یک و چند نکته:نقطه امید
آرشیو
چکیده
متن
ومن یتوکّل علی اللّه فهو حسبه إنّ اللّه بالغ أمره قد جعل اللّه لکل شیءٍ قدرا 1
«و هر کس که بر خدا اعتماد کند، او برای وی بس است. خدا فرمانش را به انجام رسانده است. به راستی که خدا برای هر چیزی اندازه‌ای مقرّر کرده است.»
سؤالات انسان ها از راز و رمز زندگی،بسیار بیش‌تر از آن است که بتوان آن‌ها را شمرد؛ امّا در این میان بعضی از سؤال‌ها اساسی‌تر و بنیادی تر هستند و شاید سؤال از نقطه تکیه و امید در فراز و نشیب طوفان زندگی در بالاترین درجه اهمیت و حساسیت قرار گرفته باشد. به چه چیز باید دل بست؟ از که باید کمک خواست و به کجا امید باید داشت؟
افراد مختلف بنا به ذوق، آگاهی، ایمان و تجربه خود به سؤال فوق پاسخ های متفاوت می‌دهند. بسیاری ثروت را کلید حلّ معما می دانند و آن را یگانه نقطه خوشبختی و سعادت می‌دانند.
گروهی تکیه براریکه قدرت را، مایه نجات دانسته،تلاش می کنند با کسب موقعیت بهتر در جامعه بر مشکلات خویش فائق ایند. گروهی کسب علم و معرفت را نردبان ترقی می‌دانند، امّا شاید بعضی دوست داشته باشند بدانند خداوند چه می گوید.او که خالق ما است یعنی تمامی اجزای بدن ما، نیازهای ما، عواطفِ ما، احساسات ما وعقل وشعور ما را آفریده و به تمامی خیر و شر زندگی ما آگاهی دارد و مهربان تر از او کسی نیست و همه دنیا با تمام عظمت و شگفتی های آن در دست تدبیر او است، حرفی دیگر می زند و آن سفارش و تأکید بر تکیه و اطمینان به خود او است. او در کلام جاودانه خود باره این نکته را یادآوری کرده است که:« بر خدا توکلّ کن؛ چرا که خداوند کسانی را که به او توکلّ کنند، دوست می‌دارد.اگر خدا شما را یاری کند هیچ کس نمی تواند شم راشکست دهد و اگر خدا پیروزی را برای شما نخواست، چه کسی قادر به پیروز کردن شما است؟ و البته مؤمنان باید بر خدا توکلّ کنند.»2
توکل به او به معنای نکوشیدن و به دست نیاوردن قدرت و ثروت و کسب علوم نیست که این‌ها اگر از راه طبیعی و در مسیری که خداوند فرموده کسب شوند، مطلوب و مورد رضایت خداوند است.خود او از ما می خواهد که پی کسب و کار برویم ما تلاش کنیم و برنامه‌ریزی داشته باشیم به هم نوعان خود کمک کنیم؛ در راه او انفاق کنیم؛خویشتن و جامعه خویش را اصلاح نماییم، و همه این ها اگر ثروت،علم و قدرتی نباشد، محقق نخواهد شد. توکّل به معنای سستی در کار و تنبلی و امور را به تقدیر زمان واگذار کردن، نیست؛ بلکه بدان معنا است که در عین حال که انسان به امور مادّّی توجه دارد و به دنبال کسب آن‌ها است و برای داشتن یک زندگی سالم و موفق نیاز به امکانات دارد، نقطه امیدش این‌ها نباشند؛ آن‌ها را ابزاری بداند که خداوند در اختیار او گذاشته است و تمام اثر آن‌ها به دست خدا است. چه بسا قدرتی که انسان را ذلیل کند و چه بسا ثروتی که آدمی را فقیر سازد، و چه بسا قدرت و ثروت و دانشی که دنیای انسان را آباد، ولی آخرت او را خراب سازد! توکلّ به خدا یعنی به قدرت، لطف، مهربانی و پشتیبانی خداوند ایمان داشتن؛ همه چیز را از خدا دانستن، و در سایه لطف و امداد او با نشاط و امید حرکت کردن. توکّّل یعنی اسباب رادیدن، ولی اثر و کارایی اسباب را از خداوند دانستن.
با هم ایاتی از قرآن کریم رامرور کنیم که خداوند به سرگذشت سه انسان اشاره می کند که هر یک نمادی از سه گزینه کامل ثروت و قدرت و دانش بودند؛ امّا این‌ها سودی به حالشان نبخشید: قارون، فرعون و هامان .
