هوالعالم
آرشیو
چکیده
متن
هنگامی که فردی به علم خود مغرور شد و با دانش خود مردم را دست انداخت، اهل عقل و حکمت او را از این کار بر حذر می‌دارند و می‌گویند:ای برادر!آیا نمی‌دانی که خداوند در دانایی داناترین است! به درستی که هیچ کس نیست که از همه مسائل آگاه باشد و هیچ کس بر همه چیز مسلط نیست، مگر علم و دانش خداوند متعال.اوست که از همه رازها و غیب، آگاه است.اوست که می‌داند چه اتفاق‌هایی رخ خواهد داد.اوست که از ظاهر و باطن همه چیز،از کوچک و بزرگ و از آغاز و پایانش آگاه است.«و عنده مفاتح الغیب لایعلمها إلا هو و یعلم ما فی البرّ و البحر و ما تسقط من ورقة الا ّیعلمها و لا حبّة فی ظلمات الأرض و لا رطب و لا یابس ألاّ فی کتاب مبین؛و کلید خزائن غیب نزد خداست، کسی جز او به آن آگاه نیست و نیز آنچه در خشکی و دریاست همه را می‌داند و هیچ برگی از درخت نیفتد، مگر آنکه او آگاه است و هیچ دانه‌ای در زیر تاریکی‌های زمین و هیچ تر و خشکی نیست، جز آنکه در کتاب مبین مسطور است».(سوره انعام، آیه 59)
ممکن است که فردی در شاخه و یا رشته‌ای از رشته‌های علوم تخصص داشته باشد و در این رشته بسیار مطالعه کرده، ولی هر چه عمیق‌تر می‌کاود، می‌یابد که آنچه می‌داند اندک و آنچه نمیداند بسیار است، زیرا علم دریایی ناآرام است. کسی که در نوشته‌ها، پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشمندان مطالعه کند، می‌باید که آدمی از اسرار جهان و انسان و مرگ و زندگی جز اندک چیزی نمیداند.دانشمند فراموش می‌کند و مسائل در ذهن او به هم می‌ریزد و یا اشتباه می‌کند، ولی علم خداوند متعال را نه فراموشی از بین می‌برد و نه با حقیقت و واقعیت تضاد پیدا می‌کند؛ زیرا علمش در برگیرنده تمام دانستنی‌های موجود است که پیش از بوجود آمدن آنها،بوده است که از سرنوشت انسان و عمر او آگاه است.
«انّ اللّه عنده علم السّاعة و ینزّل الغیث و یعلم ما فی الأرحام و ماتدری نفس ماذا تکسب غداً و ما تدری نفس بأی أرض تموت إنّ اللّه علیم خبیر؛همانا علم ساعت(قیامت) نزدخداست و او باران را فرو می‌بارد و آنچه از نر و ماده زشت و زیبا که در رحم‌هاست می‌داند و هیچ کسی نمیداند که فردا چه خواهد شد و چه خواهد کرد و هیچ کس نمیداند که به کدام سرزمین مرگش فرا می‌رسد، پس خدا به همه چیز خلایق دانا و بر کلیه اسرار و دقایق عالم آگاه است».(سوره لقمان،آیه 34)
علم خداوند به حقایق آشکار و پنهان به مصلحت انسان است و اوست که انسان را به راه راست هدایت می‌کند.خداوند است که بخشی از اسرار طبیعت را بر بندگانش آشکار می‌سازد تا یقین کنند که او آفریننده تواناست.
اسلام دین خاتم است و بر پایه علم استوار است و از مؤمنان می‌خواهد که هیچ چیز را بدون دلیل و برهان نپذیرد:«إنّما یخشی اللّه من عباده العلماء؛همانا که بندگان دانشمند و دانا از خداوند می‌ترسند».(سوره فاطر، آیه 28)
رسول خدا(ص) مسلمانان را به علم آموزی ، تشویق کرده تا هم خود سود ببرند و هم کشورهای خود را بسازند.پیامبر (ص) می‌فرماید:«طلب العلم فریضة علی کل مسلم؛علم آموزی بر هر مسلمانی واجب است».
و نیز علم آموزان را نوید بهشت داده‌اند:«من سلک طریقاً یلتمس به علماً سهّل الله له طریقا الی الجنّة؛هر کس راهی را برود که در آن علم آموزد، خداوند راه بهشت را بر او هموار می‌سازد».
بلکه از این بالاتر نیز هست، رسول خدا علم آموزی را بهترین عبادت خوانده ومی‌فرماید:«فجلیس علم خیر من عبادة ستین عاماً؛جلسه علم از عبادت شصت سال بهتر و بدتراست».
اگر شاید کسی تاریخ دانشمندان مسلمان را مطالعه کند به میزان درک و فهم و پختگی فکریشان پی‌می‌برد،چرا که آنها در بسیاری از علوم به درجه نبوغ دست یافتند:در جبر و هندسه و شیمی و زیست و نجوم و علوم دینی… و این گونه بود که نام‌هایشان همواره همچون ستارگان در حال درخشش است:خوارزمی، جابر بن حیان، ابن سینا،حسن بن هیثم و هزاران دانشمند دیگر.
