نام دوست:اوست حسابگر
آرشیو
چکیده
متن
در بسیاری از مواقع مخصوصاً در مواقع ترس و خطر و ظلم میشنویم که مردم میگویند:«حسبنا اللّه و نعم الوکیل؛خداوند برای ما بس است؛همانا او بهترین یاور است».این جمله علی رغم سادگیاش،دارای اثرات بزرگی است.بدین معنا که خداوند او را از هر گونه گزند دور ساخته، از بدی در امان میدارد و آرامش و راحتی را در دل او قرار میدهد.
حسیب کسی است که بنده را از شر دور میسازد.یاران پیامبر (ص) که این معنی را درک کرده بودند، شجاع و قوی بودند و از هیچ دشمنی هراس نداشتند:«الّذین قال لهم النّاس انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم فزادهم ایماناً و قالوا حسبنا اللّه و نعم الوکیل.فانقلبوا بنعمة من اللّه و فضل لم یمسسهم سوء و اتبعوا رضوان اللّه و اللّه ذوفضل عظیم؛آنان که دعوت خداوند و رسولش را اجابت کردند، پس از آنکه به آنها رنج و الم رسید.چون به آنها گفتند: لشکر بسیاری بر علیه شما مؤمنان فراهم آمده،بر حذر باشید، ایمانشان بیفزود و گفتند:در مقابل همه دشمنان تنها خدا ما را کفایت است و نیکو یاور.پس آن گروه مؤمنان به نعمت و فضل خدا روی کردند و بر آنان هیچ الم و رنجی پیش نیامد و پیرو رضای خدا شدند و خداوند صاحب فضل و رحمت بیانتهاست».(سوره آل عمران، آیات 172 و 173)
خداوند حسیب است زیراهمه بشر به او در همه امورشان نیاز دارند و بدون او زندگیشان شکل نمیگیرد،به رغم هر چه از قدرت در دسترس دارند و به رغم تمام حسب و نسبشان،زندگی بدون خدا هیچ معنایی ندارد.
رسول خدا(ص) آنچه را که برای یارانش سودمند بود،میآموخت و به آنها میگفت:هر که هر صبح و شام این دعا را بخواند:«حسبی اللّه و لا اله الاّ هو علیه توکّلت و هو ربّ العرش العظیم»خداوند نگرانی را در کار دنیا و آخرتش از بین میبرد.
از دیگر معانی نام خداوند (حسیب) این است که او بندگان را در مورد اعمالشان مورد بازخواست و محاسبه قرار میدهد اگر کار آنها نیک باشد، پاداش نیک و اگر بدکار باشد، به سزای اعمالشان خواهند رسید.مؤمن راستین، حسابی سهل و آسان خواهد داشت وسربلند از حساب بیرون خواهد آمد؛امّا کافر حسابی سخت گیرانه از او خواهد شد و از پشیمانی انگشت به دهان شده و به حساب اعمال خود خواهد رسید.
