اهل بیت پیامبر(ص)
آرشیو
چکیده
متن
«… إنما یرید اللّه لِیذهِبَ عَنکم الرجسَ أهلَ البیت و یطهرکم تطهیراً؛
ای اهل بیت، خدا می‌خواهد پلیدی را از شما دور کند و شما را پاک دارد».
(سوره احزاب، آیه 33)
* * *
از زبان امام حسن(ع) شأن نزول آیه این‌گونه بیان شده است که:
هنگامی که آیه تطهیر نازل شد، پیامبر خدا(ص)، من و برادرم حسین و مادرم فاطمه زهرا و پدرم علی بن ابیطالبعلیهم السلام را دور خود جمع کرد و عبای بافته شده توسط اهالی قلعه خیبر را که مال امّ‌سلمه همسرش پیامبر بود1، طلبید، خودش و همه ما را در آن جای داد آن روز پیامبر در خانه امّ‌سلمه بود و سپس فرمود:
بار خدایا! ایشان اهل بیت و عترتِ من هستند، پلیدی را از آنان دور فرما و پاک و مطهرشان قرار ده.2
امام حسن (ع) به سخنان خود ادامه داد و فرمود: از آن روز به بعد پیامبر همیشه هنگام طلوع فجر درب خانه ما می‌آمد و می‌فرمود:
درود خدا بر شما اهل‌بیت من، وقت نماز صبح فرا رسیده است (إنّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرجس…).پیامبر آیه تطهیر را تلاوت می‌فرمود و این عمل پیامبر(ص) تا روزی که از دنیا رخ بربست و به سرای جاویدان شتافت،همواره ادامه داشت.3
* * *
آیه تطهیر از آیات شریفه‌ای می‌باشد که به اتفاق مفسران و دانشمندان اسلامی در شأن ومقام والای اهل بیت پیامبر (پنج تن آل عبا) نازل گردیده است.
مرحوم قاضی نوراللّه تستری در کتاب خود چنین می‌گوید:
مفسران اسلامی اجماع و اتفاق نظر دارند که آیه تطهیر (… إنّما یرید اللّهُ لِیذهِبَ عَنکم الرجسَ أهلَ البیتِ و یطَهِّرکُم تَطهیراً) در باره پیامبر، حضرت علی، حضرت زهرا، امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) نازل گردیده است و عالمان اهل سنت از قبیل احمد بن حنبل و… بر‌این مطلب تصریح کرده‌اند.4 و نیز در قسمتی دیگر از این کتاب می‌خوانیم: علمای شیعه هزاران روایت در تأیید مطلب فوق نقل کرده‌اند.5
بعضی گفته‌اند: چون قبل از این آیه آیاتی درباره زنان پیامبر(ص) و شخصیت و وظایف ایشان قرار دارد پس این آیه نیز مربوط به همسران پیامبر(ص) است. ولی باید توجه داشت که گرچه صدر آیه شریفه مربوط به زنان پیامبر است و با ضمیر جمع مؤنث آنان را مخاطب قرار داده و می‌فرماید: وَ قَرنَ فی بُیوتِکُنِّ؛ ولی ذیل آیه با ضمیر جمع مذکر: «لِیذهِبَ عَنکُم الرِجسَ» آمده است و نفرموده: «لیذهبَ عنکنّ الرجس». این خود آشکارترین گواه است که آیه تطهیر به رسول خدا(ص)، علی، فاطمه، حسن و حسین(علیهم السلام) اختصاص دارد، نه زنان پیامبر.
جالب است بدانید که این مطلب توسط علما و مفسران اهل سنت نیز تأیید شده، و صاحب کتاب «اِحقاق الحق» اسامی 78 نفر از بزرگان و محدثان و علمای ایشان را نام می‌برد که درکتابهای خود به صراحت بیان کرده‌اند که آیه تطهیر در حق اهل بیت پیامبر(ص) بوده است و نه زنان ایشان.6
آری؛ آیه تطهیر نمونه‌ای بسیار روشن از جایگاه اهل بیت در قرآن است، و در خاتمه به دو روایت از امامان معصوم در همین رابطه اشاره می‌کنیم:
1 ـ امام باقر (ع) می‌فرماید: رجس به معنای شک است و هرگز ما (اهل بیت) در دین خودمان شک و تردید نمی‌کنیم.7
2 ـ امام صادق (ع) می‌فرماید: منظور از «اهل‌البیت» در آیه تطهیر، ائمه اطهار و ولایت آنهاست، هرکس در ولایتِ اهل بیت داخل شود، مانند آن است که در خانه پیامبر خدا(ص) داخل گردیده است.8
1 ـ المناقب، ابن مغازلی، ص110 . 2 ـ البدایة والنهایة، ابن کثیر، ج8،ص 34 .
3 ـ تفسیر برهان (رحلی)، ج3، ص315 ـ 317
4 ـ اِحقاقُ الحق ـ آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی (ره)، ج2، ص501 .
5 ـ همان، ج2، ص548 . 6 ـ همان، ج30، ص3 . 7 ـ همان، ج3، ص310 .
