زنان بهشتی(قسمت دوم)
آرشیو
چکیده
متن
5 ـ یاقوت و مرجان
پس از آنکه ویژگیهای چشمانزنان بهشتی بیان گردید، قرآن کریم، وضع و ویژگیهایی اندام و جسم آنان را به نمایش میگذارد. در این باره میفرماید: آنان مانند یاقوت و مرجان هستند.1
میدانیم که در شعر وادب،این دو عنصر، زیاد مورد تمثیلو تشبیهواقع شدهاند و ادیبان و شاعران و عارفان، زیباییهای مورد نظر خویش را در قالب یاقوت و مرجان، مجسّم کرده اند.
یاقوت، سنگی معدنی است که رنگهای گوناگون دارد، ولی معروفترین آن، «یاقوت سرخ» است که سرخی و درخشندگی ویژهای دارد.
مرجان نیز حیوانی دریایی شبیه شاخههای درخت است که رنگهای گوناگونی دارد وشاخصترین آن، رنگ سفید است.2 گویا قرآن کریم با مثال آوردن «یاقوت و مرجان» خواسته است وضع بدن و اندام زنان بهشتی را که سرخی و سفیدی شفاف، در هم آمیخته و رنگ جذّاب و چشم نوازی دارد، ترسیم کند.
در حدیث نیز چنین میخوانیم: «زنان بهشتی به گونهای هستند که سفیدی مغز ساق پای آنان از روی هفتاد پرده دیده میشود و خداوند فرموده است:آنان همانند یاقوت و مرجان اند».3
6 ـ مروارید درخشان
«مروارید در صدف قرار گرفته»، ویژگی دیگری از زنان بهشتی است که قرآن کریم، آن را به عنوان یکی از نعمتهای بهشتی برای نزدیک کردن به ذهن افراد مطرح میکند و میفرماید: «آن زنان مانند مروارید، در صدف پنهان شده اند».
بنابراین، حورالعین زنانی هستند که سیاهی چشم آنان مشکی کامل و سفیدی چشمهای درشت آنان کاملاً سفید و شفّاف است. بدن و اندام آنان نیز در سفیدی و ظرافت مثل لؤلؤ مکنون، یعنی مثل مرواریدی است که در صدف سفید شفّاف دیگری قرار گرفته و هیچ دستی به آنان نرسیده و هیچ غبارو آلایشی بر آنان وارد نشده است و کاملاً ظریف، زیبا، جذّاب و دل فریب اند.
این زنان، با این گونه چشمها و اندام هایی که توصیف شد، وقتی کنار همسران خویش قرار میگیرند، با آوازهای زیبا و پرطنین خود، به خوانندگی و نغمه سرایی پرشور و دل نشینی میپردازند.
در روایتی از پیامبر(ص) میخوانیم:«زنان بهشتی برای همسران خویش، به گونهای آواز میخوانند و آن چنان صدایی دارند که تا آن وقت، هیچ کسی چنین آواز و صدایی را نشنیده است».4
7ـ خرامیدن
هنگام ورود اهل ایمان و عمل به بهشت، به آنان دستور میرسد: «شما و همسرتان در نهایت بهجت و شادمانی وارد شوید.»5 سپس قرآن میفرماید: «آنان در باغی از بهشت، شادمان خواهند بود».6
وقتی قرآن به اهل ایمان میفرماید: «أنْتُم و أزْواجُکُم تُحْبَروُن»، با به کار گرفتن واژهی «تُحْبَروُن» که مفرد آن «حَبْرْ» است،معناهایی مانند: احترام میشوید، زیبایی و نورانیت دارید، شادمان هستید و آثار نیک و ماندگار دارید، مورد نظر است.7 آنگاه که چنین حالتهای سرورآفرین و لذّت بخشی به مردان و همسرانشان در بهشت دست میدهد، آنان با گردش و قدم زدن در باغها و زیر سایهها و کنار جویبارهای بهشت، به تفریح میپردازند و با بهرهمندی از نعمتهای مادّی و معنوی، عشق و صفای واقعی و جاویدان را درک میکنند.
به دلیل ظهور آثار نعمت و خرسندی و سرور بهشتی، عنوان این فراز از آیات قرآنی را «خرامیدن»؛ یعنی گردش همراه با وقار، زیبایی و ناز و کرشمهی «مردان و زنان بهشتی» در سبزهزاران و مناظر چشم نواز و دل نشین طبیعی نامیدیم.
