عوامل سعادت و شقاوت

اگر انسان بخواهد به سعادت ابدی برسد، احتیاج به عواملی دارد و از خیلی چیزها باید دوری کند. نمی‌شود همه کار کرد و امید به سعادتمند شدن داشت. هدف از خلقت انسان، سیر الی المطلوب است و رسیدن به لقاء اللّه. حضرت علی(ع) در خطبه83 می‌فرماید:« فاتّقوا اللّه عبادَاللّهِ جَهَةَ ما خَلَقَکُم لَه؛ ای بندگان خدا! از نافرمانی خدا بپرهیزید به خاطر هدفی که برای آن خلق و آفریده شده‌اید».
در قرآن کریم در سوره‌ی ذاریات می‌فرماید: «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون؛ که مفسران «لیعبدون» را به «لیعرفون» معنی کرده‌اند. در جاهای دیگر قرآن و هدف از خلقت را آفرینش معنی کرده و در جای دیگر لقاءاللّه وبعضی آیات هم به معنای رسیدن به رحمت معنی کرده‌اند؛ ولی از بین این معانی. لقاءاللّه کاملترین معنایی است که می‌تواند مورد توجه باشد. «واحذَروا منه کُنه ما حَذَّرکُم من نفسِهِ: و از چیزی که از نا حیه خدا از آن ترسانده شده‌اید، نهایت ترس را داشته باشید».«و استحقّوا منه ما اعدّ لکم بالتنجّز لَصَدقَ میعادِهِ؛ وخود را سزاوار آن بهشتی کنید که برای شما آماده شده و برای رسیدن به این بهشت باید عواملی را طی کرد».
یکی از عوامل سعادت این است که آدمی از دروغ‌گویی پرهیز کند. امام علی(ع) در خطبه86می‌فرماید: «جَانِبُوا الکَذِبَ فَانَّهُ مُجانِب لِلأیمانِ؛ از دروغ پرهیز کنید؛ چون دروغ مخالف با ایمان و ضد ا یمان است». «الصَّادِقُ عَلَی…شَفا مَنجاةٍ وَ کَرامَةٍ؛ راستگو بر مقام بلند نجات و کرا مت است». «و الکاذبُ علی شرف مهواهً وَ مَهانَةٍ؛ و دروغ گو بر لب پرتگاه سقوط و خواری است».
«وَ لا تحاسَدُوا، فَأن الحَسَدَ یأکل الایمانَ کما تأکُلُ النّارَ الحَطَبَ؛ نسبت به یکدیگر حسد نورزید، چون حسد ایمان را نابود می کند همچنان که آتش هیزم را می‌خورد».
«لا تباغَضُوا فَاِنَّهَآ الحالِقَة؛ نسبت به یکدیگر بعض و کینه‌توزی نداشته باشید؛ برای اینکه کینه‌توزی موجب تباه شدن ایمان می‌شود».
«واعلَمُوا اَنَّ الاَمَلَ یسهی العَقلَ وَ ینسِی الذّکر؛ و بدانید که آرزو موجب اشتباه عقل و فراموشی از یاد خدا می‌گردد». بدانید که آرزوها تمام شدنی نیستند و انسان را به خود مشغول می‌کنند. تازه ازدواج کرده و هنوز زندگی درستی ندارد. تلاش می‌کند منزل تهیه کند.بعد از آن که بدست آورد. تلاش می‌کند ماشین تهیه کند، بعد از آن تلاش می‌کند موبایل تهیه‌نماید، دوباره تلاش می‌کند منزل را عوض کند و بعد ویلا بگیرد.…
امیر مؤمنان حضرت علی(ع) می‌فرماید: دو چیز شما را نابود می‌کند:«طول الامل و اتباع الهواء» آرزوهای طولانی انسان را به شقاوت می‌کشاند، و در خطبه‌ی 83حضرت علت پیروی از هوای نفس را نجوای شیطان می‌داند. «فَاَضَّل واردَی وَ وَعَدَ فَمَنَّی؛به مردم وعده می‌دهد و آرزوهای دور و دراز به آنها القا می‌کند» وقتی هدف پیدا کردن این خواسته‌ها شد دیگر فکر نمی‌کند که من باید این خواسته‌ها را از راه درست و شرعی به دست آورم یا از راه باطل و حرام، فکر نمی‌کند که در این راه باید فکر و ایمانم را هم باید بدهم، باید تملّق بگویم؛ یک چنین فردی عقلش غافل و خودش گمراه است.
پس آرزوهای خود را تکذیب کنید و دنبال آن خواسته‌ها نروید برای اینکه این آرزوها فریب دهنده است و صاحب آرزوهای دراز مغرور و فریب‌خورده است.