ریاء شرک کوچک

‏ رسولخدا صلى اللّه علیه و آله وسلّم:
«لایُقبلُ اللّهُ عَمَلاً فیه مِقدارُ ذَرَّةٍ مِن رِیاءٍ»
(اخلاق شبر، ص 155، و جامع السعادات، ج 2، ص 290)
خدا عملى را که ذرّه‏اى از ریاء در آن باشد قبول ندارد. رسولخدا صلى اللّه علیه و آله وسلّم:
«اِنّ اَخوَفُ ما اَخافُ عَلَیکُم الشِّرک الاَصغَر، قالُوا وَ ما الشِّرکُ الاَصغَرِ؟ قالَ (ص) الرِّیاء...» (جامع السعادات، ج 2، ص 290)
ترسناک‏ترین چیزى که من شما را از آن مى‏ترسانم شرک کوچک است.
گفتند شرک کوچک چیست؟
حضرت (ص) فرمود: ریاء. رسولخدا صلى اللّه علیه و آله وسلّم:
«یَقُولُ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَن عَمِلَ عَمَلاً اَشرَکَ فیه غَیرى فَهُوَ لَهُ کُلُّهُ وَ اَنا مِنهُ بَرى‏ء وَ اَنَا اَغنى الاَغنِیاءِ عَن الشِّرک»
(حقائق، ص 81، و اخلاق شبر، ص 155)
خدا فرموده است کسى که عملى را انجام دهد و غیر مراهم در آن شریک قرار دهد عمل را مخصوص دیگرى قرار مى‏دهم و از آن بیزارم، من در پذیرفتن شریک از تمام بى‏نیازان نیازمندتر هستم. رسولخدا صلى اللّه علیه و آله وسلّم:
«اِستَعیذُوا بِاللّهِ مِن جُبِّ الحُزنِ، قیلَ وَ ما هُوَ یا رَسُول اللّهِ؟ قالَ: وادٍ فى جَهَنَمَ اُعِدَّ لِلقُرّاءٍ المُرأتین» (جامع السعادات، ج 2، ص 290)
از «چاه غم» به خدا پناه ببرید. پرسیدم آن چاه چیست؟
حضرت فرمود: در جهنم نقطه‏اى است که براى قرآن - خوانان ریاکار در نظر گرفته شده است. رسولخدا صلى اللّه علیه و آله وسلّم:
«اِنَّ المُرائى یُنادى عَلَیه یَوم القِیامَةِ: یا فاجِر! یا غادِرٌ! یا مُرائى ضَلَّ عَمَلکَ وَ حَبَطَ اَجرُکَ اِذهَب فَخُذ اَجرَک مِمَّن کُنتَ تَعمَلٌ لَهُ.» (جامع السعادات، ج 2، ص 290)
روز قیامت به ریاکار مى‏گویند اى گناهکار! اى خیانتکار! اى ریاکار عمل خود را انجام دادى و اجر خود را از دست دادى برگرد و مزد خود را از کسى که براى او کار کرده‏اى بگیر. امام على علیه السلام :
«اِعمَلُوا للّه فى غَیرِ رِیاءٍ وَلاسُمعَةٍ فَاِنَّهُ مَن عَمِلَ لِغَیر اللّهِ وَ کَّلَهُ اللّهُ اِلى عَمَلِه» (الحقائق، ص 81)
براى خدا بدون ریاء و خودنمائى انجام وظیفه کنید، زیرا کسى که براى غیر خدا کار کند خدا او را به عمل خویش واگذار مى‏گرداند. امام على علیه السلام :
«ثَلاثُ عَلاماتٍ لِلمُرائى: یَنشِطُ اِذا رَاى النّاسَ وَیَکسَل اِذا کانَ وَحدَهُ وَ یُحِبُّ اَن یُحمَدَ فى جَمیعِ اُمُورِه» (الحقائق، ص 81 و اخلاق شبر، ص 156)
ریا کار سه علامت دارد: وقتى عمل او را مردم مى‏بینند نشاط عبادت دارد، آنگاه که تنها است در عبادت بى‏حال است و دوست دارد که در تمام کارها از او ستایش کنند. امام صادق علیه السلام :
«فَاتَّقُوا اللّهَ فى الرِّیاء فَانّهُ شِرکٌ بِاللّه»
(عقاب الاعمال، ص 304)
از خدا بخاطر ریا کردن بترسید، زیرا ریاء شریک قرار دادن براى خداست. امام صادق علیه السلام:
«اِیّاکَ وَ الرِّیاء فَاِنَّهُ من عَمِلَ لِغَیرِ اللّهِ وَکَّلَهُ اللّهُ اِلى مَن عَمِلَ لَهُ» (اصول کافى، ج 2، ص 293)
از ریا پرهیز کنید زیرا ریا، کار براى غیر خداست و خدا او را به کسى که براى او کار کرده حواله مى‏دهد. امام صادق علیه السلام:
«کُلُّ رِیاءٍ شِرکٌ اِنَّهُ مَن عَمِلَ لِلناسِ ثَوابُهُ عَلى النّاسِ وَ مَن عَمِلَ لِلّهِ کانَ ثَوابُهُ عَلَى اللّه» (حقائق ص 81، و اخلاق شبر، ص 156)
تمام ریاء شرک است، کسى که براى مردم کار کند اجرش با مردم است و کسى که براى خدا کار کند ثوابش به عهده خداست. امام صادق علیه السلام:
«قالَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: اَنَا خَیرُ شَریکٍ مَن اَشرَکَ مَعى غَیرى فى عَملٍ لَم اَقبَلهُ اِلّا ما کانَ لى خالِصاً» (اصول کافى، ج 2، ص 295)
خداى عزیز فرموده است: من بهترین شریک هستم، کسى که در عمل خود دیگرى را شریک من قرار دهد، آن عمل را قبول نمى‏کنم تا موقعى که عمل مخصوص من باشد.