عبادت شبانه

((ان ناشئه اللیل هى اشد وطئا و اقوم قیلا))
(مزمل - آیه6)
همانا برخاستن در شب براى عبادت و پرستش خدا دشوارتر و براى خواندن استوارتر است.
ناشئه: مصدر است از نشا مثل عافیه و معنایش قیام و برخاستن است. در روایتى از امام باقر و امام صادق علیهما السلام نقل شده که فرمودند: هى القیام فى آخر اللیل معناى ناشئه برخاستن براى نماز شب در آخر شب است. و همچنین از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: هى قیام الرجل عن فراشه لا یرید به الا الله تعالى ـ معناى ناشئه برخاستن انسان است از رختخواب آسایش فقط به خاطر کسب رضایت پروردگار متعال یعنى در برخاستن از خواب, تنها یک نظر دارد و یک اندیشه در سر مى پروراند و آن نیت خالص براى اطاعت پروردگار است که هیچ ریا و شائبه اى در آن نیست.
به هر حال ناشئه چنانچه گفته شد از نشا گرفته شده و اگر این کلمه را بر مذکر اطلاق کنند ناشى مى گویند و اگر بر مونث اطلاق شود ناشئه است و در این مورد چون مقصود از ناشئه عبادتى است که در دل شب انجام داده مى شود لذا احتمالا به این خاطر به صورت مونث درآمده, زیرا عبادت مونث است.
اشد وطئا: یعنى زحمت و مشقتش بیشتر است.
در روایات مکرر ذکر شده که بهترین اعمال دشوارترین و پر مشقت ترین آنها است افضل الاعمال احمزها, یعنى اشقها وطئا مصدر وطإت به معناى ملاطفت و سازش است.
اقوم قیلا: روان تر و استوارتر خواندن قرآن و ادعیه و مناجات با قاضى الحاجات بسبب حضور قلب و فرونشستن آوازه ها در دل شب.
اقوم: از ماده قیام گرفته شده به معناى پابرجاتر و استوارتر.
و قیل: به معناى سخن گفتن است که در این آیه اشاره به عبادت و ذکر خدا و قرائت قرآن دارد. این آیه نشان مى دهد که نیایش و عبادت در سحرگاهان و راز و نیاز با رب الارباب در آن دل شب که انسان از وسائل مادى و معیشتى آسوده خاطر شده و قلبش آماده دریافت تاثیرات روحانى و اشراقات ربانى است, آماده عبادت مى شود و روح و روانش پرورش مى یابد و لذتى به انسان دست مى دهد که هرگز با لذتهاى مادى قابل مقایسه نیست.
و همانا بدنى که در آخرین ساعات شب و هنگامى که دیده هاى به خواب فرو رفته, از خوابگاه خویش بر مى خیزد قطعا سنگینى و مشقت آن بیشتر است زیرا شب وقت استراحت و آسایش است و عمل در آن مشقت آور است, اما آنچه به آن حلاوت و شیرینى مى بخشد قیام براى گفتگو با معشوق است و شنیدن سخنان محبوب که هرگاه به مناجات و دعا مى پردازى با او سخن مى گوئى و هرگاه به تلاوت قرآن مشغول مى شوى سخن او را به گوش هوش مى سپارى, از این روى قرائت قرآن بى گمان استوارتر و محکمتر است در دل شب زیرا دل فارغ است و صداها ساکن و در آن حال زبان با قلب سازگار است, به زبان مى خواند و با دل مى اندیشد. قلب از مشغولات زندگى آسوده شده و به اشراقات نورانى مى پردازد و با خضوع و خشوع کامل به سخن گفتن و راز دل پرداختن با پروردگار جهانیان روى مى آورد.
عزیزان ! این شبهاى با ارزش ماه مبارک رمضان را فرصتى مغتنم بشمارید و از آنها به آسانى نگذرید. شبها را به عبادت و قرائت قرآن و نماز که نور چشم رسول الله است بگذرانید و از فیض الهى در این ساعات ارزشمند بهره گیرید.
ماه رمضان بهار قرآن است پس بسیار قرآن بخوانید و ساعتى را بدون ذکر خدا در این ماه پر فضیلت نگذرانید تا از دست او عیدى بگیرید. آمین رب العالمین.