مشاوران پیوند پاسخ می دهند

خانم پروین صادقى-ازنا:
با عرض سلام و ادب خدمت دست‏اندرکاران مجله پیوند، به ویژه خدمت آقاى دکتر افروز و آرزوى سلامت براى ایشان و خانواده محترمشان.
آقاى دکتر افروز، من از استان لرستان، شهرستان ازنا براى شما نامه مى‏نویسم(قبلا هم یک نامه نوشته‏ام).نوزده سال سابقه خدمت دارم(ده سال در دبیرستان).اکنون دو سال است که مشاور هستم.من به مطالب متنوع مجله پیوند، به خصوص بخش مشاوره بسیار علاقه‏مندم و با اجازه شما گاهى قبل از خواندن پاسخ‏نامه، خودم به آن پاسخ مى‏دهم و سپس پاسخ‏ها را با هم مقایسه مى‏کنم، اگرچه مطمئنا هرگز قابل مقایسه نیست و نخواهد بود و من فقط کسب اطلاعات مى‏کنم.
وقتى که پاسخ شما را به سؤال خانم توحیدى در پیوند شماره 267، دى ماه 1380 مطالعه کردم، سؤالى براى من پیش آمد با توجه به اختلاف سنى دختر و پسر، تفاوت میان سطح تحصیلات، عدم انجام خدمت سربازى، بیکار بودن آقا پسر و...آیا ازدواج آن دو نفر درست است؟آیا یک پسر هجده ساله با توجه به خصوصیاتى که ذکر شد مى‏تواند همسر مناسبى براى یک دختر 28 ساله باشد؟ یادآور مى‏شود که شما در پاسخ به نامه مذکور، به شرط برخوردارى آقا پسر از بلوغ عقالانى، اجتماعى و...این ازدواج را بلامانع دانسته‏اید.
آقاى دکتر اکثر نامه‏هاى دانش‏آموزان در صندوق مشاوره حاوى سؤالاتى در همین زمینه است:رابطه بین دختر و پسر، علاقه شدید دختران به آزادى استفاده نکردن از چادر، آرایش کردن و... ازدواج‏هاى فکر یشده و بى‏اساس، طلاق، اعتیاد، بیکارى و...را در پى دارد.آقاى دکتر، لطفا بفرمایید وظیفه ما در برخورد با این مشکلات چیست؟
من با توجه به مطالبى که شما مى‏نویسید این احساس را دارم که فردى بسیار دلسوز و آینده نگرید. از این‏رو خواهش مى‏کنم مرا راهنمایى بفرمایید که به عنوان مشاور یک مدرسه دخترانه با مشکلات مطرح شده چگونه برخورد کنم.اگر کتاب هم معرفى بفرمایید بسیار سپاسگزار خواهم شد.
در ضمن مطلب مربوط به مدارس غیرانتفاعى را نیز خواندم و از آن بسیار استفاده کردم.باید یادآور شوم که مدارس شاهد نیز همان مشکلات را دارند.
خواهر محترم خانم صادقى
شما هم سلام گرم و صمیمانه یاران پیوند را پذیرا باشید.از این که برایمان نامه نوشته‏اید، بسیار خرسند و خوشحالیم.از لطف شما نسبت به مجله پیوند سپاسگزارى نموده، به تلاش‏هاى ارزشمند سرکار خانم در مقام یک مشاور مسئول ارج مى‏نهیم‏و از خداوند منان توفیقات روزافزونتان را مسئلت داریم.
