ترجمه‏های نهج‏البلاغه

امروهوى مرادآبادى(1326 - 1376) و قبلا گفتیم وى نهج‏البلاغه را به زبان فرانسه نیز ترجمه کرده است و شرح حالش درکتاب «تذکرة علماى امامیه پاکستان‏» ص 383 آمده است.
33 - ترجمه نهج‏البلاغه به زبان کجراتى
مترجم: مولوى غلام على بن اسماعیل هندى بهاونکرى(1283 - 367ه) جلد اول آن در 200 صفحه چاپ شده است. (1) و مکرر تجدید چاپ شده تا آنکه چاپ هشتم آن در سال 1983م. در لاهور انجام گرفته است. (2)
34 - ترجمه نهج البلاغه به زبان سند
مترجم: لعلى محمدو، راهوسندى. و در سال 1975م. در کراچى چاپ شده است.
35 - ترجمه نهج البلاغه به زبان سند به شعر و نظم
مترجم: حافظ میر محمد حسن على خان بن میر محمد نصیر خان حیدرآبادى، حیدرآباد سند(1240 - 1324ه) مترجم قرآن را در ده سالگى حفظ کرده بود. نقوى در کتاب «تذکره علماى امامیه پاکستان‏» صفحه 289 - 290 شرح حال او را نوشته و مؤلفات وى را شمرده از جمله همین کتاب.
36 - ترجمه نهج البلاغه به زبان سند
مترجم: مولانا محمد رضا نجفى فرزند دریاخان پاکستانى سندى خیربورى متولد 1954م. و ترجمه وى هنوز چاپ نشده است و نقوى در «تذکره علماى امامیه پاکستان‏» ص 303 شرح حال او را نوشته است.
37 - ترجمه نهج البلاغه به لغت گیلکى (و آن زبان مردم گیلان در شمال ایران است.)
مترجم: م.ب. جکتاجى. و قسمتى از آن در مجله «گیله‏ور» در دو شماره 6 و 7 از سال اول (آذر و دى سال 1371شمسى) صفحه 19 انتشاریافته است.
38 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
مترجم آن معلوم نیست. ترجمه‏اى است از قرن ششم به زبان فارسى قدیم که بین سطرهاى نهج البلاغه به خط قدیم نوشته شده است و این قدیمى‏ترین کتابى است که روى ا وراق سمرقندى نگارش یافته است و تاریخ کتابت متن عربى این نسخه نهج البلاغه سال 573ه مى‏باشد و این نسخه در کتابخانه مرکزى دانشگاه تهران موجود است و تحت‏شماره 4876 ثبت‏شده است. (3)
39 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
تالیف: بعض اعلام قرن ششم و ممکن است‏یکى از خراسانیها باشد.
نسخه‏اى از آن که در سال 973 نوشته شده و ترجمه‏ها وسط سطر نهج البلاغه قرار گرفته، موجود است و آن نسخه‏اى است‏بسیار نفیس و با آب طلا تزیین شده و در اول آن لوحه فنى دارد و آن را شاه عباس صفوى به کتابخانه امام رضاعلیه السلام در مشهد مقدس در سال 1017ه وقف کرده است و این کتاب در کتابخانه آستان قدس قسمت مخطوطات حت‏شماره 2180 ثبت‏شده است. و آن را دکتر عزیز الله جوینى تحقیق کرده و در دو جلد چاپ کرده است و متن نهج البلاغه در بالاى صفحات قرار دارد واز انتشارات «شرکت انتشارات علمى و فرهنگى‏» در سال 1408ه ق مى‏باشد.
40 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
ترجمه‏اى است‏به فارسى قدیم از قرن هفتم یا قبل از آن. و آن د رنسخه‏اى از نهج‏البلاغه نوشته شده که تاریخ کتابت آن 818 ه است‏بدین ترتیب که ترجمه‏ها به خط قدیم وسط سطرها قرار گرفته است و این نسخه در کتابخانه عمومى مسجد گوهرشاد مشهد مقدس تحت رقم 104 موجود است. (4)
41 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
ترجمه فارسى قدیمى است که روى نسخه‏اى از نهج البلاغه نوشته شده و آن را شخصى به نام «محمد بن سلطان الحافظ بالشجرف‏» به خط فارسى در وسط سطرها نگاشته است و از آن در ماه مبارک رمضان 891 فارغ شده است و شاید ترجمه هم از همان شخص باشد کمااینکه دیوان امیرالمؤمنین علیه السلام موسوم به «انوارالعقول فى اشعار وصى الرسول‏صلى الل.ه علیه وآله‏» را باترجمه فارسى آن خلال سطرها، به آن ملحق نموده است. واین نسخه خطى نفیس در کتابخانه آیة‏الله مرعشى در قم به شماره 826 موجود است. (5)
42 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
در نسخه‏اى از نهج البلاغه که تاریخ کتابت آن 918 مى‏باشد وسط سطرها نگارش شده است و این نسخه در «دارالکتب الظاهریة‏» در دمشق به شماره 775 موجود است. (6)
43 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
به ترجمه: کمال الدین حسین بن شرف الدین عبدالحق الالهى اردبیلى متوفاى 950ه در سالهاى 1267 ه و 1288 ه در تبریز چاپ شده است.