وقارونَ وفرعونَ‌وهامانَ و لَقَد جاءَهم مُوسی بالبیناتِ فَاستَکبَروا فِی الأَرض وَما کانوا سابقین وکُلاً أَخذنا بِذَنبه…3
«و قارون و فرعون و هامان را [هم هلاک کردیم]. و به راستی موسی برای آنان دلایل آشکار آورد، ولی آن‌ها در آن سرزمین سرکشی نمودند و [با این همه بر ما] پیشی نجستند. و هر یک [ از ایشان] را به گناهش گرفتار [عذاب] کردیم… .»
نکته آخر این که: انسان همیشه به دنبال مطلق ها و بی نهایت ها است. به دنبال هر چیز که می رود، می خواهد خود را به دریایی برساند که پایانی نداشته باشد. این صفت برخاسته از فطرت و سرشت خداجوی او است که مطلق و بی نهایت است، امّا چون در این مسیر هوای نفس و آرزوهای دور و دراز ره زنی می کنند ،به جای این که او به سرچشمه زلال توحید و قدرت و ثروت و دانش مطلق ،یعنی به خدا برسد، به آن چه خود ساخته و پرداخته مشغول می‌شود. از این رو باید گفت: هر کس که به دنبال قدرتی نامحدود، ثروتی بدون زوال و علمی گسترده است، باید به خدا توکّل کند ،او را بشناسد و با او باشد.
1. سوره طلاق، ایه 3. 2. سوره آل عمران، ایه 160. 3. سوره عنکبوت، ایات 39 ـ 40.
به خواست خداوند متعال هشت سال است که موسسه معارف اسلامی امام دضا توفیق انتشار فصلنامه قرآنی«بینات» را داشته است .
این فصلنامه ، مشتمل است بر مباحث قرآنی ، تفسیر و مفاهیم، علوم قرآن ،گفتگوی قرآنی ، نقد و معرفی آثار قرآنی ، زندگی و روش تفسیری قرآن پژوهان، نقد و معرفی ترجمه های قرآن کریم و اطلاع رسانی درباره کتاب‌های قرآنی.
اینک به اطلاع علاقه‌مندان و قرآن پژوهان می‌رساندکه جلدهای سال اول تا هفتم ، به گونه سالنامه ، آماده توزیع است.
علاقه‌مندان می‌توانند برای هریک از دوره‌ها مبلغ 2500 تومان و برای تک شماره مبلغ 300 تومان، به حساب جاری 1500 بانک صادرات شعبه میدان شهدای قم (کد 1239) در وجه فصلنامه «بینات» واریز نموده و اصل یا کپی فیش بانکی را همراه با آدرس دقیق به نشانی : قم صندوق پستی 37185/167 ارسال کنند . تلفن تماس:7742010
«و هر کس که بر خدا اعتماد کند، او برای وی بس است. خدا فرمانش را به انجام رسانده است. به راستی که خدا برای هر چیزی اندازه‌ای مقرّر کرده است.»
سؤالات انسان ها از راز و رمز زندگی،بسیار بیش‌تر از آن است که بتوان آن‌ها را شمرد؛ امّا در این میان بعضی از سؤال‌ها اساسی‌تر و بنیادی تر هستند و شاید سؤال از نقطه تکیه و امید در فراز و نشیب طوفان زندگی در بالاترین درجه اهمیت و حساسیت قرار گرفته باشد. به چه چیز باید دل بست؟ از که باید کمک خواست و به کجا امید باید داشت؟
افراد مختلف بنا به ذوق، آگاهی، ایمان و تجربه خود به سؤال فوق پاسخ های متفاوت می‌دهند. بسیاری ثروت را کلید حلّ معما می دانند و آن را یگانه نقطه خوشبختی و سعادت می‌دانند.
