قرآن و اهل بیت:مهدی در قرآن
آرشیو
چکیده
متن
«یوم ندعوا کل اناس بامامهم فمن اوتی کتابه بیمینه فاولئک یقرؤن کتابهم و لایظلمون فتیلا؛به یاد آر روزی را که هر گروهی را با امام آنها می‌خوانیم، پس کسانی که نامه عمل آنان به دست راستشان داده شود آن را می‌خوانند و کمترین ظلمی به ایشان نخواهند شد».(سوره اسراء ، آیه 71)
مرحوم کلینی از امام باقر (ع) نقل کرده است که چون این آیه نازل شد،مسلمانان به پیامبر گفتند:ای رسول خدا! مگر شما امام و پیشوای تمام مردم نیستید؟پیامبر فرمود:من فرستاده خدا به سوی تمام مردم هستم؛لیکن پس از من، از جانب خدا پیشوایانی از اهل بیت من خواهد بود که در میان مردم قیام کنند و مورد ظلم و تکذیب پیشوایان کفر و ضلالت و پیروان آنها قرار گیرند،پس آنان که پیشوایانی خدایی از خاندانم را دوست بدارند و از ایشان پیروی کرده، آنان را تصدیق کنند از من و با من هستند ؛و مرا ملاقات می‌کنند.کسانی که به ایشان ستم روا دارند و آنان را دروغگو بخوانند، نه با من هستند و نه از من، و من از ایشان بیزارم.1
مرحوم طبرسی فرموده است؛شیعه و سنی گفته‌اند:علی بن موسی الرضا (هشتمین پیشوای معصوم) از پدران عالی مقام خود، از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده که در تفسیر این آیه فرمود:«یدعی کل اناس بامام زمانهم و کتاب ربهم و سنة نبیهم؛در آن روز هر گروهی با امام زمان و کتاب پروردگار و روش پیامبر خود خوانده می‌شود».2
ضرورت شناخت امام
با توجه به اختلاف آرای مردم، نیاز به قانونی که بر اساس عدالت پایه ریزی شده باشد، ضروری به نظر می‌رسد و به نظر ما ـ مسلمانان ـ بهترین قانون، قرآن مجید است که توسط پیامبر خاتم به عنوان برترین برنامه زندگی بشر از سوی خداوند حکیم نازل شده است؛و این قانون یک مجری معصوم و ناصح می‌طلبد که دلسوزانه این قانون و برنامه سعادت بخش را برای انسان‌ها اجرا، و انسان‌ها را به سوی خیر دنیا و آخرت راهنمایی کند.
و همان گونه که هر کس باید از قانون باخبر باشد، شناخت امام هم (به عنوان مفسر و مجری امین قانون) ضرورت دارد، و اگر کسی او را نشناسد، از برنامه‌های دین به طور کامل آگاه نمی‌شود و دین او ناقص می‌ماند و اگر با این حال از دنیا برود عاقبت خوبی نخواهد داشت. از این رو، شیعه و سنّی به اتفاق آرا این حدیث را از پیامبر خدا نقل کرده‌اند که فرمود:من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة؛هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلیت مرده است».3
دو ویژگی مهم برای مجری قانون
تا اینجا به این مطلب پی‌بردیم که بهترین قانون در زندگی بشر قرآن است، و امام به عنوان بهترین انسان هر عصر، مجری قانون به شمار می‌آید.اینک باید دو ویژگی مهم را برای او در نظر گرفت:1.داشتن علم کامل به قوانین و دستورات دین؛ 2.عصمت داشته باشد، زیرا او در عمل باید الگو و سرمشق دیگران باشد.
