ظرفیت ها و مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان

چکیده

با پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دوقطبی ماهیت قدرت دچار تحول ماهوی و شکلی گردیده و در کنار قدرت سخت بعد دیگری از قدرت به نام قدرت نرم مطرح شده است. یکی از ویژگی های برجسته دوران جدید افزایش روز افزون اهمیت قدرت نرم در روابط بین الملل است. برای سالیان متمادی قدرت نظامی تنها ابزار کشورها برای پیشبرد منافع خود بوده است. اما امروزه استفاده از نیروی نظامی برای کسب نفوذ در میان دیگر ملت ها کارایی خود را از دست داده است به طوری که یک رسانه، تاثیرگذارتر از نیروی نظامی ارزیابی می شود. ایران به عنوان کشوری کهن که دارای تاریخ و پیشینه فرهنگی در منطقه آسیای مرکزی و به ویژه تاجیکستان است می تواند بیشترین استفاده را از قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی به عمل آورد. با توجه به شرایط از پیش گفته این پرسش به وجود می آید که مولفه های تاریخی قدرت نرم ایران در تاجیکستان کدام است؟ و چه محدودیت ها و ملاحظاتی مانع تحقق عملی در استفاده صحیح از این ظرفیت ها شده است؟ به منظور پاسخ به پرسش های یاد شده در این پژوهش زبان و ادبیات فارسی، آداب و رسوم و مفاخر تاریخی بررسی گردیده و این فرضیه مطرح می شود که عوامل سیاسی و وجود فرهنگ های رقیب از جمله دلایل و موانع تحقق عملی ظرفیت ها می باشند.