تسلیم محض
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
«ومن یسلم وجهه الى الله و هو محسن فقد استمسک بالعروة الوثقى و الى الله عاقبة الأمور»
(سوره لقمان، آیه 22)
و هر کس که وجود خویش را به خدا بسپارد و نیکوکار هم باشد، پس قطعا به پیوند محکم چنگ زده است و عاقبت کارها به سوى خدا است.
آرى! هر کس امر خود را به سوى خدا تفویض کند و با تمام وجود به درگاه او روى آورد و نیکوکار هم باشد یعنى کارهایش را با اخلاص انجام دهد، پس قطعا چنین انسانى به عروة الوثقاى الهى چنگ زده و بازگشت همگان به سوى خدا است تا نیکوکاران را پاداش دهد و بدکاران را مجازات نماید.
تسلیم وجه: وجه به معناى صورت است و چون صورت مهمترین حواس انسان است لذا از واژه وجه به معناى شخصیت و ذات انسان استفاده مى شود. یعنى انسان با تمام وجود تسلیم محض اوامر خدا باشد و از هیچ حکمى سرپیچى نکند هرچند ممکن است خداوند به خاطر آزمایش وى، بلائى غیر قابل تحمل براو وارد سازد و او را در تنگنا قرار دهد، انسان نیکوکار و مخلص حالت تسلیم را دارد یعنى هرچند در سختى و مشقت و رنج قرار گیرد، تسلیم محض است. اگر انسان به حالت تسلیم رسید، بى گمان به عروة الوثقاى خدا چنگ زده است و خداوند او را مورد عفو و رحمت بى پایان خویش قرار مى دهد.
حالت رضا و حالت تسلیم:
گاهى ممکن است انسان به حالت رضا برسد. این بالاترین مقام است که کسى از آنچه خداوند براى او خواسته راضى و خشنود باشد. چنین مقامى مخصوص انبیا و اوصیا و عدد بسیار کمى از اولیاى برگزیده الهى است (ثلة من الأولین و قلیل من الآخرین) خیلى دشوار و سخت است که انسان در برابر نا ملایمات که تمام آن تقدیر الهى است حالت رضا و خشنودى کامل داشته باشد. یعنى نه تنها تسلیم محض باشد که راضى هم باشد. و در درجه دوم حالت تسلیم است که اگر هم گرفتارى پیش آید و مسائل ناگوارى برایش رخ دهد، خم به ابرو نمى آورد و خرسند هم مى شود، زیرا هر چه پیش آید همه را از خدا مى بیند «ان هی الا فتنتک» حضرت موسى تصریح مى کند که هرچه پیش مىآید و همه مشکلات و دردها و رنجها فتنه و آزمایش تو است که باید در برابرش تسلیم و راضى بود.
زینب کبرا سلام الله علیها این انسان والائى که در تاریخ نظیر ندارد، در پاسخ ابن زیاد لعنه الله که به او گفت: کار خدا را در باره اهل بیتت چگونه یافتى ؟ فرمود: «ما رأیت الاّ جمیلا» جز زیبائى چیزى ندیدم.
آنقدر در این جمله حضرت زینب، زیبائى نهفته و آنقدر به زینب کبرا عظمت مى بخشد که حد و اندازه ندارد. و از همین جمله کوتاه مى فهمیم که عظمت و بزرگوارى زینب نامتناهى و بى کران است. او در برابر سیل بلا و مصیبت، خم به ابرو نمى آورد و کاملا راضى به رضایت الهى است، بلکه همه را زیبائى مى بیند. خدایا این چه موجود سترگى است که اولیاى خدا در برابر عظمتش سر فرود مى آورند.
خود امام حسین علیه السلام را ببینید، پس از آن همه مصیبت که کوه ها را از جا مى کند و دریاها را خشک مى کند، و در حالى که آخرین لحظات زندگى مبارکش را با آن همه تیر در تمام اجزاء بدنش مى گذراند در گودال قتلگاه با آرامش کامل عرضه مى دارد: «الهی رضا برضائک» خدایا به آنچه تو راضى هستى من هم راضیم.