گروهی تکیه براریکه قدرت را، مایه نجات دانسته،تلاش می کنند با کسب موقعیت بهتر در جامعه بر مشکلات خویش فائق ایند. گروهی کسب علم و معرفت را نردبان ترقی می‌دانند، امّا شاید بعضی دوست داشته باشند بدانند خداوند چه می گوید.او که خالق ما است یعنی تمامی اجزای بدن ما، نیازهای ما، عواطفِ ما، احساسات ما وعقل وشعور ما را آفریده و به تمامی خیر و شر زندگی ما آگاهی دارد و مهربان تر از او کسی نیست و همه دنیا با تمام عظمت و شگفتی های آن در دست تدبیر او است، حرفی دیگر می زند و آن سفارش و تأکید بر تکیه و اطمینان به خود او است. او در کلام جاودانه خود باره این نکته را یادآوری کرده است که:« بر خدا توکلّ کن؛ چرا که خداوند کسانی را که به او توکلّ کنند، دوست می‌دارد.اگر خدا شما را یاری کند هیچ کس نمی تواند شم راشکست دهد و اگر خدا پیروزی را برای شما نخواست، چه کسی قادر به پیروز کردن شما است؟ و البته مؤمنان باید بر خدا توکلّ کنند.»2
توکل به او به معنای نکوشیدن و به دست نیاوردن قدرت و ثروت و کسب علوم نیست که این‌ها اگر از راه طبیعی و در مسیری که خداوند فرموده کسب شوند، مطلوب و مورد رضایت خداوند است.خود او از ما می خواهد که پی کسب و کار برویم ما تلاش کنیم و برنامه‌ریزی داشته باشیم به هم نوعان خود کمک کنیم؛ در راه او انفاق کنیم؛خویشتن و جامعه خویش را اصلاح نماییم، و همه این ها اگر ثروت،علم و قدرتی نباشد، محقق نخواهد شد. توکّل به معنای سستی در کار و تنبلی و امور را به تقدیر زمان واگذار کردن، نیست؛ بلکه بدان معنا است که در عین حال که انسان به امور مادّّی توجه دارد و به دنبال کسب آن‌ها است و برای داشتن یک زندگی سالم و موفق نیاز به امکانات دارد، نقطه امیدش این‌ها نباشند؛ آن‌ها را ابزاری بداند که خداوند در اختیار او گذاشته است و تمام اثر آن‌ها به دست خدا است. چه بسا قدرتی که انسان را ذلیل کند و چه بسا ثروتی که آدمی را فقیر سازد، و چه بسا قدرت و ثروت و دانشی که دنیای انسان را آباد، ولی آخرت او را خراب سازد! توکلّ به خدا یعنی به قدرت، لطف، مهربانی و پشتیبانی خداوند ایمان داشتن؛ همه چیز را از خدا دانستن، و در سایه لطف و امداد او با نشاط و امید حرکت کردن. توکّّل یعنی اسباب رادیدن، ولی اثر و کارایی اسباب را از خداوند دانستن.
با هم ایاتی از قرآن کریم رامرور کنیم که خداوند به سرگذشت سه انسان اشاره می کند که هر یک نمادی از سه گزینه کامل ثروت و قدرت و دانش بودند؛ امّا این‌ها سودی به حالشان نبخشید: قارون، فرعون و هامان .
وقارونَ وفرعونَ‌وهامانَ و لَقَد جاءَهم مُوسی بالبیناتِ فَاستَکبَروا فِی الأَرض وَما کانوا سابقین وکُلاً أَخذنا بِذَنبه…3
«و قارون و فرعون و هامان را [هم هلاک کردیم]. و به راستی موسی برای آنان دلایل آشکار آورد، ولی آن‌ها در آن سرزمین سرکشی نمودند و [با این همه بر ما] پیشی نجستند. و هر یک [ از ایشان] را به گناهش گرفتار [عذاب] کردیم… .»
نکته آخر این که: انسان همیشه به دنبال مطلق ها و بی نهایت ها است. به دنبال هر چیز که می رود، می خواهد خود را به دریایی برساند که پایانی نداشته باشد. این صفت برخاسته از فطرت و سرشت خداجوی او است که مطلق و بی نهایت است، امّا چون در این مسیر هوای نفس و آرزوهای دور و دراز ره زنی می کنند ،به جای این که او به سرچشمه زلال توحید و قدرت و ثروت و دانش مطلق ،یعنی به خدا برسد، به آن چه خود ساخته و پرداخته مشغول می‌شود. از این رو باید گفت: هر کس که به دنبال قدرتی نامحدود، ثروتی بدون زوال و علمی گسترده است، باید به خدا توکّل کند ،او را بشناسد و با او باشد.
1. سوره طلاق، ایه 3. 2. سوره آل عمران، ایه 160. 3. سوره عنکبوت، ایات 39 ـ 40.
به خواست خداوند متعال هشت سال است که موسسه معارف اسلامی امام دضا توفیق انتشار فصلنامه قرآنی«بینات» را داشته است .
این فصلنامه ، مشتمل است بر مباحث قرآنی ، تفسیر و مفاهیم، علوم قرآن ،گفتگوی قرآنی ، نقد و معرفی آثار قرآنی ، زندگی و روش تفسیری قرآن پژوهان، نقد و معرفی ترجمه های قرآن کریم و اطلاع رسانی درباره کتاب‌های قرآنی.
اینک به اطلاع علاقه‌مندان و قرآن پژوهان می‌رساندکه جلدهای سال اول تا هفتم ، به گونه سالنامه ، آماده توزیع است.
علاقه‌مندان می‌توانند برای هریک از دوره‌ها مبلغ 2500 تومان و برای تک شماره مبلغ 300 تومان، به حساب جاری 1500 بانک صادرات شعبه میدان شهدای قم (کد 1239) در وجه فصلنامه «بینات» واریز نموده و اصل یا کپی فیش بانکی را همراه با آدرس دقیق به نشانی : قم صندوق پستی 37185/167 ارسال کنند . تلفن تماس:7742010