قرآن و اهل بیت:منظومه راستی
آرشیو
چکیده
متن
یا ایها الذین آمنوا اتقوا اللّه وکونوا مع الصادقین
«ای کسانی که ایمان آوردهاید، تقوای الهی را مراعات کنید و با راستگویان باشید.»1
یکی از واژههایی که فراوان در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته، واژه صدق و صادقین است که در زبان فارسی به معنایی «راستی» و «راستگویان» است.
این واژه در قرآن بیش از50بار تکرار شده است و این کثرت استعمال، دلالت براهمیتش دارد، تا جایی که خدای تعالی با همین واژه، عظمت و مقام فرازمند و والای خود را ستوده است.
بدین شرح:
1. سوره نساء ایه 87: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ حَدیثاً.
2. سوره نساء ایه 122: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ قیلاً.
«ایا کسی از خدا راستگوتر هست؟»
راستی! تا به حال فکر کردهاید چرا انسان راستگو را همه دوست دارند و او راحت تر از دیگران میتواند برای خود دوست پیدا کند؟
بیتردید خداوند دینهای آسمانی را برای هدایت انسانها فرو فرستاده است و آن را بوسیله انسانهایی راستگو که همان پیامبران الهی در طول تاریخ هستند، حفظ کرد تا در این برهه از زمان شریعت الهی اسلام توسط رسول خدا (ص) به ما برسد.
ایه مورد بحث این حقیقت را بازتر به ما میآموزد و چنین دستور داده است که در زندگی خود با راستگویان باشید.
اکنون وقت آن رسیده است تا این سؤال را مطرح کنیم:
راستگویان بعد از پیامبر(ص) چه کسانی هستند؟
برای رسیدن به پاسخ صحیح به شأن نزول ایه می پردازیم.
شأن نزول
در روایات و احادیث آمده است:منظور از راستگویان در ایه شریفه، امامان معصوم(ع) هستند و در پناه آنان هر انسان دوراندیش و فرانگر می تواند زندگی بی دغدغه و خالی از پیرایهها و مفاسد را داشته باشد.
اینک به تعدادی از این روایات توجه کنید:
1. از امام رضا(ع) در خصوص این ایه سؤال شد، آن حضرت پاسخ دادند: منظور از صادقین ائمه هستند و اینکه خداوند دستور دادند با صادقین باشید، یعنی از آنان پیروی کنید.2
2. صاحب کتاب «مختصر تاریخ دمشق»3 ـ ازاهل سنتـ به نقل از جابر بن عبداللّه انصاری روایت کرده که امام باقر(ع) فرمود: «کونوا مع الصادقین»، یعنی با علی بن ابی طالب باشید.4
3. نیز از طریق اهل سنّت روایت شده که ابن عباس گفت: مقصود از صادقین در ایه، علی ابن ابی طالب(ع) است.
4. امام أمیر المؤمنین(ع) در فرازی از حدیث منا شده 5 به قصد اثبات حق از دست رفته خود، به این ایه شریفه استدلال کردند و گواه طلبیدند.
اصحاب رسول خدا کلام حضرت أمیر(ع) را تایید کردند و گفتند: آری! پیامبر(ص) فرمود: مقصود از صادقین به معنای خاصش برادرم علی و اوصیای بعد از او میباشند.6
نتیجه
ما بر این باور هستیم که امامان معصوم(ع) پیشوایان راستین از سوی خدای تعالی هستند و پیامبر اسلام(ص) آنان را به منظور حفظ شریعت مقدسش تا قیام قیامت به همگان معرفی کرده است تا بمثابه ستارگان یک منظومه، گمشدگان را هدایت نمایند.
پس تلاش کنیم راستگو باشیم، خداوند را ناظر بر کارهای خود بدانیم، حقوق دیگران را مراعات کنیم تا از راه مستقیمی که امامان معصوم(ع) به ما معرفی کردهاند دور نگردیم.
امام خمینیقدسسره در یکی از جملات ماندگار و زیبای خود میگوید: «عالم محضر خداست و در محضر خدا معصیت نکنید.»
آری! امامان معصوم(ع) همان منظومه راستی و درستی هستند که شریعت خالص الهی را به انسانهای خواهان خوشبختی آموختهاند و آنان را با کشتی زیبای «راستی» به ساحل نجات و نیکبختی رسانیده اند، و آنچه دستور داده اند، درست است، و از هر چه نهی کرده اند، مصلحت انسان ها را در نظر داشته اند.
1. سوره توبه، ایه 119.
2. تفسیر برهان، ج 2، ص 170.
3. مختصر تاریخ دمشق، ج 18، ص 10.
4. احقاق الحق، ج 30، ص 75.
5.حدیث «مناشده» حدیثی است که در آن امام علی(ع) حقانیت خود را در امر خلافت با سوگند دادن اصحاب رسول خدا(ص) به اثبات رساند و آنان وی را تایید کردند.
