درخت دوستی

در باغ دوستی قدم می‌گذاریم و دستانمان را به سوی شاخسارهای محبت دراز می‌کنیم تا از میوه‌های عاطفه بهره‌مند شویم و برگ مهربانی همواره سبز بماند.در جویبارهای صفا تن می‌شوییم، تا به پاکی ها آراسته شویم و دوستی را معنا بخشیم که لذت بودن در این فضا و پر کشیدن تا اوج خداست.
می‌خواهیم با همه کسانی که کوله بار صداقت را بر پشت خویش دارند،دوست شویم.چه اگر در دوستی صداقت نباشد ،نام دوستی بر آن نهادن پنداری نادرست و کج راهه رفتن است.
که دوستی عشق است و زندگی با عشق جان می‌گیرد،پس انتخاب دوست صادق راهی به سوی زندگی صحیح و سالم است.دوستی نادرست چاهی است که انسان وارد آن می‌شود و با هیچ طنابی نمی‌تواند خود را از آن بیرون بکشد؛زیرا الگوهای نامناسبی را به آدمی عرضه می‌کند که بر رفتار او تأثیر گذار می‌شود و در این صورت است که تغییر حالات روحی و شخصیت شکل گرفته ناشی از رفیق بد،کاری بس دشوار و در بعضی مواقع،غیرممکن می‌شود.بنابراین لازم است تا هر انسانی قبل از انتخاب دوست، ضمن استفاده از تجربیات مفید بزرگان، نکاتی چند را مورد توجه قرار دهد.از جمله آن که قرآن و سخنان ائمه معصومین (ع) را که غنی ترین راهنمای انسان در این رابطه می‌باشد را درنظر داشته باشد.آنجاکه می‌فرمایند:«بهترین دوست شما کسی است که دیدنش شما را به یاد خدا اندازد» و یامی‌فرماید:«هر کس سه مرتبه از تو خشمگین شود و هیچ حرف زشتی درباره‌ات نگوید، او را رفیق خود قرار بده، او شایسته دوستی است». و یادر جای دیگرمی فرماید:«هیچ کسی را به دوستی خویشتن نپذیر تا زمانی که وضع کار و اخلاق او را بشناسی».و همه اینها بیانگر یک چیز است:«به هر دستی نشاید داد دست» و چون روزگار بگذرد مهره‌ها را نمایان‌تر می‌کند؛ بنابراین باید مواظب بود تا با هر که دوست می‌شویم از ابتدا تمام مسایل زندگیمان را با وی در میان نگذاریم و با کسانی معاشرت کنیم که از اصالت خانوادگی برخوردار بوده و شخصیت والای آنان حریم دوستی را پاسدار باشد.قرآن کریم از زبان کسانی که در روز قیامت انگشت حسرت بر دندان گرفته و از دوستی با افراد فاسق و ناباب اظهار پشیمانی می‌کنند و می گویند:«یا ویلتا لیتنی لم اتّخذ فلاناً خلیلاً؛وای بر من! ای کاش فلانی(دوست فاسق) را دوست خود نمی‌گرفتم» .( سوره فرقان ، آیه28 )
و در ادامه می فرماید:«رفاقت او از پیروی قرآن و رسول حق مرا محروم ساخت و گمراه گردانید».
با تدبّر در این آیات شریفه در می‌یابیم که تأثیر دوست در زندگی آنچنان است که حتی پس از مرگ نیز باقی می‌ماند؛ اما پس از مرگ دست انسان به هیچ چیز نمی‌رسد و عملی را که از انجام آن پشیمان است، نمی‌تواند جبران کند و در ضمن هیچ عذری از او پذیرفته نیست. پس همیشه باید زمان حال را دریافت و اکنون به فکر برگرداندن آب رفته از جوی بود.
نکته قابل توجه دیگر در آیه به کار بردن واژه «ویلتا» و «لیتنی» است.«ویلتا» به معنی «وای بر من» می‌باشد و زمانی به کار می‌رود که انسان به فعل خویش آگاهی پیدا کرده است و تأثیر عمل بدش بر او آشکار گشته است.این کلمه معمولاً از روی حسرت گفته می‌شود و حسرت هنگامی است که پشیمانی به دنبال داشته باشد. همان گونه که اشاره شد و این پشیمانی سودی ندارد. واژه دیگر «لیتنی» است.
که در مقام آرزو به کاربرده می شود.آرزویی طولانی که باز هم امکان رسیدن به آن نیست.بنابراین از جمع این دو واژه یک مفهوم استنباط می شود و «محکوم بودن به واسطه انجام عملی که می‌توانستی خود را از آن رهایی بخشی ولی این کار را نکردی و اکنون عذر خطای تو پذیرفته نیست».
این آیه هشداری است بر این که کسانی را دوست قرار گیریم که شایستگی پیروی کردن را داشته باشند؛ البته این را هم بدانیم که دیگران هم در مورد ما همین نظر را خواهند داشت.پس بکوشیم تا با درست اندیشی و پیروی کردن از الگوهای نمونه ـ چون ائمه اطهار(ع) ـ الگوی خوبی برای دیگران باشیم.