امّا درباره علم امام باید به این نکته توجه داشت که شخصی می‌تواند هدایت امت را بر عهده بگیرد که خود هدایت یافته باشد.افمن یهدی الی الحقّ احقّ ان یتبع امّن لایهدّی الاّ ان یهدی فما لکم کیف تحکمون؛آیا کسی که به سوی حق راهنمایی می‌کند بیشتر سزاوار است تا از او پیروی شود یا آنکه خودهدایت نمی‌شود مگر او را راهنمایی کنند؟!پس شما را چه می‌شود؟چگونه حکم می‌کنید؟»(سوره یونس، آیه 35)
هدایت را باید در خاندان وحی جستجو کرد؛زیرا اهل خانه از درون خانه آگاه‌ترند:افزون بر این، شیعه و سنی روایت کرده‌اند که جانشینان پیامبر دوازده نفرند.
در بعضی از آن روایات آمده است که تمام آنان مورد قبول پیامبر،و از قریش‌اند و در بعضی دیگر آمده است که آنها همگی از بنی هاشم‌اند.کسی که به کتاب‌های معتبر اهل سنت از قبیل:صحیح مسلم، صحیح بخاری، مسند احمد بن حنبل، جامع ترمزی مراجعه کند به روایات فراوانی برمی‌خورد که رسول گرامی،خلفای پس از خود را دوازده نفر شمرده‌اند.
اینک جهت اختصار به دو نمونه از روایات اهل تسنن و شیعه اکتفا می‌کنیم:
1.عبدالملک بن عمیر از جابر بن سمره نقل می‌کند که گفت:من با پدرم در محضر رسول خدا (ص) بودیم،شنیدم حضرت می‌فرمود:پس از من دوازده جانشین هستند.پس سخن خود را با صدایی آهسته ادامه داد.من از پدرم پرسیدم: آهسته چه فرمود؟او گفت:فرمود تمام این دوازده نفر از بنی هاشم‌اند».4
2.عامر بن سعد ابی وقاص از جابر بن سمره درخواست کرد تا اگر از رسول خدا چیزی در نظر دارد برایش بنویسد.جابر برایش نوشت:روز جمعه‌ای از رسول اکرم (ص) شنیدم که فرمود:این دین استوار و پابرجاست، تا وقتی قیامت برپا شود یا بر شما دوازده جانشین که همگی از قریش‌اند خلیفه باشند.5
و آیا در این روزگار مصداقی جز حضرت ولی عصر (عج) برای این دوازده جانشین پیدا می‌شود؟
و امّا دو حدیث از شیعیان:
زید بن علی می‌گوید:پدرم امام سجاد (ع) نقل کرد از پدرش امام حسین (ع) که رسول خدا به او فرمود:ای حسین! تو امام، برادر امام، و فرزند امام هستی و نه نفر از فرزندانت امنای معصومند و نهمین ایشان مهدی آنان است.خوشا بر دوستدارانشان و وای بر بدخواهانشان.6
2.در عیون اخبار الرضا چنین آمده که از امیرالمؤمنین (ع) درباره معنای گفتار رسول خدا که فرموده‌اند:«من در میان شما دو چیز گرانبها بر جای می‌گذارم:کتاب خدا و عترتم» پرسیدند:این عترت چه کسانی هستند؟ امام فرمودند:من و حسن و حسین و نه امام از نسل حسین که مهدی و قائم ایشان نهمین فرزند حسین است.
اینان از کتاب خدا جدا نمی‌شوند و قرآن نیز از ایشان جدا نمی‌شود.تا بر رسول خدا در کنار حوض او، وارد شوند.7
ما افتخار داریم که کتاب قانون ما (قرآن) مصون از خطاست:«لایاتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه تنزیل من حکیم حمید».(سوره فصلت، آیه 42)
1.اصول کافی، ج 1، ص 215.
2.مجمع البیان، ج 8 ـ 6، ص 430.
3.شرح المقاصد، عالم بزرگ اهل سنت سعد الدین تفتازانی، ج 5، ص 239، بحارالانوار، ج 23، ص 94، با این تفاوت که مرحوم علامه مجلسی به جای «و لم یعرف امام زمانه» «و هو لایعرف امام زمانه» نقل کرده است.