در ارتباط با مسئله ازدواج و اختلاف سنى خانم و آقاى داوطلب ازدواج مجددا متذکر مى‏شوم در شرایطى که هر دو داوطلب از ویژگى‏هاى لازم و صلاحیت‏ها و کفایت‏هاى کافى براى زوجیت برخوردارند، اختلاف سى دختر و پسر فى‏نفسه نمى‏تواند مانع عقد زوجیت گردد.مثلا در شرایطى که دختر 25 سال سن دارد و پسر 23 ساله است و هر دو نفر واجد شرایط مطلوب کفویت مى‏باشند، علتى براى مخالفت وجود ندارد.اگر تفاوت سن دختر و پسر بیش‏تر از این‏ها باشد، مثلا دختر 35 ساله باشد و پسر 25 ساله یا بالعکس، بازهم چنان‏چه هر دو نفر از کفایت‏هاى لازم برخوردار بوده، از نظر بلوغ عقلانى و قدرت تعهد و پذیرش مسئولیت اجتماعى در شرایط مطلوب باشند و شناخت و معرفت متقابل حاصل شده باشد، بدون دلیل منطقى و شرعى و به صرف اختلاف سن نمى‏توان اعلام مخالفت کرد.بدیهى است زمانى که به هنگام ازدواج، سن خانم بالاتر از 36 سال باشد (اعم از این که سن خانم کم‏تر یا بیش‏تر از آقا باشد)، در ارتباط با مسئله فرزندآورى شایسته است که مشاوره‏هاى لازم انجام پذیرد.
امّا نکته قابل توجه در ارتباط با بحث ازدواج، احراز شناخت و معرفت متقابل و اطمینان از میزان کفویت و همفکرى و همدلى در آرمان ازدواج (رسیدن به آرامش و فلاح)، به دور از غلبه احساسات و هیجانات حاکم بر نفسانیات، توجه به بلوغ عقلانى و قدرت تعهد و پذیرش مسئولیت اجتماعى نیز تأکید مؤکدى بر همین اصل است. بالطبع توجه دارید که اندیشه اصلى در ازدواج به هنگام و پیش‏گیرى از آسیب‏پذیرى‏هاى فردى و فرهنگى، تأکید براعتلاى فرهنگ زوجیت در بستر اندیشه و ارزش‏هاى اسلامى است.بدیهى است در این اندیشه، زوجیت شرعى و منطقى جوانان واجد شرایط و همراه با شناخت مطلوب متقابل، لزوما به معناى تشکیل خانواده مستقل و جداگانه و زندگى مشترک زود هنگام نیست.لذا امر زوجیت مى‏تواند جداى از مسئله عروسى و تشکیل خانواده مجزا مورد توجه باشد.به سخن دیگر رعایت یک فاصله معقول براى احراز آمادگى‏هاى لازم توسط زوج‏هاى جوان، به خصوص آقایان، مى‏تواند بین عقد زوجیت با عروسى و تشکیل خانواده جدید و مجزا مورد توافق قرار گیرد.این فاصله مى‏تواند یک روز، یک هفته، یک ماه، یک سال، سه تا پنج سال و بعضا بیش‏تر باشد.
براى پیش‏گیرى از تزلزل نظام خانواده و بالا رفتن آمار طلاق و جدایى د ربین زوج‏هاى جوان نیز باید دقت داشت که امر زوجیت شرعى پس از شناخت کافى و معرفت و بینش عمیق متقابل و به دور از احساسات زورگذر و غلیان هیجانات و کشش‏هاى نفسانى صورت پذیرد و از تحمیل هزینه‏هاى غیرضرورى و مجبود کردن جوانان(به ویژه آقایان) به برپایى جشن عروسى زود هنگام و تشکیل خانواده مجزا با تقبل هزینه‏هاى فوق‏العاده و بعضا مقروض شدن و چند پیشه شدن و تحمل هم زمان فشارهاى کارى و فکرى و روانى اجتناب گردد.
همه سخن در این است که زوجیت‏ها باید حساب شده باشد و تشکیل خانواده مستقل و جداگانه نیز باید حساب شده و به دور از فشار و اجبار صورت گیرد.
در حال خاطرتان باشد که شایسته است به جوانان فرصت داده شود خواست‏ها و آرزوهاى خودشان را به راحتى براى مشاور به آن‏ها کمک نماییم تا با بینش و بصیرت، یک قدم فراتر از حال را نیز ببینند و درک کنند.
مطالعه کتاب‏هاى مبانى روان‏شناختى ازدواج در بستر فرهنگ و ارزش‏هاى اسلامى، روان‏شناسى خانواده، همسران برتر و روش‏هاى پرورش احساس مذهبى در کودکان و نوجوانان از انتشارات دفتر مرکزى انجمن اولیا و مربیان مى‏تواند براى شما سودمند باشد.