8 ـ همان، ج3، ص309 .
ای اهل بیت، خدا می‌خواهد پلیدی را از شما دور کند و شما را پاک دارد».
(سوره احزاب، آیه 33)
* * *
از زبان امام حسن(ع) شأن نزول آیه این‌گونه بیان شده است که:
هنگامی که آیه تطهیر نازل شد، پیامبر خدا(ص)، من و برادرم حسین و مادرم فاطمه زهرا و پدرم علی بن ابیطالبعلیهم السلام را دور خود جمع کرد و عبای بافته شده توسط اهالی قلعه خیبر را که مال امّ‌سلمه همسرش پیامبر بود1، طلبید، خودش و همه ما را در آن جای داد آن روز پیامبر در خانه امّ‌سلمه بود و سپس فرمود:
بار خدایا! ایشان اهل بیت و عترتِ من هستند، پلیدی را از آنان دور فرما و پاک و مطهرشان قرار ده.2
امام حسن (ع) به سخنان خود ادامه داد و فرمود: از آن روز به بعد پیامبر همیشه هنگام طلوع فجر درب خانه ما می‌آمد و می‌فرمود:
درود خدا بر شما اهل‌بیت من، وقت نماز صبح فرا رسیده است (إنّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرجس…).پیامبر آیه تطهیر را تلاوت می‌فرمود و این عمل پیامبر(ص) تا روزی که از دنیا رخ بربست و به سرای جاویدان شتافت،همواره ادامه داشت.3
* * *
آیه تطهیر از آیات شریفه‌ای می‌باشد که به اتفاق مفسران و دانشمندان اسلامی در شأن ومقام والای اهل بیت پیامبر (پنج تن آل عبا) نازل گردیده است.
مرحوم قاضی نوراللّه تستری در کتاب خود چنین می‌گوید:
مفسران اسلامی اجماع و اتفاق نظر دارند که آیه تطهیر (… إنّما یرید اللّهُ لِیذهِبَ عَنکم الرجسَ أهلَ البیتِ و یطَهِّرکُم تَطهیراً) در باره پیامبر، حضرت علی، حضرت زهرا، امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) نازل گردیده است و عالمان اهل سنت از قبیل احمد بن حنبل و… بر‌این مطلب تصریح کرده‌اند.4 و نیز در قسمتی دیگر از این کتاب می‌خوانیم: علمای شیعه هزاران روایت در تأیید مطلب فوق نقل کرده‌اند.5
بعضی گفته‌اند: چون قبل از این آیه آیاتی درباره زنان پیامبر(ص) و شخصیت و وظایف ایشان قرار دارد پس این آیه نیز مربوط به همسران پیامبر(ص) است. ولی باید توجه داشت که گرچه صدر آیه شریفه مربوط به زنان پیامبر است و با ضمیر جمع مؤنث آنان را مخاطب قرار داده و می‌فرماید: وَ قَرنَ فی بُیوتِکُنِّ؛ ولی ذیل آیه با ضمیر جمع مذکر: «لِیذهِبَ عَنکُم الرِجسَ» آمده است و نفرموده: «لیذهبَ عنکنّ الرجس». این خود آشکارترین گواه است که آیه تطهیر به رسول خدا(ص)، علی، فاطمه، حسن و حسین(علیهم السلام) اختصاص دارد، نه زنان پیامبر.
جالب است بدانید که این مطلب توسط علما و مفسران اهل سنت نیز تأیید شده، و صاحب کتاب «اِحقاق الحق» اسامی 78 نفر از بزرگان و محدثان و علمای ایشان را نام می‌برد که درکتابهای خود به صراحت بیان کرده‌اند که آیه تطهیر در حق اهل بیت پیامبر(ص) بوده است و نه زنان ایشان.6
آری؛ آیه تطهیر نمونه‌ای بسیار روشن از جایگاه اهل بیت در قرآن است، و در خاتمه به دو روایت از امامان معصوم در همین رابطه اشاره می‌کنیم:
1 ـ امام باقر (ع) می‌فرماید: رجس به معنای شک است و هرگز ما (اهل بیت) در دین خودمان شک و تردید نمی‌کنیم.7
2 ـ امام صادق (ع) می‌فرماید: منظور از «اهل‌البیت» در آیه تطهیر، ائمه اطهار و ولایت آنهاست، هرکس در ولایتِ اهل بیت داخل شود، مانند آن است که در خانه پیامبر خدا(ص) داخل گردیده است.8
1 ـ المناقب، ابن مغازلی، ص110 . 2 ـ البدایة والنهایة، ابن کثیر، ج8،ص 34 .
3 ـ تفسیر برهان (رحلی)، ج3، ص315 ـ 317
4 ـ اِحقاقُ الحق ـ آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی (ره)، ج2، ص501 .
5 ـ همان، ج2، ص548 . 6 ـ همان، ج30، ص3 . 7 ـ همان، ج3، ص310 .
8 ـ همان، ج3، ص309 .
تبلیغات
