معلم فرهنگ آفرینی و اقتدار فرهنگی

همواره در عرصه کلام و تبادل اندیشه‏ها بیش‏ترین بها به فرهنگ و اقتدار فرهنگى داده مى‏شود و بدون تردید سلامت هر جامعه در گرو تعالى فرهنگ و ارزش‏هاى پایدار آن است.
رشد مطلوب شخصیت اجتماعى کودکان و نوجوانان و مصونیت ایشان از هرگونه آسیب‏پذیرى فردى و اجتماعى در سایه نگرش‏هاى مطلوب اجتماعى و انگیزه‏هاى غنى براى تلاش‏هاى فردى و گروهى، مشارکت‏هاى بایسته جمعى و در بستر ارزش‏هاى متعالى فرهنگى فراهم مى‏آید.
امّا فرهنگ چیست و ارزش‏هاى متعالى فرهنگى چگونه در اندیشه و رفتار کوچک‏ترها و بزرگت‏رها پدید مى‏آید؟
امروزه از واژهفرهنگکه عموما مترادف با برخى الگوهاى مطلوب کلامى و رفتارى در ابعاد مختلف زندگى اجتماعى است، بسیار استفاده مى‏شود.
وقتى که دوست مى‏داریم نوجوانان و جوانان، پدرها و مادرها، کوچکترها و بزرگترها بخش قابل توجهى از اوقات فراغت خود را در طول هفته به مطالعه و گسترش افق‏هاى ذهنى اختصاص دهند، مى‏گوییم که باید فرهنگ مطالعه را در جامعه ترویج کنیم.از این‏رو هفته کتاب نام گذارى مى‏کنیم و این هفته را با چند سمینار، مصاحبه و نمایشگاه کتاب به پایان مى‏رسانیم تا سال بعد!!
زمانى‏که از، نحوه رانندگى، افراد در سطح شهر صحبت مى‏شود و بحث رانندگى‏هاى تهاجمى و کم‏توجهى به مقررات و قوانین مطرح مى‏گردد و از آمار فوق‏العاده تصادفات و خسارت‏هاى جانى و مالى سخن به میان مى‏آید، مبحثفرهنگ رانندگىگشوده مى‏شود و میزگردها و سمینارها برگزار مى‏گردد و بعد هم معلوم نمى‏شود که با رانندگى‏هاى تهاجمى و بى‏قیدى نسبت به مقررات رانندگى و رف‏ت و آمدهاى شهرى چه باید کرد؟!
آن‏گاه که احساس مى‏شود میانگین مصرف سرانه آب و برق و سوخت خانوار در ایران اسلامى ما به طور قابل ملاحظه‏اى بالاتر از میانگین جهانى است، ضمن ارائه توصیه‏هاى فراوان و برخى اقدامات بازدارنده و تنبیهى، بحث الگوى بهره‏ورى وفرهنگ مصرفدر جامعه مطرح مى‏شود و صاحب‏نظران مختلف، از مسئولان و کارگزاران نظام، ارائه طریق مى‏فرمایند و بالاخره در غالب موارد میانگین مصرف سرانه بازهم بالاتر مى‏رود و در نهایت مشخص نمى‏شود براى ایجاد فرهنگ مطلوب مصرف در جامعه چه‏کسانى باید مسئول باشند و چگونه؟!
خلاصه کلام آن‏که در مقوله‏هاى مختلف فرهنگى-اجتماعى، همچون نظم‏پذیرى، انظباط اجتماعى، کاروتلاش، تکریم متقابل، ساده‏زیستى، زندگى آپارتمانى، فرزندآورى و فرزندپرورى، ازدواج و همسردارى، و...همه ما براین باوریم که بایسته است به ترویج وتعمیم فرهنگ مطلوب آن مقوله بیشترین بها را بدهیم.بسیارى از صاحب‏نظران و کارشناسان نیز در این ارتباط معتقدند که باید تقویت رفتارهاى مطلوب فرهنگى را از کودکستان‏ها، دبستان‏ها و خانواده‏ها آغاز کرد.باید از دوران ک‏ودکى احترام به قانون را به بچه‏ها آموخت، باید از دوران کودکى تقید و تعهد اجتماعى و مسئولیت پذیرى را به افراد آموخت، باید از دوران کودکى قناعت پیشگى و الگوهاى مطلوب مصرف را به فرزندان یاد داد، باید از همان دوران پیش‏دبستانى و دبستانى شیرینى کتاب‏خوانى را به بچه‏ها چشاند، و باید...سئوال اساسى این‏است که چگونه؟چه‏کسانى بیش از همه شایسته پذیرش این مسئولیت و رسالت سترگ‏اند یا باید باشند؟چه‏کسانى سزاوار پیشگامى نهضت فرهنگى و اعتلاى پایه‏هاى فرهنگ و ارزشهاى مطلوب در عرصه‏هاى مختلف زندگى فردى و اجتماعى‏اند؟
و همه پاسخ اینست:معلم.معلمى که بیش‏ترین اقتدار عاطفى و منطقى را در فضاى مقدس مدرسه و کلاس دارد یا باید داشته باشد.
-معلمىکه بیش‏ترین محبوبیت را بویژه در نزد بچه‏هاى پیش‏دبستانى و دبستانى دارد.
-معلمىکه با بسیرت و عطوفت، منطق و استوارى محبوب دل کودکان و نوجوانان و برترین الگوى فکرى و رفتارى آن‏هااست.
-معلمى که امیدآفرین است و تقویت‏گر اندیشه‏هاى برتر وانگیزه‏هاى تلاش.
-معلمىکه کلام ونگاهش، باور و رفتارش پایدارترین درس زندگى است.
-معلمىکه همه کوچکترها دوست میدارند همچون او باشند و پاى در جاى پاى او بگذارند.
-معلمىکه شخصیت او آمیزه‏اى از مهر و صفا، بصیرت و تعهد، منطق و استوارى، صبورى و گذشت و ایثار است.
-معلمىکه با مبانى روانشناختى رشد و تحول و شخصیت به خوبى آشنا است و در عین برخوردارى از تخصص موضوعى، اصول و روش‏هاى تدریس را مى‏داند، با روش‏هاى اصلاح رفتار دانش‏آموزان آشنایى دارد و با مبانى خلاقیت، ویژگى‏هاى دانش‏آموزان خلاق و روش‏هاى آموزش خلاق به قدر بایسته و شایسته مأنوس است.
-معلمىکه از بالاترین منزلت اجتماعى و غنى‏ترین احساس خود ارزش‏مندى برخوردار است و همانندسازى نوجوانان و جوانان با چنین شخصیتى بیشترین فرهنگ آفرینى و مصونیت فرهنگى را به همراه خواهد داشت.
-معلمىکه میتواند غنى‏ترین و رشد یافته‏ترین فرهنگها را در ابعاد مختلف زندگى اجتماعى بارور سازد.
-معلمىکه برنامه‏ریزان کلان جامعه و کارگزاران نظام به منزلت، جایگاه، ارزشمندى و اثربخشى پایدار او در عرصه‏هاى علمى و فرهنگى به‏خوبى واقفند.
معلمىکه با بهره‏گیرى از ظرفیت‏هاى اساسى دانشگاه‏ها از بالاترین دانش تخصصى و بینش حرفه‏اى بهره‏مند است و حقوقى بالاتر از میانگین جامعه دریافت مى‏دارد، و بدین ترتیب دغدغه‏اى جز رسالت خطیر علمى و فرهنگى ندارند .افروز