قسم به روز درخشان
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
((والشمس و ضحاها و القمر اذا تلاها و النهار اذا جلاها))(سوره شمس, آیات 1 ـ 3)
قسم به خورشید و قسم به گسترش نور آن در چاشتگاه, و قسم به مهتاب آنگاه که پس از آفتاب طلوع کند, و قسم به روز که تاریکى را از جهان بزداید.
خداوند در این آیات به افلاک و ظواهر طبیعى جهان سوگند یاد مى کند که تمام این ها مخلوقات الهى اند و به خاطر آسایش انسان ـ مخلوق برتر ـ آفریده شده اند تا او را به سوى عبادت و پرستش خداى یکتا فرا خوانند و نعمت هاى او را شکر گویند.
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند
تا تو نانى به کف آرى و به غفلت نخورى
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبرى
خداوند به آفتاب قسم یاد مى کند; همان آفتاب عالمتابى که جهان را روشن ساخته; نورى از آن مى تابد که با نفوذ به آسمان آن را رونق و صفا مى بخشد و زمین را زندگى و زیبایى عطا مى کند و زندگان را حرارت و طراوت مى دهد و اگر به چاشتگاه قسم مى خورد زیرا در این وقت بیش از هر وقت دیگر روز, آفتاب در آسمان جلوه اى فزونتر دارد و آن را صفایى و ظرافتى بیشتر مى بخشد و خداوند به مهتاب قسم یاد مى کند که پس از آفتاب مىآید و از شعاع نور آن روشن مى شود و روشنى زا, آنگونه که عاشقان و دلباختگان, در زیر پرتو شاعرانه اش به مدح و ستایش معشوقشان, نغمه سرایى مى کنند و صدیقان براى رسیدن به محبوب, در دل شب و در زیر شعاع پر نفوذ مهتاب به راز و نیاز مناجات مى پردازند. و روز را خداوند مورد قسم قرار مى دهد چرا که راز عظمت آفتاب را بر ملا مى سازد و پرده را از تیرگیهاى شب تار بر مى دارد.
اما معصومین ما ـ که درود بى پایان خداوند بر آنان باد ـ تفسیر دیگرى براى آفتاب و ماه و روز کرده اند و چه زیبا تفسیرى و چه دلنشین تحلیلى.
حارث اعور از امام حسین ـ علیه السلام ـ مى پرسد: یا ابن رسول الله, فدایت شوم! از سخن خداوند که فرمود ((والشمس و ضحاها)) به من خبر ده.
حضرت پاسخ مى دهد:
((ویحک یا حارث, ذلک محمد رسول الله صلى الله علیه و آله)) ـ حارث تو را چه مى شود؟ آفتاب عبارت است از شخص حضرت رسول(ص).
عرض کردم: قربانت گردم! ((والقمر اذا تلاها)) را چه تفسیر مى کنید؟
فرمود: او است امیر المومنین على بن ابى طالب علیه السلام که پس از محمد ـ صلى الله علیه و آله ـ مىآید.
عرض کردم: ((و النهار اذا جلاها)) فرمود:
((ذلک القائم من آل محمد(ص) یملا الارض قسطا و عدلا)) ـ او است قائم آل محمد(ص) که زمین را پر از عدل و داد مى کند.
امام صادق علیه السلام به تفصیل بیشتر بیان مى کند که: آفتاب همان رسول خدا ـصلى الله علیه و آلهـ است زیرا اوست که دین و احکام دین را به مردم یاد مى دهد و بیان مى کند و سپس ماه مىآید که همان على علیه السلام است.
و اما مقصود از روز ((و النهار اذا جلاها)) همان امامى است که از ذریه حضرت زهرا و از نسل رسول خدا ـصلى الله علیه و آلهـ است; او مىآید تا تیرگیهاى ظلم و ستم را بر طرف سازد و نور حق را بنمایاند و لذا خداوند از او سخن به میان مىآورد و در این آیه او را مورد نظر قرار مى دهد.
و این چنین است که امامان ما علیهم السلام راز این سوگندهاى الهى را بیان مى کنند و به مردم مى فهمانند که خداوند اگر به خورشید قسم مى خورد, خورشید رسالت است و مهتاب, فروغ ولایت است و روز, همان جلوه رسالت و ولایت در وجود اقدس امام زمان ـ عجل الله فرجه الشریف ـ است که تمام ظلمت ها و تباهى ها و فسادها و ستم ها را بر طرف مى سازد و جهان را پر از عدل و حق مى کند و بدینسان خداوند نورش را در سراسر گیتى به اتمام مى رساند هر چند مشرکان و کافران را خوش نیاید.
