مبارزه با هواى نفس

جواد الائمه علیه السلام:
((من إطاع هواه إعطى عدوه مناه))
کسى که از هواى نفس خود اطاعت کند آرزوى دشمن خویش را برآورده است.
(سفینه البحار, هوى, ص728)

جواد الائمه علیه السلام:
((توسد الصبر واعتق الفقر وارفض الشهوات و خالف الهوى واعلم انک لن تخلو من عین الله فانظر کیف تکون))
صبر را تکیه گاه خود کن و فقر را در آغوش گیر, شهوات را دور افکن و با هواى نفس مبارزه کن و بدان که از دید الهى نهان نمى گردى پس بنگر که چگونه اى! (بحار, ج78, ص358)

امام على علیه السلام:
((اعجز الناس من عجز عن اصلاح نفسه))
ناتوانترین مردم کسى است که از اصلاح خود ناتوان باشد.(غرر الحکم)

امام على علیه السلام:
((واعلموا ان الجهاد الاکبر جهاد النفس فاشتغلوا بجهاد إنفسکم تسعدوا وارفضوا القال والقیل تسلموا واکثروا ذکر الله تغنموا و کونوا عباد الله اخوانا تسعدوا لدیه بالنعیم المقیم))
و بدانید که بزرگترین جهاد, جهاد با نفس اماره است پس آماده شوید و به جهاد با نفس خود بپردازید تا به سعادت ابدى برسید و قیل و قال را ترک کنید و حرف و گفت و گو را به دور ریزید تا به ساحل سلامت برسید و خدا را بسیار یاد کنید تا به ذکر خدا غنیمت یابید و اى بندگان خدا با هم برادر ایمانى باشید تا نزد خدا در بهشت نعیم جاودانى به سعادت برسید.(شرح غرر الحکم, ج6, ص469)

امام على علیه السلام:
((من غلب عقله هواه افلح, و من غلب هواه عقله افتضح))
کسى که عقلش بر هواى نفس غالب باشد به رستگارى و سعادت نائل مى شود, و آن کس که عقلش مغلوب تمایلات نفسانیش باشد, سرانجام رسوا و مفتضح مى گردد.(مستدرک, ج2, ص287)

امام على علیه السلام:
((من لم یجهد نفسه فى صغره لم ینبل فى کبره))
کسى که در کوچکى با خواهش هاى نفسانى مجاهده نکرده باشد, در بزرگى به مقام فضل و شایستگى نائل نمى شود.(غرر الحکم, ص645)

امام على علیه السلام:
((من لم یهذب نفسه فضحه سوء العاده))
کسى که روان خود را از ناپاکى هاى اخلاق تطهیر ننماید, عادات ناپسندیده اش او را رسوا خواهد ساخت.(غرر الحکم, ص719)

امام على علیه السلام:
((من لم یتدارک نفسه باصلاحها اعضل دإه و اعیى شفإه و عدم الطبیب))
کسى که به اصلاح نفس خویش نپردازد و هر چه زودتر خود را درمان ننماید بیمارىاش تشدید مى شود و علاجش سخت مى گردد و فاقد طبیب معالج خواهد شد.(مستدرک, ج2, ص310)

امام على علیه السلام:
((طوبى لمن غلب نفسه و لم تغلبه و ملک هواه و لم تملکه))
سعادتمند کسى است که همواره بر نفس خود غالب باشد و نفسش بر او مسلط نگردد, او مالک هوى و تمایلات خود باشد و هواى نفس بر وى حکومت نکند. (فهرست غرر, ص427)

امام على علیه السلام:
((ان من احب عبادالله الیه عبدا اعانه الله على نفسه فاستشعر الحزن و تجلبب الخوف فزهر مصباح الهدى فى قلبه... فهو من معادن دینه و إوتاد إرضه))
همانا محبوبترین بنده نزد خدا بنده اى است که خدا او را در پیکار نفس یار است, بنده اى که از درون, اندوهش شعار است و از برون, ترسان و بى قرار, چراغ هدایت در دلش روشن است... پس او گوهرهاى دین را کان است و کوهى است که زمین بدو از لغزش در امان است.(نهج البلاغه, خطبه87)

امام على علیه السلام:
((ان المجاهد نفسه على طاعه الله و عن معاصیه عند الله سبحانه بمنزله بر شهید))
هر که با نفس خود در راه اطاعت از خدا و دورى از گناهان پیکار کند, جهاد چنین فردى نزد خداوند سبحان, به منزله شهید است.(غرر الحکم, ج1, ص226)