وبا متن نهج البلاغه نیز در وسط سطرها در سالهاى 1343ه و 1355ه چاپ سنگى شده است. و سپس (دفتر نشر فرهنگ اهل بیت) در تهران افست کرده و کمى از حجم آن کاسته است.
ویک نسخه خطى از آن با این خصوصیات که ترجمه‏ها به خط فارسى در وسط سطرهاى نهج البلاغه قرار گرفته و تاریخ تحریر آن 920ه مى‏باشد و تاریخ نگارش متن عربى نهج البلاغه همان نسخه 912ه است و این نسخه در کتابخانه مرکزى دانشگاه تهران به شماره 2398 موجود است.
44 - ترجمه نهج البلاغه
ترجمه: عز الدین جعفر بن شمس الدین آملى. و از آن روز دوشنبه 29 ذى القعدة سنه 944ه فارغ شده به اسم وکیل السلطنة تاج‏الدین آقا حسن مت، از وزراء مازندران و در سال 1397ه در مشهد چاپ شده است. (7)
45 - ترجمه نهج البلاغه به زبان فارسى
در نسخه‏اى از نهج البلاغه که به تاریخ 960ه نگارش یافته، به خط فارسى وسط سطرها نوشته شده است و در آخر آن آمده است: کتبه العبد المذنب یارى الکاتب واین نسخه در کتابخانه ا مام رضاعلیه السلام در مشهد مقدس موجود است و تحت‏شماره 8058 ثبت‏شده است.
46 - ترجمه نهج البلاغه
از قرن هشتم یا نهم. مترجم موارد مشکل را ترجمه کرده نه همه نهج البلاغه و خلال سطرهاى نهج البلاغه نوشته است و یک نسخه از آن در کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به شماره 75295 موجود است و آن از مخطوطات امام جمعه کرمانى است.
47 - ترجمه نهج البلاغه به فارسى
آن را شخصى به نام محمد حسین نوشته واز نگارش آن در ماه ربیع الآخر 1093 فارغ شده است و به خط فارسى خلال سطرهاى نهج البلاغه‏به خط نسخ نوشته است و آن در کتابخانه «المتحف البریطانى‏» به رقم 18401، (ADD) نگاهدارى مى‏شود. (8)
48 - ترجمه نهج البلاغه به فارسى
مترجم: سید شرف الدین على بن محمد نصیر دست غیب حسینى شیرازى. از مشایخ محمد مؤمن بن محمد قاسم جزائریى شیرازى است. ترجمه نهج البلاغه را در ماه رمضان سال 1110ه شروع کرده و در ربیع الآخر سال 1111ه به پایان رسانده و ترجمه را با خط خود وسط سطرهاى نهج البلاغه نوشته و آن را محب على کازرونى سال 1111ه تمام کرده است. و آن از مخطوطات کتابخانه عمومى ملک در تهران مى‏باشد و تحت‏شماره 2216 ثبت‏شده است. (9)
49 - ترجمه نهج البلاغه به فارسى
مترجم آن معلوم نیست ولى در قرن یازدهم مى‏زیست. و در کتابخانه مجلس تهران به شماره 2019 موجود است و در فهرست کتابخانه مزبور چنین توصیف شده است:
نسخه نفیس، نهج‏البلاغه با خط نسخ خوش و عناوین با آب طلا و ترجمه‏ها با رنگ قرمز وسط سطرها به خط فارسى زیبا نوشته شده و شرح ابن ابى الحدید هم در هامش به خط فارسى زیبا نگارش یافته است (10) نسخه ارزنده‏اى است.
50 - ترجمه نهج البلاغه به فارسى
مترجم: محمد بن نصرالله خوئى. بدین ترتیب که ترجمه به خط فارسى در وسط سطرها و متن عربى نهج البلاغه با خط نسخ نوشته شده است و این نسخه در کتابخانه مرکزى دانشگاه تهران به شماره 3521 موجود است. (11)
پى‏نوشتها:
(1) الذریعة، ج‏4، ص 146 - ج 24 ص 413 ج‏14، ص 142.
(2) مجله تراثنا، همان شماره.
(3) فهرستها، ج‏14، ص 3917.
(4) مجله تراثنا، شماره‏4، سال 7، ص 77.
(5) فهرست فارسى، ج‏3، ص 26.
(6) فهرس دارالکتب الظاهریة، الکتب الادیبة، ج‏2، ص 367 - مصادر نهج البلاغه، ج‏1، ص 195.
(7) مجله تراثنا، شماره‏4، سال 7، ص 79 - مقاله مرحوم آقا عزیزالله طباطبائى.
(8) تراثنا، شماره 4، سال 7، ص 88.
(9) فهرست کتابخانه ملک، ج‏1، ص 786.
(10) فهرست کتابخانه مجلس، ج‏6، ص 16 و 17
(11) فهرست نسخه‏هاى خطى، ج‏12، ص 2537.