4.ینابیع المودّ، ص 445.
5.صحیح مسلم، ج 4، ص 101.
6.منتخب الاثر، ص 94.
7.سفینة البحار، انتشارات فراهانی، ج 2، ص 156.
مرحوم کلینی از امام باقر (ع) نقل کرده است که چون این آیه نازل شد،مسلمانان به پیامبر گفتند:ای رسول خدا! مگر شما امام و پیشوای تمام مردم نیستید؟پیامبر فرمود:من فرستاده خدا به سوی تمام مردم هستم؛لیکن پس از من، از جانب خدا پیشوایانی از اهل بیت من خواهد بود که در میان مردم قیام کنند و مورد ظلم و تکذیب پیشوایان کفر و ضلالت و پیروان آنها قرار گیرند،پس آنان که پیشوایانی خدایی از خاندانم را دوست بدارند و از ایشان پیروی کرده، آنان را تصدیق کنند از من و با من هستند ؛و مرا ملاقات می‌کنند.کسانی که به ایشان ستم روا دارند و آنان را دروغگو بخوانند، نه با من هستند و نه از من، و من از ایشان بیزارم.1
مرحوم طبرسی فرموده است؛شیعه و سنی گفته‌اند:علی بن موسی الرضا (هشتمین پیشوای معصوم) از پدران عالی مقام خود، از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده که در تفسیر این آیه فرمود:«یدعی کل اناس بامام زمانهم و کتاب ربهم و سنة نبیهم؛در آن روز هر گروهی با امام زمان و کتاب پروردگار و روش پیامبر خود خوانده می‌شود».2
ضرورت شناخت امام
با توجه به اختلاف آرای مردم، نیاز به قانونی که بر اساس عدالت پایه ریزی شده باشد، ضروری به نظر می‌رسد و به نظر ما ـ مسلمانان ـ بهترین قانون، قرآن مجید است که توسط پیامبر خاتم به عنوان برترین برنامه زندگی بشر از سوی خداوند حکیم نازل شده است؛و این قانون یک مجری معصوم و ناصح می‌طلبد که دلسوزانه این قانون و برنامه سعادت بخش را برای انسان‌ها اجرا، و انسان‌ها را به سوی خیر دنیا و آخرت راهنمایی کند.
و همان گونه که هر کس باید از قانون باخبر باشد، شناخت امام هم (به عنوان مفسر و مجری امین قانون) ضرورت دارد، و اگر کسی او را نشناسد، از برنامه‌های دین به طور کامل آگاه نمی‌شود و دین او ناقص می‌ماند و اگر با این حال از دنیا برود عاقبت خوبی نخواهد داشت. از این رو، شیعه و سنّی به اتفاق آرا این حدیث را از پیامبر خدا نقل کرده‌اند که فرمود:من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة؛هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلیت مرده است».3
دو ویژگی مهم برای مجری قانون
تا اینجا به این مطلب پی‌بردیم که بهترین قانون در زندگی بشر قرآن است، و امام به عنوان بهترین انسان هر عصر، مجری قانون به شمار می‌آید.اینک باید دو ویژگی مهم را برای او در نظر گرفت:1.داشتن علم کامل به قوانین و دستورات دین؛ 2.عصمت داشته باشد، زیرا او در عمل باید الگو و سرمشق دیگران باشد.
امّا درباره علم امام باید به این نکته توجه داشت که شخصی می‌تواند هدایت امت را بر عهده بگیرد که خود هدایت یافته باشد.افمن یهدی الی الحقّ احقّ ان یتبع امّن لایهدّی الاّ ان یهدی فما لکم کیف تحکمون؛آیا کسی که به سوی حق راهنمایی می‌کند بیشتر سزاوار است تا از او پیروی شود یا آنکه خودهدایت نمی‌شود مگر او را راهنمایی کنند؟!پس شما را چه می‌شود؟چگونه حکم می‌کنید؟»(سوره یونس، آیه 35)
هدایت را باید در خاندان وحی جستجو کرد؛زیرا اهل خانه از درون خانه آگاه‌ترند:افزون بر این، شیعه و سنی روایت کرده‌اند که جانشینان پیامبر دوازده نفرند.