ما که هرگز به چنین مقام والائى نخواهیم رسید، حد اقل باید تسلیم اوامر خدا باشیم، هرچند ممکن است مسائلى پیش آید که مورد رضایت ما نباشد و از پذیرش آن اکراه داریم ولى دلیل نمى شود که از خود بى خود شده و به غفلت روى آوریم و خداى نخواسته حرفی بزنیم که مورد خشم ذات مقدسش قرار گیریم.
عروة الوثقى چیست ؟
تفسیر البرهان روایتى را از امام رضا علیه السلام نقل کرده که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «سیکون بعدی فتنةٌ مظلمة الناجی منها من تمسک بالعروة الوثقى. فقیل یا رسول الله: و ما العروة الوثقى ؟ قال: ولایة سید الوصیین. قیل: من سید الوصیین ؟ قال: أمیر المؤمنین. قیل یا رسول الله: و من أمیر المؤمنین ؟ قال: مولى المسلمین و إمامهم بعدی. قیل: یا رسول الله و من مولى المسلمین و امامهم بعدک ؟ قال: أخی علی بن أبی طالب».
پس از رحلت من، فتنه اى تاریک جهان را فرا مى گیرد. تنها کسانى از آن نجات مى یابند که به عروة الوثقا چنگ زنند . گفته شد: یا رسول الله عروة الوثقا چیست ؟ فرمود: ولایت سرور اوصیا. گفته شد: سید اوصیا کیست ؟ فرمود: امیر مؤمنان. باز سؤال شد: امیر مؤمنان کیست ؟ فرمود: سرور مسلمانان و پیشواى آنان پس از من. گفتند: او کیست ؟ فرمود: برادرم على بن أبی طالب.
روایات دیگرى نقل شده است که دلالت دارد بر اینکه عروة الوثقاى الهى، ولایت و محبت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام است. در آیة الکرسى هم مى خوانیم: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقى» و هر که به طاغوت کافر شود و به خدا ایمان آورد بى گمان به عروة الوثقى چنگ زده است. و این آیه هیچ منافاتى با آن روایات ندارد زیرا لازمه ولایت على، کافر شدن به جبت و طاغوت و ایمان به خدا است و السلام.
(سوره لقمان، آیه 22)
و هر کس که وجود خویش را به خدا بسپارد و نیکوکار هم باشد، پس قطعا به پیوند محکم چنگ زده است و عاقبت کارها به سوى خدا است.
آرى! هر کس امر خود را به سوى خدا تفویض کند و با تمام وجود به درگاه او روى آورد و نیکوکار هم باشد یعنى کارهایش را با اخلاص انجام دهد، پس قطعا چنین انسانى به عروة الوثقاى الهى چنگ زده و بازگشت همگان به سوى خدا است تا نیکوکاران را پاداش دهد و بدکاران را مجازات نماید.
تسلیم وجه: وجه به معناى صورت است و چون صورت مهمترین حواس انسان است لذا از واژه وجه به معناى شخصیت و ذات انسان استفاده مى شود. یعنى انسان با تمام وجود تسلیم محض اوامر خدا باشد و از هیچ حکمى سرپیچى نکند هرچند ممکن است خداوند به خاطر آزمایش وى، بلائى غیر قابل تحمل براو وارد سازد و او را در تنگنا قرار دهد، انسان نیکوکار و مخلص حالت تسلیم را دارد یعنى هرچند در سختى و مشقت و رنج قرار گیرد، تسلیم محض است. اگر انسان به حالت تسلیم رسید، بى گمان به عروة الوثقاى خدا چنگ زده است و خداوند او را مورد عفو و رحمت بى پایان خویش قرار مى دهد.