8 ـ در خیمههای پرشکوه
گویا گردش و تفریح در باغهای زیبا به پایان رسیده و باید در خیمههای پرشکوهی که محلّ سکونت و استراحت بیشتر است، استقرار یافت و زندگی بهتری را آغاز کرد.قرآن کریم، این صحنه را چنین ترسیم کرده است: «حوریانی که در خیمههای بهشتی مستورند.»8
خیمههای بهشتی که در آن حوریان درشت چشم برای همسران و مخصوص آنان و به دور از چشم دیگران، در اختیارشان قرار دارد، چگونه است؟ آیا هم چون خیمه هایی است که جوانان و اهل دل با همسران خویش، در کنار برکه، جویبار و آبشار، روی مرغزاری زیر درختان سپیدار و برفراز تپّهای زیبای یا در جای پرطراوت و شاعرانهای برپا میکنند و به استراحت و لذّت مطلوب میپردازند؟!
اهل لغت دربارهی وضع این خیمهها میگویند: این خیمهها برخلاف خیمههای دنیایی که از پارچه است، خانه هایی هستند که از چوب ساخته شده9 یا خانه هایی که از سنگ و مانند آن ساخته شدهاند.10 شاید هم کاخهای مخصوصی باشد.
به هرحال، خیمههای بهشتی که قرآن به آن اشاره میکند،از هر جنسی باشد،براساس روایت امام صادق(ع): گسترده و بزرگ و زیبا هستند و هریک چهار در دارند و بر هر دری، زنان جوان فراوانی از جانب خداوند متعال، برای مؤمنان نگهبانی میکنند و به آنان مژدهی ورود میدهند.11
به گفته پیامبر اکرم(ص)، زنان بهشتی یا همان حورالعین وقتی کنار همسران خویش قرار گرفتند، با صدای بلند و جذّابی که هرگز به زیبایی آن شنیده نشده است، خطاب به شوهران خود میگویند:«ما همیشه در بهشت هستیم و مرگ به سراغ ما نخواهد آمد. ما پیوسته در ناز و نعمت به سر میبریم و گرفتار کاستی و ناداری نخواهیم شد. ما همیشه در خوشحالی و رضایتمندی به سر میبریم و خشم و تندخویی نداریم. خداوند ما را برای مردان مؤمن و بزرگوار آفریده است. خوشا به حال کسی که ما به وی تعلّق داریم و (در این خیمهها) با او زندگی میکنیم.12
9ـ با همهی زیبایی ها
خداوند در آیه ی دیگری، ویژگیهای زنان بهشتی را با عبارت: «خیرات حسان»13 توصیف میکند که همهی خصلتهای «حُسن سیرت» و«حُسن صورت» آنان را در بر میگیرد.
بر این اساس، زنانی که در چهار بهشت یا در دو بهشت یا به طور کلّی در بهشت متعلّق به مؤمنان و شایستگان هستند، از ویژگیهای باطنی و خصلتهای اخلاقی مانند: خوش زبانی و خوش رفتاری و ویژگیهای ظاهری مانند: طراوت و زیبایی چهره برخوردارند.14
بنابراین، مجموع ویژگیها و امتیازهای زنان بهشتی عبارتند از: جوانی و شادابی همیشگی، پاکی و پیراستگی از هر گونه پلیدی و آلودگی، بکر بودن، شیفتگی در برابر همسران، چشمهای سیاه و درشت و شفاف چون یاقوت و مرجان، درخشنگی چون مروارید، خرامیدن و دل ربایی، حضور در خیمههای پرشکوه، هم سنّ و سال بودن و خوش رفتاری با همسران و آراستگی به همهی زیباییهای ظاهری و باطنی.
پینوشت:
1. الرحمان، 58.
2.لغتنامهی دهخدا، ج50،ص 106ـ 107.
3. کلیات سعدی، ص 302.
4. دایرة المعارف القرن العشرین، فرید وجدی، ج 8، ص 722؛ لغت نامه دهخدا، ج 50، ص 107.
5. زخرف، 70.
6. روم، 15.
7.المفردات فی غریب القرآن، ص106 ؛ المنجد، ص213.
8. الرحمان، 72.
9.مجمعالبحرین، ص471.
10.المنجد، ص203.
11.روضهی کافی، ص157؛ بحارالانوار، ج 8،ص162.
12.مجمع البیان، ج9، ص211؛ کنزالعمال، ج14، ص518؛ بحارالانوار، ج8،ص121؛ منهجالصادقین، ج9، ص211.
13. الرحمان، 70.