قسم به خورشید و قسم به گسترش نور آن در چاشتگاه, و قسم به مهتاب آنگاه که پس از آفتاب طلوع کند, و قسم به روز که تاریکى را از جهان بزداید.
خداوند در این آیات به افلاک و ظواهر طبیعى جهان سوگند یاد مى کند که تمام این ها مخلوقات الهى اند و به خاطر آسایش انسان ـ مخلوق برتر ـ آفریده شده اند تا او را به سوى عبادت و پرستش خداى یکتا فرا خوانند و نعمت هاى او را شکر گویند.
ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند
تا تو نانى به کف آرى و به غفلت نخورى
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد که تو فرمان نبرى
خداوند به آفتاب قسم یاد مى کند; همان آفتاب عالمتابى که جهان را روشن ساخته; نورى از آن مى تابد که با نفوذ به آسمان آن را رونق و صفا مى بخشد و زمین را زندگى و زیبایى عطا مى کند و زندگان را حرارت و طراوت مى دهد و اگر به چاشتگاه قسم مى خورد زیرا در این وقت بیش از هر وقت دیگر روز, آفتاب در آسمان جلوه اى فزونتر دارد و آن را صفایى و ظرافتى بیشتر مى بخشد و خداوند به مهتاب قسم یاد مى کند که پس از آفتاب مىآید و از شعاع نور آن روشن مى شود و روشنى زا, آنگونه که عاشقان و دلباختگان, در زیر پرتو شاعرانه اش به مدح و ستایش معشوقشان, نغمه سرایى مى کنند و صدیقان براى رسیدن به محبوب, در دل شب و در زیر شعاع پر نفوذ مهتاب به راز و نیاز مناجات مى پردازند. و روز را خداوند مورد قسم قرار مى دهد چرا که راز عظمت آفتاب را بر ملا مى سازد و پرده را از تیرگیهاى شب تار بر مى دارد.
اما معصومین ما ـ که درود بى پایان خداوند بر آنان باد ـ تفسیر دیگرى براى آفتاب و ماه و روز کرده اند و چه زیبا تفسیرى و چه دلنشین تحلیلى.
حارث اعور از امام حسین ـ علیه السلام ـ مى پرسد: یا ابن رسول الله, فدایت شوم! از سخن خداوند که فرمود ((والشمس و ضحاها)) به من خبر ده.
حضرت پاسخ مى دهد:
((ویحک یا حارث, ذلک محمد رسول الله صلى الله علیه و آله)) ـ حارث تو را چه مى شود؟ آفتاب عبارت است از شخص حضرت رسول(ص).
عرض کردم: قربانت گردم! ((والقمر اذا تلاها)) را چه تفسیر مى کنید؟
فرمود: او است امیر المومنین على بن ابى طالب علیه السلام که پس از محمد ـ صلى الله علیه و آله ـ مىآید.
عرض کردم: ((و النهار اذا جلاها)) فرمود:
((ذلک القائم من آل محمد(ص) یملا الارض قسطا و عدلا)) ـ او است قائم آل محمد(ص) که زمین را پر از عدل و داد مى کند.
امام صادق علیه السلام به تفصیل بیشتر بیان مى کند که: آفتاب همان رسول خدا ـصلى الله علیه و آلهـ است زیرا اوست که دین و احکام دین را به مردم یاد مى دهد و بیان مى کند و سپس ماه مىآید که همان على علیه السلام است.
و اما مقصود از روز ((و النهار اذا جلاها)) همان امامى است که از ذریه حضرت زهرا و از نسل رسول خدا ـصلى الله علیه و آلهـ است; او مىآید تا تیرگیهاى ظلم و ستم را بر طرف سازد و نور حق را بنمایاند و لذا خداوند از او سخن به میان مىآورد و در این آیه او را مورد نظر قرار مى دهد.
و این چنین است که امامان ما علیهم السلام راز این سوگندهاى الهى را بیان مى کنند و به مردم مى فهمانند که خداوند اگر به خورشید قسم مى خورد, خورشید رسالت است و مهتاب, فروغ ولایت است و روز, همان جلوه رسالت و ولایت در وجود اقدس امام زمان ـ عجل الله فرجه الشریف ـ است که تمام ظلمت ها و تباهى ها و فسادها و ستم ها را بر طرف مى سازد و جهان را پر از عدل و حق مى کند و بدینسان خداوند نورش را در سراسر گیتى به اتمام مى رساند هر چند مشرکان و کافران را خوش نیاید.
تبلیغات