خداوند متعال میفرماید:«للّه ما فی السّماوات و ما فی الارض و ان تبدوا ما فی انفسکم او تخفوه یحاسبکم به اللّه فیغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء و اللّه علی کلّ شی قدیر؛آنچه در آسمانها و زمین است، همه ملک خداست و اگر آنچه در دل دارید، آشکار و یا مخفی کنید همه را خدا در محاسبه شما خواهد آورد،آنگاه هر که را خواهد ببخشد و هر که را خواهد عذاب کند و خداوند برهمه چیز تواناست».(سوره بقره،آیه 284)
خداوند متعال به حساب اعمال بندگان خود میرسد تا هر صاحب حقی، به حقش برسد.هیچ چیز از دید او پنهان نیست و هیچ اتفاقی رخ نمیدهد،مگر آن که از آن اطلاع دارد.این عین عدالت است.خداوند متعال هیچ کس را به ظلم وارد جهنم نمیکند؛بلکه نامه اعمالش را به او میدهد تا از آن آگاه گشته و از خلافهایش آگاه شود:«و امّا من اوتی کتابه بشماله فیقول یا لیتنی لن اوت کتابیه.و لم ادر ما حسابیه.یالیتها کانت القاضیه.ما اغنی عنّی مالیه.هلک عنّی سلطانیه؛و آن کس که کتاب اعمالش بدست چپ دهند، گوید ای کاش این نامه را به من نمیدادید!و من هرگز از حساب اعمالم آگاه نمیشدم.ای کاش مرگ مرا از چنگ این غصه و عذاب نجات میداد!مال و ثروتم امروز به داد من نرسید.و همه قدرتم نابود شد».(سوره حاقه، آیات 25 ـ 29)
از دیگر معانی حسیب این است که خداوند در برابر کار نیک کوچک، بسیار پاداش میدهد و صاحب او را وارد بهشت میگرداند:«و من یتوکّل علی اللّه فهو حسبه إنّ اللّه بالغ امره قد جعل اللّه لکلّ شیء قدراً؛و هر که بر خدا توکل کند، خدا او را کفایت خواهد کرد که خدا امرش نافذ و رواست و بر هر چیز قدر و اندازهای مقدر داشته».(سوره طلاق،آیه 3)
از نعمات خداوند بر انسان این است که کار نیک را ده برابر پاداش میدهد و به هر که بخواهد، بیشتر ارزانی میدارد؛ولی کار بد، یک جزا دارد.و نیز راههایی را که انسان بتواند کار نیک بکند، بسیار فراوانند؛مثلاً:هموار کردن راه و برداشتن سنگها و خارها، لبخند به روی برادران مؤمن، سلام کردن و… از آن جملهاند.
هر بار که با برادر یا دوستت با گرمی رفتار کردی،با دل و زبانت به او سلام کردی،پاداش تو فراوانتر میشود و این همه از کرم و لطف خداوند است.او به بندهاش پاداش نیک میدهد در مقابل کار نیک،بسیار پاداش و در مقابل کار بد و زشت، همان اندازه مجازات میکند.
خداوندا! از تو میخواهیم که ما را از کسانی قرار دهی که به آسانی حساب رسی میشوند و ما را از شر آفریدههایت در امان داری و با ما با جود و کرمت رفتارکنی.ای حسیب!
حسیب کسی است که بنده را از شر دور میسازد.یاران پیامبر (ص) که این معنی را درک کرده بودند، شجاع و قوی بودند و از هیچ دشمنی هراس نداشتند:«الّذین قال لهم النّاس انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم فزادهم ایماناً و قالوا حسبنا اللّه و نعم الوکیل.فانقلبوا بنعمة من اللّه و فضل لم یمسسهم سوء و اتبعوا رضوان اللّه و اللّه ذوفضل عظیم؛آنان که دعوت خداوند و رسولش را اجابت کردند، پس از آنکه به آنها رنج و الم رسید.چون به آنها گفتند: لشکر بسیاری بر علیه شما مؤمنان فراهم آمده،بر حذر باشید، ایمانشان بیفزود و گفتند:در مقابل همه دشمنان تنها خدا ما را کفایت است و نیکو یاور.پس آن گروه مؤمنان به نعمت و فضل خدا روی کردند و بر آنان هیچ الم و رنجی پیش نیامد و پیرو رضای خدا شدند و خداوند صاحب فضل و رحمت بیانتهاست».(سوره آل عمران، آیات 172 و 173)
خداوند حسیب است زیراهمه بشر به او در همه امورشان نیاز دارند و بدون او زندگیشان شکل نمیگیرد،به رغم هر چه از قدرت در دسترس دارند و به رغم تمام حسب و نسبشان،زندگی بدون خدا هیچ معنایی ندارد.
رسول خدا(ص) آنچه را که برای یارانش سودمند بود،میآموخت و به آنها میگفت:هر که هر صبح و شام این دعا را بخواند:«حسبی اللّه و لا اله الاّ هو علیه توکّلت و هو ربّ العرش العظیم»خداوند نگرانی را در کار دنیا و آخرتش از بین میبرد.