در بعضی از آن روایات آمده است که تمام آنان مورد قبول پیامبر،و از قریش‌اند و در بعضی دیگر آمده است که آنها همگی از بنی هاشم‌اند.کسی که به کتاب‌های معتبر اهل سنت از قبیل:صحیح مسلم، صحیح بخاری، مسند احمد بن حنبل، جامع ترمزی مراجعه کند به روایات فراوانی برمی‌خورد که رسول گرامی،خلفای پس از خود را دوازده نفر شمرده‌اند.
اینک جهت اختصار به دو نمونه از روایات اهل تسنن و شیعه اکتفا می‌کنیم:
1.عبدالملک بن عمیر از جابر بن سمره نقل می‌کند که گفت:من با پدرم در محضر رسول خدا (ص) بودیم،شنیدم حضرت می‌فرمود:پس از من دوازده جانشین هستند.پس سخن خود را با صدایی آهسته ادامه داد.من از پدرم پرسیدم: آهسته چه فرمود؟او گفت:فرمود تمام این دوازده نفر از بنی هاشم‌اند».4
2.عامر بن سعد ابی وقاص از جابر بن سمره درخواست کرد تا اگر از رسول خدا چیزی در نظر دارد برایش بنویسد.جابر برایش نوشت:روز جمعه‌ای از رسول اکرم (ص) شنیدم که فرمود:این دین استوار و پابرجاست، تا وقتی قیامت برپا شود یا بر شما دوازده جانشین که همگی از قریش‌اند خلیفه باشند.5
و آیا در این روزگار مصداقی جز حضرت ولی عصر (عج) برای این دوازده جانشین پیدا می‌شود؟
و امّا دو حدیث از شیعیان:
زید بن علی می‌گوید:پدرم امام سجاد (ع) نقل کرد از پدرش امام حسین (ع) که رسول خدا به او فرمود:ای حسین! تو امام، برادر امام، و فرزند امام هستی و نه نفر از فرزندانت امنای معصومند و نهمین ایشان مهدی آنان است.خوشا بر دوستدارانشان و وای بر بدخواهانشان.6
2.در عیون اخبار الرضا چنین آمده که از امیرالمؤمنین (ع) درباره معنای گفتار رسول خدا که فرموده‌اند:«من در میان شما دو چیز گرانبها بر جای می‌گذارم:کتاب خدا و عترتم» پرسیدند:این عترت چه کسانی هستند؟ امام فرمودند:من و حسن و حسین و نه امام از نسل حسین که مهدی و قائم ایشان نهمین فرزند حسین است.
اینان از کتاب خدا جدا نمی‌شوند و قرآن نیز از ایشان جدا نمی‌شود.تا بر رسول خدا در کنار حوض او، وارد شوند.7
ما افتخار داریم که کتاب قانون ما (قرآن) مصون از خطاست:«لایاتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه تنزیل من حکیم حمید».(سوره فصلت، آیه 42)
1.اصول کافی، ج 1، ص 215.
2.مجمع البیان، ج 8 ـ 6، ص 430.
3.شرح المقاصد، عالم بزرگ اهل سنت سعد الدین تفتازانی، ج 5، ص 239، بحارالانوار، ج 23، ص 94، با این تفاوت که مرحوم علامه مجلسی به جای «و لم یعرف امام زمانه» «و هو لایعرف امام زمانه» نقل کرده است.
4.ینابیع المودّ، ص 445.
5.صحیح مسلم، ج 4، ص 101.
6.منتخب الاثر، ص 94.
7.سفینة البحار، انتشارات فراهانی، ج 2، ص 156.
تبلیغات
