حقوق برادران

رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم :
عن سَلمان قال َ: دَخَلْتُ عَلى رسولِ اللّهِ صَلّى اللّه علیه و آله وَ هُوَ مُتّکِىء عَلى وِسادَةٍ فَاَلْقاها اِلَىَّ ثُمَّ قال َ: یا سَلْمانُ ما مِنْ مُسْلِمٍ دَخَلَ عَلى أَخیه ِالمُسْلِمِ فَیُلقى لَهُ الوِسادَةَ اِکراماً لَهُ الاّ غَفر اللّهُ لَه ُ(1)
از سلمان نقل شده است که گفت خدمت رسولخدا(ص ) رسیدم , آن حضرت بر بالشى تکیه کرده بود, بالش را به من داد و آن گاه فرمود: اى سلمان ! هر مسلمانى بر برادر مسلمان خود وارد شود و او به احترام وى برایش متّکا بگذارد خداوند او را بیامرزد.

امام على علیه السلام :
اُبْذُل لاخیکَ دَمَکَ و مالَکَ و لِعَدوّکَ عَدْلَکَ و انصافکَ و للْعامَّةِ بِشْرَکَ وَ اِحْسانَک(2)
از جان و مال خود براى برادر مؤمنت درگذر و نسبت به دشمنت با عدل و انصاف رفتار کن و خوشرویى و احسان را از عموم مردم دریغ مدار.

امام على علیه السلام :
اذا لَقیتُم اِخوانکُمْ فَتصافَحُوا و اَظْهِروا لَهُمُ الْبَشاشَةَ والبِشر تفرَّقوا و ما عَلیْکُمْ مِنَ الاَوزارِ قَدْ ذَهَب (3)
وقتى برادرانتان را دیدار کردید به یکدیگر دست بدهید و خوشرویى و شادمانى خود را براى آنان اظهار کنید که در این حال چون از هم جداشوید هرچه گناه بر شما بود از بین رفت .

امام على علیه اسلام :
لا تُضَیّعَنَ حقّ اخیکَ اتّکالاً عَلى ما بینکَ و بیْنَهُ فانَّهُ لَیْسَ لکَ بِاَخٍ مَنْ اضَعْتَ حَقَّه (4)
حقّ برادر دینى خود را با اتّکاء به رابطه اى که میان تو و او است ضایع نکن چرا که هرگز کسى که حقّش را ضایع و تباه کرده اى , برادر تونیست

امام باقر علیه السلام :
من حقّ المؤمن على اخیه المؤمن أن یشبع جوعَتَهُ و یُوارى عورته و یفرّج عنه کُرْبته و یقضىَ دَینَه , فاذا مات خَلَفَهُ فى اهله و وَلدِه (5)
از حقّ مؤمن بر برادر مؤمنش این است که گرسنگى او را سیر کند و برهنگى او را بپوشاند و گرفتارى او را برطرف نماید و قرضش را بپردازدو چون از دنیا رفت به جاى او خانواده و فرزندانش را سرپرست باشد.

امام صادق علیه السلام :
المسلمُ اخُو المُسلِمِ و حقّ المُسلمِ عَلَى اَخیهِ المُسلم اَنْ لایشْبَعَ و یَجُوعُ اخوهُ و لایَروى و یَعْطِش اخوهُ ولایَکْتسى و یعرى اَخوُه ُ, فَما اعظَمَ حق ُّالمُسْلِمِ عَلى أَخیهِ الْمُسْلِم ْ(6)
مسلمان برادر مسلمان است و حق مسلمان بر برادر مسلمانش آن است که سیر نشود در حالى که برادرش گرسنه است و سیراب نگردد در حالى که برادرش تشنه است و جامه بر تن نکند در حالى که برادرش برهنه است , پس چه سترگ است حق برادر مسلمان بر برادر مسلمانش .

امام صادق علیه السلام :
الْمُسلمُ اخُو المُسلِم لایَظلِمُهُ ولایَخْذُلُهُ و لایَخُونُهُ و یَحِقُّ عَلَى الْمُسلمینَ الاجتهاد فى التواصل والتعاون على التعاطف (7)
مسلمان برادر مسلمان است , به او ستم نمى کند و خوارى او را روا نمى دارد, و بر مسلمانان است که در ایجاد پیوند و همکارى براى جلب محبّت با یکدیگر کوشش کنند.

امام صادق علیه السلام :
لاتُتْبِعْ اخاک بعد القطیعة وقیعَةً فیه فَتَسُدَّ علیه طریق الرّجوع الیک فلعلَّ التجارب ترُدّه علیک(8)
وقتى از رفیق خود جدا شدى پُشت سرش بدگویى و غیبت مکن که با این کار راه برگشت او را مى بندى , شاید تجربه هاى زندگى او را به راه آشتى و تجدید رفاقت بکشاند.

امام صادق علیه السلام :
انّ المؤمن اخو المؤمن , عینُه و دلیله , لایخونه و لایظلمُهُ و لایَغُشُّهُ و لایَعِدُهُ عِدَّةً فیُخْلِفُه (9)
همانا مؤمن برادر ایمانى مؤمن است , چشم و راهنماى اوست به او خیانت و ستم روا ندارد و او را نفریبد و به او وعده اى ندهد که آن را به جانیاورد.

امام صادق علیه السلام :
ایّما مُسْلِمٍ لَقِىَ مُسْلِماً فَسرَّهُ سَرَّهُ اللّهُ عَزَّوجل َّ(10)
هر مسلمانى با مسلمانى دیدار کند و در برخورد او را شادمان سازد خداى متعال نیز او را خوشحال و مسرور خواهد ساخت .

پى نوشت ها:
1 سفینة البحار, ج 2 ص 707.
2 بحار, ج 78 ص 116.
3 خصال , ص 633.
4 الاختصاص , ص 27 .
5 کافى , ج 2 ص 169 .
6 کافى , ج 2 ص 174 .
7 بحار, ج 74 ص 166 .
8 کافى , ج 2 ص 169 .
9 کافى , ج 2 ص 166 .
1 اصول کافى , ج 2 ص 192 .
.