که ناقص نباشد و کمال مطلق باشد.توضیح:
در فارسی به کمال مطلق خدا گفته میشود و در عربی الله و در انگلیسی God گفته میشود.
کمال مطلق یا الله یک ارزش است و این ارزش فقط با ذهن انسان آشنا شده است.
سؤال:با ذهن انسان آشنا شده را میتوانید توضیح بیشتر دهید.
جواب:یعنی کمال مطلق را توسط تفکر بدست آورده و با تفکر که حاصل ذهن انسان است گره خورده است، گره به عربی عقد گفته میشود و اعتقاد نیز از مشتقات عقد است؛ یعنی«ایمان در انسان به ارزشهای والایی گفته میشود که جنبه اعتقادی پیدا کند».1
سؤال:این نوع ایمان با ایمان قبلی چه تفاوتی دارند؟
ایمان نوع اوّل؛ جنبه غریزی دارد؛ ولی در نوع دوم که مخصوص انسان است جنبه اختیاری دارد؛ یعنی انسان با همه وجود جسمی و روانی که دارد صاحب دو نوع ایمان است: ایمان غریزی و ایمان اختیاری یا فطری.
ایمان اختیاری در انسان نسبی است، یعنی بستگی به درجه ادراک وی دارد.
سؤال:صحبت از ارزشهای والا شد آیا ارزشهای غیر والا هم داریم؟
جواب:بله، ارزشهایی که در شأن انسان نیست.
سؤال:ارزشهای غیروالا کدامند؟
جواب:حسد ـ کینه ـ ظلم ـ غیبت و …
1.نقل از کتاب انسان و ایمان، استاد شهید مطهری.
اسم من ایمان است.
چرا پدر و مادرت چنین اسمی را برایت انتخاب کردهاند؟
ـ از آنان علت را سؤال کردم لیکن آنان درست نمیدانستند،گفتند:چون این کلمه در بین مردم ارزش دارد،اسم تو را ایمان گذاشتیم.
سؤال:خودت در مورد معنی این کلمه چه میدانی؟
ـ سکوت … چیزی نمیدانم، ولی به دانستن آن علاقمندم.
سؤال:آیا فقط انسان ایمان دارد؟
ـ هنوز نمیدانم ایمان چیست تا بدانم که مخصوص انسان است یا سایر موجودات نیز ایمان دارند؟
سئوال کننده شرح میدهد: هر چه در این جهان است، نوعی از ایمان است؛مثلاً:گردش کره زمین و ماه به دور خورشید، مطابق با محاسبات دقیق و ظریفی که دارند، انجام دادن این حرکت را برای خود تکلیف دانسته و بدون اینکه خلاف کنند مشغول به اجرا هستند.که این حرکت ناشی از ایمان آنهاست.
آیا قرآن هم این گفته را تائید میکند؟بله «… یسبح للّه ما فی السّماوات و ما فی الارض».
سؤال:آیا این مطلب در مورد انسان هم صدق میکند؟
جواب:بله، در مورد انسان هم صادق است ولی یک تفاوت مهم و اساسی با سایر موجودات دارد.توضیح مطلب:
جسم انسان(مو،ناخن،املاح و سایر ترکیبات که دارد) نیز تسبیح میکند و تا اینجا با سایر موجودات شبیه است؛ یعنی مو و ناخن انسان و استخوان و دیگر ترکیبات انسان با موجودات غیر زنده. مثل: سنگ و موجودات زنده دیگر از جمله: ویروسها،باکتریها،
گیاهان، و حیوانات همه خدا را تسبیح میکنند و ایمان دارند و این امر تخلف ناپذیر است.
سؤال:تا اینجا متوجه شدم؛ ولی سؤال این است که تفاوت ایمان انسان با سایر موجودات در چیست؟
جواب:انسان وقتی به درجه ادراک میرسد؛ یعنی از طریق عقل و علم و سایر ادراکات به جایی میرسد که موجودات دیگر از آن محرومند؛ یعنی یک سنگ به درجه ادراک نمی رسد و موجودات زنده نظیر: گیاه و حیوان به درجه ادراک عقلی و علمی نمیرسند.
توضیح بیشتر:وقتی انسان از طریق عقل و علم صاحب ادراک باشد. همین ادراک سبب میشود که ارزشهایی را در درون خود پیدا کند.
مثلاً وقتی ازعالم بالا و افق برتر نگاه میکند متوجه میشود که علم و عقل او خیلی ناقص است و باید دنبال کمال باشد.
سؤال: کمال یعنی چه؟
جواب: درجه وجودی که ناقص نباشد و کمال مطلق باشد.توضیح:
در فارسی به کمال مطلق خدا گفته میشود و در عربی الله و در انگلیسی God گفته میشود.
کمال مطلق یا الله یک ارزش است و این ارزش فقط با ذهن انسان آشنا شده است.
سؤال:با ذهن انسان آشنا شده را میتوانید توضیح بیشتر دهید.
جواب:یعنی کمال مطلق را توسط تفکر بدست آورده و با تفکر که حاصل ذهن انسان است گره خورده است، گره به عربی عقد گفته میشود و اعتقاد نیز از مشتقات عقد است؛ یعنی«ایمان در انسان به ارزشهای والایی گفته میشود که جنبه اعتقادی پیدا کند».1
سؤال:این نوع ایمان با ایمان قبلی چه تفاوتی دارند؟
ایمان نوع اوّل؛ جنبه غریزی دارد؛ ولی در نوع دوم که مخصوص انسان است جنبه اختیاری دارد؛ یعنی انسان با همه وجود جسمی و روانی که دارد صاحب دو نوع ایمان است: ایمان غریزی و ایمان اختیاری یا فطری.
ایمان اختیاری در انسان نسبی است، یعنی بستگی به درجه ادراک وی دارد.
سؤال:صحبت از ارزشهای والا شد آیا ارزشهای غیر والا هم داریم؟
جواب:بله، ارزشهایی که در شأن انسان نیست.
سؤال:ارزشهای غیروالا کدامند؟
جواب:حسد ـ کینه ـ ظلم ـ غیبت و …
1.نقل از کتاب انسان و ایمان، استاد شهید مطهری.