حالت رضا و حالت تسلیم:
گاهى ممکن است انسان به حالت رضا برسد. این بالاترین مقام است که کسى از آنچه خداوند براى او خواسته راضى و خشنود باشد. چنین مقامى مخصوص انبیا و اوصیا و عدد بسیار کمى از اولیاى برگزیده الهى است (ثلة من الأولین و قلیل من الآخرین) خیلى دشوار و سخت است که انسان در برابر نا ملایمات که تمام آن تقدیر الهى است حالت رضا و خشنودى کامل داشته باشد. یعنى نه تنها تسلیم محض باشد که راضى هم باشد. و در درجه دوم حالت تسلیم است که اگر هم گرفتارى پیش آید و مسائل ناگوارى برایش رخ دهد، خم به ابرو نمى آورد و خرسند هم مى شود، زیرا هر چه پیش آید همه را از خدا مى بیند «ان هی الا فتنتک» حضرت موسى تصریح مى کند که هرچه پیش مىآید و همه مشکلات و دردها و رنجها فتنه و آزمایش تو است که باید در برابرش تسلیم و راضى بود.
زینب کبرا سلام الله علیها این انسان والائى که در تاریخ نظیر ندارد، در پاسخ ابن زیاد لعنه الله که به او گفت: کار خدا را در باره اهل بیتت چگونه یافتى ؟ فرمود: «ما رأیت الاّ جمیلا» جز زیبائى چیزى ندیدم.
آنقدر در این جمله حضرت زینب، زیبائى نهفته و آنقدر به زینب کبرا عظمت مى بخشد که حد و اندازه ندارد. و از همین جمله کوتاه مى فهمیم که عظمت و بزرگوارى زینب نامتناهى و بى کران است. او در برابر سیل بلا و مصیبت، خم به ابرو نمى آورد و کاملا راضى به رضایت الهى است، بلکه همه را زیبائى مى بیند. خدایا این چه موجود سترگى است که اولیاى خدا در برابر عظمتش سر فرود مى آورند.
خود امام حسین علیه السلام را ببینید، پس از آن همه مصیبت که کوه ها را از جا مى کند و دریاها را خشک مى کند، و در حالى که آخرین لحظات زندگى مبارکش را با آن همه تیر در تمام اجزاء بدنش مى گذراند در گودال قتلگاه با آرامش کامل عرضه مى دارد: «الهی رضا برضائک» خدایا به آنچه تو راضى هستى من هم راضیم.
ما که هرگز به چنین مقام والائى نخواهیم رسید، حد اقل باید تسلیم اوامر خدا باشیم، هرچند ممکن است مسائلى پیش آید که مورد رضایت ما نباشد و از پذیرش آن اکراه داریم ولى دلیل نمى شود که از خود بى خود شده و به غفلت روى آوریم و خداى نخواسته حرفی بزنیم که مورد خشم ذات مقدسش قرار گیریم.
عروة الوثقى چیست ؟
تفسیر البرهان روایتى را از امام رضا علیه السلام نقل کرده که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: «سیکون بعدی فتنةٌ مظلمة الناجی منها من تمسک بالعروة الوثقى. فقیل یا رسول الله: و ما العروة الوثقى ؟ قال: ولایة سید الوصیین. قیل: من سید الوصیین ؟ قال: أمیر المؤمنین. قیل یا رسول الله: و من أمیر المؤمنین ؟ قال: مولى المسلمین و إمامهم بعدی. قیل: یا رسول الله و من مولى المسلمین و امامهم بعدک ؟ قال: أخی علی بن أبی طالب».
پس از رحلت من، فتنه اى تاریک جهان را فرا مى گیرد. تنها کسانى از آن نجات مى یابند که به عروة الوثقا چنگ زنند . گفته شد: یا رسول الله عروة الوثقا چیست ؟ فرمود: ولایت سرور اوصیا. گفته شد: سید اوصیا کیست ؟ فرمود: امیر مؤمنان. باز سؤال شد: امیر مؤمنان کیست ؟ فرمود: سرور مسلمانان و پیشواى آنان پس از من. گفتند: او کیست ؟ فرمود: برادرم على بن أبی طالب.
روایات دیگرى نقل شده است که دلالت دارد بر اینکه عروة الوثقاى الهى، ولایت و محبت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام است. در آیة الکرسى هم مى خوانیم: «فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقى» و هر که به طاغوت کافر شود و به خدا ایمان آورد بى گمان به عروة الوثقى چنگ زده است. و این آیه هیچ منافاتى با آن روایات ندارد زیرا لازمه ولایت على، کافر شدن به جبت و طاغوت و ایمان به خدا است و السلام.
تبلیغات