14.مجمعالبیان، ج9،ص211.
پس از آنکه ویژگیهای چشمانزنان بهشتی بیان گردید، قرآن کریم، وضع و ویژگیهایی اندام و جسم آنان را به نمایش میگذارد. در این باره میفرماید: آنان مانند یاقوت و مرجان هستند.1
میدانیم که در شعر وادب،این دو عنصر، زیاد مورد تمثیلو تشبیهواقع شدهاند و ادیبان و شاعران و عارفان، زیباییهای مورد نظر خویش را در قالب یاقوت و مرجان، مجسّم کرده اند.
یاقوت، سنگی معدنی است که رنگهای گوناگون دارد، ولی معروفترین آن، «یاقوت سرخ» است که سرخی و درخشندگی ویژهای دارد.
مرجان نیز حیوانی دریایی شبیه شاخههای درخت است که رنگهای گوناگونی دارد وشاخصترین آن، رنگ سفید است.2 گویا قرآن کریم با مثال آوردن «یاقوت و مرجان» خواسته است وضع بدن و اندام زنان بهشتی را که سرخی و سفیدی شفاف، در هم آمیخته و رنگ جذّاب و چشم نوازی دارد، ترسیم کند.
در حدیث نیز چنین میخوانیم: «زنان بهشتی به گونهای هستند که سفیدی مغز ساق پای آنان از روی هفتاد پرده دیده میشود و خداوند فرموده است:آنان همانند یاقوت و مرجان اند».3
6 ـ مروارید درخشان
«مروارید در صدف قرار گرفته»، ویژگی دیگری از زنان بهشتی است که قرآن کریم، آن را به عنوان یکی از نعمتهای بهشتی برای نزدیک کردن به ذهن افراد مطرح میکند و میفرماید: «آن زنان مانند مروارید، در صدف پنهان شده اند».
بنابراین، حورالعین زنانی هستند که سیاهی چشم آنان مشکی کامل و سفیدی چشمهای درشت آنان کاملاً سفید و شفّاف است. بدن و اندام آنان نیز در سفیدی و ظرافت مثل لؤلؤ مکنون، یعنی مثل مرواریدی است که در صدف سفید شفّاف دیگری قرار گرفته و هیچ دستی به آنان نرسیده و هیچ غبارو آلایشی بر آنان وارد نشده است و کاملاً ظریف، زیبا، جذّاب و دل فریب اند.
این زنان، با این گونه چشمها و اندام هایی که توصیف شد، وقتی کنار همسران خویش قرار میگیرند، با آوازهای زیبا و پرطنین خود، به خوانندگی و نغمه سرایی پرشور و دل نشینی میپردازند.
در روایتی از پیامبر(ص) میخوانیم:«زنان بهشتی برای همسران خویش، به گونهای آواز میخوانند و آن چنان صدایی دارند که تا آن وقت، هیچ کسی چنین آواز و صدایی را نشنیده است».4
7ـ خرامیدن
هنگام ورود اهل ایمان و عمل به بهشت، به آنان دستور میرسد: «شما و همسرتان در نهایت بهجت و شادمانی وارد شوید.»5 سپس قرآن میفرماید: «آنان در باغی از بهشت، شادمان خواهند بود».6
وقتی قرآن به اهل ایمان میفرماید: «أنْتُم و أزْواجُکُم تُحْبَروُن»، با به کار گرفتن واژهی «تُحْبَروُن» که مفرد آن «حَبْرْ» است،معناهایی مانند: احترام میشوید، زیبایی و نورانیت دارید، شادمان هستید و آثار نیک و ماندگار دارید، مورد نظر است.7 آنگاه که چنین حالتهای سرورآفرین و لذّت بخشی به مردان و همسرانشان در بهشت دست میدهد، آنان با گردش و قدم زدن در باغها و زیر سایهها و کنار جویبارهای بهشت، به تفریح میپردازند و با بهرهمندی از نعمتهای مادّی و معنوی، عشق و صفای واقعی و جاویدان را درک میکنند.
به دلیل ظهور آثار نعمت و خرسندی و سرور بهشتی، عنوان این فراز از آیات قرآنی را «خرامیدن»؛ یعنی گردش همراه با وقار، زیبایی و ناز و کرشمهی «مردان و زنان بهشتی» در سبزهزاران و مناظر چشم نواز و دل نشین طبیعی نامیدیم.
