به سوی جامعه اطلاعاتی
چکیده
متن
قابلیت فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه و نیاز به واکنش فعالانه در قبال فرصتها و چالشهای پیش رو در عرصه نوین جهانی، طرح‌ریزی و اجرای راهبردهای ملی مربوط را برای کشورهای در حال توسعه ضروری کرده است.
در این میان، برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) راهنماییها و حمایتهایی را به‌منظور توجه به فناوری اطلاعات در اولویتهای توسعه ملی، تنظیم راهبردهای الکترونیکی ملی مشتمل بر توسعه ظرفیتها، ایجاد فرصتهای برابر اقتصادی و اجتماعی علاوه بر ابعاد زیرساختی و سیاسی و اتخاذ رویکرد مبتنی بر مشارکت ذی‌نفعان به‌منظور به‌کارگیری بهینه منابع و ملاحظه نیازهای واقعی در راهبردها ارائه می‌کند.
برنامه توسعه سازمان ملل متحد با جلب همکاری دوجانبه و چندجانبه بخشهای خصوصی، غیر انتفاعی و نیز موسسات مختلف درگیر در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، کشورهای عضو را در راستای کسب خبرگی و نهادینه کردن فرایندهای مشاوره و شراکت به‌منظور دستیابی به ثبات ملی یاری می‌کند. همچنین، برنامه مزبور چارچوبی راهبردی و مجموعه‌ای از ابزار مربوط را در قالب مشارکت بخشهای خصوصی و دولتی و ایجاد فرصتهای دیجیتال برای پاسخگویی به تقاضای موجود و ممکن برای کشورهای عضو ارائه می‌دهد. فعالیتهای چنین رویکردی دربرگیرنده خط‌مشی‌های سیاسی و پشتیبانی به‌صورت زیر است:
_ همایشها و کارگاههای ملی و محلی برای ایجاد همگرایی در میان ذی‌نفعان و تسهیل بحث و تبادل نظر در زمینه اولویتها و تحقق راهبردهای کلان و خرد از طریق حمایتهای کارشناسان داخلی، شبکه همکاریهای شمال- جنوب و نیز تسهیم تجارب مربوط.
_ برقراری تشکل و همسویی در میان نیروهای چندگانه فعال در عرصه فناوری اطلاعات و ایجاد مجامع حرفه‌ای متشکل از سازمانهای دولتی، بخش خصوصی، سازمانهای غیر دولتی و دانشگاهها و موسسات علمی و آموزشی.
_ طراحی و اجرای ارزیابیهای آمادگی الکترونیک برای تنظیم راهبردهای الکترونیک ملی که در ارزیابیهای مزبور، علاوه بر شاخصهای اقتصاد کلان و امور اجتماعی به مقاطع راهبردی زیر نیز توجه می‌شود:
- زیرساخت، دسترسی و اتصال.
- چارچوبهای سیاسی/ مقرراتی.
- سرمایه انسانی.
- رویکردهای انگیزشی برای جلب همکاری شرکتهای کوچک و متوسط و نیز توسعه آنها.
- محتوا و کاربریهای مناسب با تمرکز بر توسعه مسئولانه و مرتبط با وضعیت.
_ شناسایی اولویتها و توسعه راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه ملی.
_ ارزیابی برآوردهای موجود و توسعه راهبردی ظرفیتها برای انجام ارزیابیهای متناوب الکترونیک، تحلیل اثرات و نظارت دقیق بر موانع، سنجش اثربخشی و در صورت لزوم، ایجاد تغییر در نقاط تمرکز.
_ ایجاد هماهنگی بین فناوری اطلاعات و اولویتهای کلیدی توسعه ملی، به‌ویژه آن دسته از مواردی که مرتبط با راهبردهای کاهش فقر، انرژی و محیط زیست پایدار، پیشگیری از بحران، ایدز و برنامه‌های ملی برای تساوی جنسی و محرومیت اجتماعی است.
از نتایج و اثرات رویکرد در پیش گرفته شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* افزایش تعداد کشورهایی که از راهبرد و شیوه ارزیابی الکترونیکی جامع برخوردار هستند.
* افزایش تعداد کشورهایی که سیاستها، راهبردها و اقدامات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات برای کاهش فقر، حاکمیت مردم‌سالارانه، انرژی و محیط زیست پایدار، برنامه‌های مهار ایدز و نیز ترویج تساوی جنسی و رفع محرومیت اجتماعی را در پیش گرفته‌اند.
