مسئولیت کیفری ناشی از « فعالیت مجرمانه مشترک » در قبال اسرای جنگی ایرانی در عراق (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

حقوق اسرای جنگی در حوزه حقوق بشردوستانه جای میگیرد که نقض آن جنایت جنگی بوده و موجبات مسئولیت کیفری مرتکب را فراهم می آورد. در هدف، گذر از مسئولیت کیفری فردی « فعالیت مجرمانه مشترک » بررسی نظریه به مسئولیت کیفری جمعی است. رسیدگیهای محاکم بین المللی به ویژه دیوان کیفری بین المللی برای یوگسلاوی سابق به این عقیده رهنمون یافت که نهادهای سنتی مانند شرکت و معاونت در جرم، درباره جرایم جنگی، جنایت علیه بشریت و نسلکشی، با مسئولیت کیفری فردی مناسبت ندارد، بلکه نهاد مسئولیت کیفری کاملی را به ارمغان « فعالیت مجرمانه مشترک » نوینی همچون آورده است که در عرصه بین المللی از کارایی بیشتر و مؤثرتری برخوردار است. اندیشمندان حقوق کیفری بین المللی از به رسمیت شناختن این عقیده استقبال کرده اند و نگارنده به عنوان یکی از اسرای جنگی ایرانی در عراق به این نظریه اعتقاد راسخ یافته است.