8 ـ در خیمههای پرشکوه
گویا گردش و تفریح در باغهای زیبا به پایان رسیده و باید در خیمههای پرشکوهی که محلّ سکونت و استراحت بیشتر است، استقرار یافت و زندگی بهتری را آغاز کرد.قرآن کریم، این صحنه را چنین ترسیم کرده است: «حوریانی که در خیمههای بهشتی مستورند.»8
خیمههای بهشتی که در آن حوریان درشت چشم برای همسران و مخصوص آنان و به دور از چشم دیگران، در اختیارشان قرار دارد، چگونه است؟ آیا هم چون خیمه هایی است که جوانان و اهل دل با همسران خویش، در کنار برکه، جویبار و آبشار، روی مرغزاری زیر درختان سپیدار و برفراز تپّهای زیبای یا در جای پرطراوت و شاعرانهای برپا میکنند و به استراحت و لذّت مطلوب میپردازند؟!
اهل لغت دربارهی وضع این خیمهها میگویند: این خیمهها برخلاف خیمههای دنیایی که از پارچه است، خانه هایی هستند که از چوب ساخته شده9 یا خانه هایی که از سنگ و مانند آن ساخته شدهاند.10 شاید هم کاخهای مخصوصی باشد.
به هرحال، خیمههای بهشتی که قرآن به آن اشاره میکند،از هر جنسی باشد،براساس روایت امام صادق(ع): گسترده و بزرگ و زیبا هستند و هریک چهار در دارند و بر هر دری، زنان جوان فراوانی از جانب خداوند متعال، برای مؤمنان نگهبانی میکنند و به آنان مژدهی ورود میدهند.11
به گفته پیامبر اکرم(ص)، زنان بهشتی یا همان حورالعین وقتی کنار همسران خویش قرار گرفتند، با صدای بلند و جذّابی که هرگز به زیبایی آن شنیده نشده است، خطاب به شوهران خود میگویند:«ما همیشه در بهشت هستیم و مرگ به سراغ ما نخواهد آمد. ما پیوسته در ناز و نعمت به سر میبریم و گرفتار کاستی و ناداری نخواهیم شد. ما همیشه در خوشحالی و رضایتمندی به سر میبریم و خشم و تندخویی نداریم. خداوند ما را برای مردان مؤمن و بزرگوار آفریده است. خوشا به حال کسی که ما به وی تعلّق داریم و (در این خیمهها) با او زندگی میکنیم.12
9ـ با همهی زیبایی ها
خداوند در آیه ی دیگری، ویژگیهای زنان بهشتی را با عبارت: «خیرات حسان»13 توصیف میکند که همهی خصلتهای «حُسن سیرت» و«حُسن صورت» آنان را در بر میگیرد.
بر این اساس، زنانی که در چهار بهشت یا در دو بهشت یا به طور کلّی در بهشت متعلّق به مؤمنان و شایستگان هستند، از ویژگیهای باطنی و خصلتهای اخلاقی مانند: خوش زبانی و خوش رفتاری و ویژگیهای ظاهری مانند: طراوت و زیبایی چهره برخوردارند.14
بنابراین، مجموع ویژگیها و امتیازهای زنان بهشتی عبارتند از: جوانی و شادابی همیشگی، پاکی و پیراستگی از هر گونه پلیدی و آلودگی، بکر بودن، شیفتگی در برابر همسران، چشمهای سیاه و درشت و شفاف چون یاقوت و مرجان، درخشنگی چون مروارید، خرامیدن و دل ربایی، حضور در خیمههای پرشکوه، هم سنّ و سال بودن و خوش رفتاری با همسران و آراستگی به همهی زیباییهای ظاهری و باطنی.
پینوشت:
1. الرحمان، 58.
2.لغتنامهی دهخدا، ج50،ص 106ـ 107.
3. کلیات سعدی، ص 302.
4. دایرة المعارف القرن العشرین، فرید وجدی، ج 8، ص 722؛ لغت نامه دهخدا، ج 50، ص 107.
5. زخرف، 70.
6. روم، 15.
7.المفردات فی غریب القرآن، ص106 ؛ المنجد، ص213.
8. الرحمان، 72.
9.مجمعالبحرین، ص471.
10.المنجد، ص203.
11.روضهی کافی، ص157؛ بحارالانوار، ج 8،ص162.
12.مجمع البیان، ج9، ص211؛ کنزالعمال، ج14، ص518؛ بحارالانوار، ج8،ص121؛ منهجالصادقین، ج9، ص211.
13. الرحمان، 70.
14.مجمعالبیان، ج9،ص211.