6. تفسیر برهان، ج 2، ص 170.
«ای کسانی که ایمان آوردهاید، تقوای الهی را مراعات کنید و با راستگویان باشید.»1
یکی از واژههایی که فراوان در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته، واژه صدق و صادقین است که در زبان فارسی به معنایی «راستی» و «راستگویان» است.
این واژه در قرآن بیش از50بار تکرار شده است و این کثرت استعمال، دلالت براهمیتش دارد، تا جایی که خدای تعالی با همین واژه، عظمت و مقام فرازمند و والای خود را ستوده است.
بدین شرح:
1. سوره نساء ایه 87: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ حَدیثاً.
2. سوره نساء ایه 122: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ قیلاً.
«ایا کسی از خدا راستگوتر هست؟»
راستی! تا به حال فکر کردهاید چرا انسان راستگو را همه دوست دارند و او راحت تر از دیگران میتواند برای خود دوست پیدا کند؟
بیتردید خداوند دینهای آسمانی را برای هدایت انسانها فرو فرستاده است و آن را بوسیله انسانهایی راستگو که همان پیامبران الهی در طول تاریخ هستند، حفظ کرد تا در این برهه از زمان شریعت الهی اسلام توسط رسول خدا (ص) به ما برسد.
ایه مورد بحث این حقیقت را بازتر به ما میآموزد و چنین دستور داده است که در زندگی خود با راستگویان باشید.
اکنون وقت آن رسیده است تا این سؤال را مطرح کنیم:
راستگویان بعد از پیامبر(ص) چه کسانی هستند؟
برای رسیدن به پاسخ صحیح به شأن نزول ایه می پردازیم.
شأن نزول
در روایات و احادیث آمده است:منظور از راستگویان در ایه شریفه، امامان معصوم(ع) هستند و در پناه آنان هر انسان دوراندیش و فرانگر می تواند زندگی بی دغدغه و خالی از پیرایهها و مفاسد را داشته باشد.
اینک به تعدادی از این روایات توجه کنید:
1. از امام رضا(ع) در خصوص این ایه سؤال شد، آن حضرت پاسخ دادند: منظور از صادقین ائمه هستند و اینکه خداوند دستور دادند با صادقین باشید، یعنی از آنان پیروی کنید.2
2. صاحب کتاب «مختصر تاریخ دمشق»3 ـ ازاهل سنتـ به نقل از جابر بن عبداللّه انصاری روایت کرده که امام باقر(ع) فرمود: «کونوا مع الصادقین»، یعنی با علی بن ابی طالب باشید.4
3. نیز از طریق اهل سنّت روایت شده که ابن عباس گفت: مقصود از صادقین در ایه، علی ابن ابی طالب(ع) است.
4. امام أمیر المؤمنین(ع) در فرازی از حدیث منا شده 5 به قصد اثبات حق از دست رفته خود، به این ایه شریفه استدلال کردند و گواه طلبیدند.
اصحاب رسول خدا کلام حضرت أمیر(ع) را تایید کردند و گفتند: آری! پیامبر(ص) فرمود: مقصود از صادقین به معنای خاصش برادرم علی و اوصیای بعد از او میباشند.6
نتیجه
ما بر این باور هستیم که امامان معصوم(ع) پیشوایان راستین از سوی خدای تعالی هستند و پیامبر اسلام(ص) آنان را به منظور حفظ شریعت مقدسش تا قیام قیامت به همگان معرفی کرده است تا بمثابه ستارگان یک منظومه، گمشدگان را هدایت نمایند.
پس تلاش کنیم راستگو باشیم، خداوند را ناظر بر کارهای خود بدانیم، حقوق دیگران را مراعات کنیم تا از راه مستقیمی که امامان معصوم(ع) به ما معرفی کردهاند دور نگردیم.
امام خمینیقدسسره در یکی از جملات ماندگار و زیبای خود میگوید: «عالم محضر خداست و در محضر خدا معصیت نکنید.»
آری! امامان معصوم(ع) همان منظومه راستی و درستی هستند که شریعت خالص الهی را به انسانهای خواهان خوشبختی آموختهاند و آنان را با کشتی زیبای «راستی» به ساحل نجات و نیکبختی رسانیده اند، و آنچه دستور داده اند، درست است، و از هر چه نهی کرده اند، مصلحت انسان ها را در نظر داشته اند.
1. سوره توبه، ایه 119.
2. تفسیر برهان، ج 2، ص 170.
3. مختصر تاریخ دمشق، ج 18، ص 10.
4. احقاق الحق، ج 30، ص 75.
5.حدیث «مناشده» حدیثی است که در آن امام علی(ع) حقانیت خود را در امر خلافت با سوگند دادن اصحاب رسول خدا(ص) به اثبات رساند و آنان وی را تایید کردند.
6. تفسیر برهان، ج 2، ص 170.