عزّت نفس

امام على علیه السلام :
لا تَسْأَلُوا اِلاَّ اللّهَ سُبْحانَه ُ, فَاِنَّهُ اِنْ اَعْطاکُمْ اَکْرَمَکُم ْ, وَ اِنْ مَنَعَکُمْ حازَ لَکُم ْ(1)
به جز از خداى سبحان چیزى نخواهید زیرا اگر به شما بدهد, شما را گرامى داشته و اگر ندهد ذخیره جآخرتتان ج خواهد کرد.

امام على علیه السلام :
مَنْ اَتى غَنیّاً فَتَواضَعَ لَهُ لِغِناهُ ذَهَب ثُلُثا دینِه (2)
هر کس نزد ثروتمندى رود و به خاطر توانگرى و ثروتش در مقابل او کرنش و فروتنى کند, دو سوّم دینش رفته است .

امام على علیه السلام :
الصّبر على الفَقْر معَ العزّ أجمل من الغنى مع الذّل (3)
شکیبایى بر تنگدستى همراه با عزّت , زیباتر از ثروتمندى با ذلّت است .

امام حسن علیه السلام :
اِذا اَرَدْتَ عِزّاً بِلا عَشیرَةٍ وَ هَیْبَةً بِلا سُلْطانٍ فَاخْرُجْ مِنْ ذُلِّ مَعْصِیَة اللّهِ اِلى عِزِّ طاعَةِ اللّه ِ(4)
هرگاه خواستى عزّت بدون داشتن فامیل , و شکوه بدون سلطنت را, پس از ذلّتِ نافرمانى خدا, به سوى عزتِ اطاعتِ او خارج شو.

امام حسین علیه السلام :
مَوتٌ فى عِزَّةٍ خَیْرٌ مِنْ حَیاةٍ فى ذُل ٍّ(5)
مرگ با عزّت , بهتر از زندگى با ذلّت است .

امام سجاد علیه السلام :
ما اُحِبُّ انّ لى بِذُلِّ نَفْسى حُمُرُ النَعَم (6)
دوست ندارم داراى شتران سرخ مو (و ثروت کلان ) باشم ولى در برابر تحصیل آن لحظه اى تن به ذلّت دهم .

امام سجاد علیه السلام :
رأیت الخیر کلّه قد اجتمع فى قطع الطمع عمّا فى ایدى النّاس و من لم یرج النّاس فى شىء و ردّ امره الى اللّه عزّوجلّ فى جمیع اموره ,استجاب الله عزّوجلّ له فى کل ّشى ء.(7)
تمام خیر و نیکى را دیدم که در بریدن طمع از آن چه دست مردم است مى باشد, و هر که هیچ امیدى به مردم نداشته باشد و امورش را در هرکارى به خداى عزّوجل واگذارد, خداى عزّوجلّ در تمام چیزها او را اجابت کند.

امام سجاد علیه السلام :
من کرمت علیه نفسه هانت علیه الدّنیا(8)
هر کس خود را ارجمند شمارد, دنیا را پَست انگارد.

امام باقر علیه السلام :
طلب الحوائج الى النّاس استلاب للعزّ... والیأس عمّا فى ایدى الناس , عزّ المؤمن فى دینه (9)
حاجت خواستن از مردم , موجب سلب عزّت خواهد شد. و قطع امید از آن چه در دست مردم است , مایهء عزّت مؤمن در دینش مى باشد.

امام صادق علیه السلام :
لاَیَنْبَغى لِلْمُؤمِن اَنْ یَذِلَّ نَفْسَه ُ, قیلَ لَهُ وَ کَیْفَ یَذِلُّ نَفْسَه ُ؟ قال َ: یَتَعَرّضُ لِما لایُطیق ُ.(10)
سزاوار نیست مؤمن خود را ذلیل کند, سؤال شد چگونه ؟ فرمود: خود را در معرض کارى که از او ساخته نیست قرار دهد.

امام صادق علیه السلام :
مَنْ سألَ النّاسَ و عِندَهُ قُوتُ ثلاثة ایّامٍ لَقى الله تعالى یَومَ یَلْقاهُ وَ لَیْسَ فى وَجْهِه لَحْم ُ(11)
کسى که از مردم تقاضاى کمک کند, با این که غذاى سه روز را دارد, روز قیامت با خداوند ملاقات کند در حالى که در صورتش گوشت نیست (یعنى با چهرهء زشت و بى آبرو وارد محشر مى شود.)

پى نوشت ها:
1. نهج البلاغه , نامه 31
2. همان , حکمت 228
3. غرر الحکم .
4. بحارالانوار, ج 44 ص 139
5. همان , ص 192
6. مستدرک الوسائل , ج 2 ص 464
7. اصول کافى , ج 2 ص 148
8. تحف العقول , ص 285
9. بحارالانوار, ج 75 ص 112
1. فروع کافى , ج 5 ص 46
11. ثواب الاعمال , (ترجمه شده ) ص 630