از دیگر معانی نام خداوند (حسیب) این است که او بندگان را در مورد اعمالشان مورد بازخواست و محاسبه قرار میدهد اگر کار آنها نیک باشد، پاداش نیک و اگر بدکار باشد، به سزای اعمالشان خواهند رسید.مؤمن راستین، حسابی سهل و آسان خواهد داشت وسربلند از حساب بیرون خواهد آمد؛امّا کافر حسابی سخت گیرانه از او خواهد شد و از پشیمانی انگشت به دهان شده و به حساب اعمال خود خواهد رسید.
خداوند متعال میفرماید:«للّه ما فی السّماوات و ما فی الارض و ان تبدوا ما فی انفسکم او تخفوه یحاسبکم به اللّه فیغفر لمن یشاء و یعذّب من یشاء و اللّه علی کلّ شی قدیر؛آنچه در آسمانها و زمین است، همه ملک خداست و اگر آنچه در دل دارید، آشکار و یا مخفی کنید همه را خدا در محاسبه شما خواهد آورد،آنگاه هر که را خواهد ببخشد و هر که را خواهد عذاب کند و خداوند برهمه چیز تواناست».(سوره بقره،آیه 284)
خداوند متعال به حساب اعمال بندگان خود میرسد تا هر صاحب حقی، به حقش برسد.هیچ چیز از دید او پنهان نیست و هیچ اتفاقی رخ نمیدهد،مگر آن که از آن اطلاع دارد.این عین عدالت است.خداوند متعال هیچ کس را به ظلم وارد جهنم نمیکند؛بلکه نامه اعمالش را به او میدهد تا از آن آگاه گشته و از خلافهایش آگاه شود:«و امّا من اوتی کتابه بشماله فیقول یا لیتنی لن اوت کتابیه.و لم ادر ما حسابیه.یالیتها کانت القاضیه.ما اغنی عنّی مالیه.هلک عنّی سلطانیه؛و آن کس که کتاب اعمالش بدست چپ دهند، گوید ای کاش این نامه را به من نمیدادید!و من هرگز از حساب اعمالم آگاه نمیشدم.ای کاش مرگ مرا از چنگ این غصه و عذاب نجات میداد!مال و ثروتم امروز به داد من نرسید.و همه قدرتم نابود شد».(سوره حاقه، آیات 25 ـ 29)
از دیگر معانی حسیب این است که خداوند در برابر کار نیک کوچک، بسیار پاداش میدهد و صاحب او را وارد بهشت میگرداند:«و من یتوکّل علی اللّه فهو حسبه إنّ اللّه بالغ امره قد جعل اللّه لکلّ شیء قدراً؛و هر که بر خدا توکل کند، خدا او را کفایت خواهد کرد که خدا امرش نافذ و رواست و بر هر چیز قدر و اندازهای مقدر داشته».(سوره طلاق،آیه 3)
از نعمات خداوند بر انسان این است که کار نیک را ده برابر پاداش میدهد و به هر که بخواهد، بیشتر ارزانی میدارد؛ولی کار بد، یک جزا دارد.و نیز راههایی را که انسان بتواند کار نیک بکند، بسیار فراوانند؛مثلاً:هموار کردن راه و برداشتن سنگها و خارها، لبخند به روی برادران مؤمن، سلام کردن و… از آن جملهاند.
هر بار که با برادر یا دوستت با گرمی رفتار کردی،با دل و زبانت به او سلام کردی،پاداش تو فراوانتر میشود و این همه از کرم و لطف خداوند است.او به بندهاش پاداش نیک میدهد در مقابل کار نیک،بسیار پاداش و در مقابل کار بد و زشت، همان اندازه مجازات میکند.
خداوندا! از تو میخواهیم که ما را از کسانی قرار دهی که به آسانی حساب رسی میشوند و ما را از شر آفریدههایت در امان داری و با ما با جود و کرمت رفتارکنی.ای حسیب!