روزه در کلام امام على علیه السلام

«کم من صائمٍ لیس له من صیامه الّا الجوع و الظّمأ، و کم من قائمٍ لیس له من قیامه الّا السّهر و العناء، حبّذا نوم الأکیاس و افطارهم.
» (نهج البلاغه، حکمت 145) چه بسیار روزه دارى که از روزه خود جز گرسنگى و تشنگى بهره‏اى نبرد و بسیار شب زنده دارى که از شب زنده داریش بهره‏اى غیر از بیدارى و رنج ندارد، چه خوب است خواب عارفان زیرک و افطارشان.
 «لکلّ شى‏ءٍ زکاةٌ و زکاة البدن الصّیام.» (نهج البلاغه، حکمت 136) براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدن روزه گرفتن است. «فرض اللّه الصّیام ابتلاءً لاخلاص الخلق.
». (نهج البلاغه، حکمت 252) خداوند روزه را آزمایشى براى اخلاص بندگانش قرار داد.
 «قال علیه السلام فى بعض الأعیاد: انّما هو عیدٌ لمن قبل اللّه صیامه و شکر قیامه و کلّ یومٍ لایعصى اللّه فیه فهو عیدٌ.
» (نهج البلاغه، حکمت 428) امام علیه السلام در یکى از اعیاد فرمود: همانا امروز عید است براى کسى که روزه‏اش مورد قبول، و شب زنده داریش مشکور باشد، و هر روزى که در آن معصیت خدا نشود، آن روز، عید است.
 «الصّوم عبادةٌ بین العبد و خالقه، لایطّلع علیها غیره، و کذلک لایجازى عنها غیره.
» (ابن ابى الحدید، ج 20، ص 296) روزه، عبادتى است میان بنده و آفریدگارش و کسى غیر از او بر آن آگاه نمى‏گردد و همچنین کسى غیر از او بدان پاداش نمى‏دهد.
 «لیس الصّوم الامساک عن المأکل و المشرب الصّوم الامساک عن کلّ ما یکرهه اللّه سبحانه.
» (ابن ابى الحدید، ج 20، ص 259) روزه، امساک از خوردن و آشامیدن نیست بلکه روزه، خوددارى از تمامى چیزهایى است که خداوند سبحان آنها را بد مى‏داند.
 «حبّب الىّ من دنیاکم ثلاثةٌ:اکرام الضّیف، والصّوم فى الصّیف، و الضّرب فى سبیل اللّه بالسّیف.. (مستدرک نهج البلاغه، ص 187) سه چیز از دنیاى شما برایم دوست داشتنى است: گرامى داشتن مهمان، روزه دارى در تابستان، و شمشیر زدن در راه خدا.
 «صیام الأیّام البیض من کلّ شهرٍ یرفع الدّرجات و یعظّم المثوبات.
» (غررالحکم، ج 1، ص 416،62) روزه دارى در ایام البیض(سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم) از هر ماهى، درجات آدمى را بالا برده و پاداشش را بزرگ مى‏سازد.
 «الصّیام أحد الصّحّتین.
» (غررالحکم، ج 1، ص 84،1723) روزه دارى یکى از دو تندرستى است.
 «صوم الجسد الامساک عن الأغذیة بارادةٍ و اختیارٍ خوفاً من العقاب و رغبةً فى الثواب و الأجر.
» (غررالحکم، ج 1، ص 417،78) روزه دارى بدن، خوددارى از غذاها با اراده و اختیار است در حالى که انسان از عقوبت (خدا) بترسد و به ثواب و اجر الهى میل و رغبت داشته باشد.
 «صوم النفس امساک الخمس عن سائر المآثم و خلوّ القلب من جمیع اسباب الشرّ» (غررالحکم، ج 1، ص 417،79) روزه روح، خوددارى حواس پنجگانه از همه گناهان و پاک کردن دل از کلیه اسباب شرّ و بدى است.
 «صوم القلب خیرٌ من صیام اللّسان و صوم اللّسان خیرٌ من صیام البطن.
» (غررالحکم، ج 1، ص 417،80) روزه دل، بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
 «صیام القلب عن الفکر فى الآثام أفضل من صیام البطن عن الطعام.
» (غررالحکم، ج 1، ص 416،63) روزه دل، از این که فکر در گناهان نکند برتر از روزه شکم از طعام است.
 «صوم النفس عن لذّات الدّنیا أنفع الصیام.
» (غررالحکم، ج 1، ص 416،64) خوددارى نفس از لذتهاى دنیا، سودمندترین روزه‏هاست.