در این میان، برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) راهنماییها و حمایتهایی را به‌منظور توجه به فناوری اطلاعات در اولویتهای توسعه ملی، تنظیم راهبردهای الکترونیکی ملی مشتمل بر توسعه ظرفیتها، ایجاد فرصتهای برابر اقتصادی و اجتماعی علاوه بر ابعاد زیرساختی و سیاسی و اتخاذ رویکرد مبتنی بر مشارکت ذی‌نفعان به‌منظور به‌کارگیری بهینه منابع و ملاحظه نیازهای واقعی در راهبردها ارائه می‌کند.
برنامه توسعه سازمان ملل متحد با جلب همکاری دوجانبه و چندجانبه بخشهای خصوصی، غیر انتفاعی و نیز موسسات مختلف درگیر در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، کشورهای عضو را در راستای کسب خبرگی و نهادینه کردن فرایندهای مشاوره و شراکت به‌منظور دستیابی به ثبات ملی یاری می‌کند. همچنین، برنامه مزبور چارچوبی راهبردی و مجموعه‌ای از ابزار مربوط را در قالب مشارکت بخشهای خصوصی و دولتی و ایجاد فرصتهای دیجیتال برای پاسخگویی به تقاضای موجود و ممکن برای کشورهای عضو ارائه می‌دهد. فعالیتهای چنین رویکردی دربرگیرنده خط‌مشی‌های سیاسی و پشتیبانی به‌صورت زیر است:
_ همایشها و کارگاههای ملی و محلی برای ایجاد همگرایی در میان ذی‌نفعان و تسهیل بحث و تبادل نظر در زمینه اولویتها و تحقق راهبردهای کلان و خرد از طریق حمایتهای کارشناسان داخلی، شبکه همکاریهای شمال- جنوب و نیز تسهیم تجارب مربوط.
_ برقراری تشکل و همسویی در میان نیروهای چندگانه فعال در عرصه فناوری اطلاعات و ایجاد مجامع حرفه‌ای متشکل از سازمانهای دولتی، بخش خصوصی، سازمانهای غیر دولتی و دانشگاهها و موسسات علمی و آموزشی.
_ طراحی و اجرای ارزیابیهای آمادگی الکترونیک برای تنظیم راهبردهای الکترونیک ملی که در ارزیابیهای مزبور، علاوه بر شاخصهای اقتصاد کلان و امور اجتماعی به مقاطع راهبردی زیر نیز توجه می‌شود:
- زیرساخت، دسترسی و اتصال.
- چارچوبهای سیاسی/ مقرراتی.
- سرمایه انسانی.
- رویکردهای انگیزشی برای جلب همکاری شرکتهای کوچک و متوسط و نیز توسعه آنها.
- محتوا و کاربریهای مناسب با تمرکز بر توسعه مسئولانه و مرتبط با وضعیت.
_ شناسایی اولویتها و توسعه راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه ملی.
_ ارزیابی برآوردهای موجود و توسعه راهبردی ظرفیتها برای انجام ارزیابیهای متناوب الکترونیک، تحلیل اثرات و نظارت دقیق بر موانع، سنجش اثربخشی و در صورت لزوم، ایجاد تغییر در نقاط تمرکز.
_ ایجاد هماهنگی بین فناوری اطلاعات و اولویتهای کلیدی توسعه ملی، به‌ویژه آن دسته از مواردی که مرتبط با راهبردهای کاهش فقر، انرژی و محیط زیست پایدار، پیشگیری از بحران، ایدز و برنامه‌های ملی برای تساوی جنسی و محرومیت اجتماعی است.
از نتایج و اثرات رویکرد در پیش گرفته شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* افزایش تعداد کشورهایی که از راهبرد و شیوه ارزیابی الکترونیکی جامع برخوردار هستند.
* افزایش تعداد کشورهایی که سیاستها، راهبردها و اقدامات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات برای کاهش فقر، حاکمیت مردم‌سالارانه، انرژی و محیط زیست پایدار، برنامه‌های مهار ایدز و نیز ترویج تساوی جنسی و رفع محرومیت اجتماعی را در پیش گرفته‌اند.
تبلیغات