اگر از نام خداوند علیم(داناترین)اهمیت دادن به علم را بیاموزیم، این نام نیز به ما اطمینان و اعتماد به خدا را به ما می‌دهد و تا زمانی که او از همه چیز آگاه است و علمش جهان را در برگرفته،پس بدان که دستورات او حامل خوشبختی و موقعیت و شکوفایی برای ماست.خداوند ما را برای جز به خیر امر نمی‌کند و جز از شر باز نمی‌دارد.
به درستی خداوند عظیم علیم می‌فرماید:«قل هل یستوی الّذین یعلمون و الّذین لایعلمون إنّما یتذکّر أولوا الالباب؛ای پیامبر! بگو آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند برابرند،باشد که صاحبدلان متذکر شوند».(سوره زمر،آیه 9)
ممکن است که فردی در شاخه و یا رشته‌ای از رشته‌های علوم تخصص داشته باشد و در این رشته بسیار مطالعه کرده، ولی هر چه عمیق‌تر می‌کاود، می‌یابد که آنچه می‌داند اندک و آنچه نمیداند بسیار است، زیرا علم دریایی ناآرام است. کسی که در نوشته‌ها، پایان‌نامه‌ها و تحقیقات دانشمندان مطالعه کند، می‌باید که آدمی از اسرار جهان و انسان و مرگ و زندگی جز اندک چیزی نمیداند.دانشمند فراموش می‌کند و مسائل در ذهن او به هم می‌ریزد و یا اشتباه می‌کند، ولی علم خداوند متعال را نه فراموشی از بین می‌برد و نه با حقیقت و واقعیت تضاد پیدا می‌کند؛ زیرا علمش در برگیرنده تمام دانستنی‌های موجود است که پیش از بوجود آمدن آنها،بوده است که از سرنوشت انسان و عمر او آگاه است.
«انّ اللّه عنده علم السّاعة و ینزّل الغیث و یعلم ما فی الأرحام و ماتدری نفس ماذا تکسب غداً و ما تدری نفس بأی أرض تموت إنّ اللّه علیم خبیر؛همانا علم ساعت(قیامت) نزدخداست و او باران را فرو می‌بارد و آنچه از نر و ماده زشت و زیبا که در رحم‌هاست می‌داند و هیچ کسی نمیداند که فردا چه خواهد شد و چه خواهد کرد و هیچ کس نمیداند که به کدام سرزمین مرگش فرا می‌رسد، پس خدا به همه چیز خلایق دانا و بر کلیه اسرار و دقایق عالم آگاه است».(سوره لقمان،آیه 34)
علم خداوند به حقایق آشکار و پنهان به مصلحت انسان است و اوست که انسان را به راه راست هدایت می‌کند.خداوند است که بخشی از اسرار طبیعت را بر بندگانش آشکار می‌سازد تا یقین کنند که او آفریننده تواناست.
اسلام دین خاتم است و بر پایه علم استوار است و از مؤمنان می‌خواهد که هیچ چیز را بدون دلیل و برهان نپذیرد:«إنّما یخشی اللّه من عباده العلماء؛همانا که بندگان دانشمند و دانا از خداوند می‌ترسند».(سوره فاطر، آیه 28)
رسول خدا(ص) مسلمانان را به علم آموزی ، تشویق کرده تا هم خود سود ببرند و هم کشورهای خود را بسازند.پیامبر (ص) می‌فرماید:«طلب العلم فریضة علی کل مسلم؛علم آموزی بر هر مسلمانی واجب است».
و نیز علم آموزان را نوید بهشت داده‌اند:«من سلک طریقاً یلتمس به علماً سهّل الله له طریقا الی الجنّة؛هر کس راهی را برود که در آن علم آموزد، خداوند راه بهشت را بر او هموار می‌سازد».
بلکه از این بالاتر نیز هست، رسول خدا علم آموزی را بهترین عبادت خوانده ومی‌فرماید:«فجلیس علم خیر من عبادة ستین عاماً؛جلسه علم از عبادت شصت سال بهتر و بدتراست».
اگر شاید کسی تاریخ دانشمندان مسلمان را مطالعه کند به میزان درک و فهم و پختگی فکریشان پی‌می‌برد،چرا که آنها در بسیاری از علوم به درجه نبوغ دست یافتند:در جبر و هندسه و شیمی و زیست و نجوم و علوم دینی… و این گونه بود که نام‌هایشان همواره همچون ستارگان در حال درخشش است:خوارزمی، جابر بن حیان، ابن سینا،حسن بن هیثم و هزاران دانشمند دیگر.
اگر از نام خداوند علیم(داناترین)اهمیت دادن به علم را بیاموزیم، این نام نیز به ما اطمینان و اعتماد به خدا را به ما می‌دهد و تا زمانی که او از همه چیز آگاه است و علمش جهان را در برگرفته،پس بدان که دستورات او حامل خوشبختی و موقعیت و شکوفایی برای ماست.خداوند ما را برای جز به خیر امر نمی‌کند و جز از شر باز نمی‌دارد.
به درستی خداوند عظیم علیم می‌فرماید:«قل هل یستوی الّذین یعلمون و الّذین لایعلمون إنّما یتذکّر أولوا الالباب؛ای پیامبر! بگو آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند برابرند،باشد که صاحبدلان متذکر شوند».(سوره زمر،آیه 9)
تبلیغات
