چکیده

متن

در این مقاله ابتدا راجع به اثرات سودمند تنظیم خانواده 1 درخانواده به طور اخص و در اجتماع به طور کلی بحث می‏شود و آن‏گاه روش‏های بهداشتی در زمینه زناشویی و نقش مؤثر این روش‏ها در پیشگیری از بیماری‏های آمیزشی تشریح می‏گردد.
در گذشته شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه ما به گونه‏ای بود که پر شماری افراد خانواده نه تنها مشکلی محسوب نمی‏شد، بلکه شمار فرزندان نشانه توانمندی و ثروت به حساب می‏آمد.تحولات بین‏المللی در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن نظم حاکم بربسیاری از کشورها شده و وابستگی آن‏ها را به دنبال داشته است.این تحولات مشکلات گوناگونی را سبب شده است که از آن جمله می‏توان به عدم تناسب رشد جمعیت و امکانات و منابع موجود در این کشورها اشاره کرد.امروزه، مسئله رشد بی‏رویه جمعیت و عدم هم‏آهنگی آن با توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و آثار منفی و مخرب آن بر
مسعود براتیان
محیط زیست و منابع طبیعی از جمله مسائلی است که توجه عمیق سیاستگذاران و برنامه ریزان کشورهای جهان، به خصوص کشورهای در حال توسعه را طلب می‏کند.ایران از جمله کشورهایی است که مشکل جمعیت در آن به عنوان یک مسئله اجتماعی مطرح است.
دولت از سال‏های 65 به بعد گام‏های مهمی در زمینه کنترل رشد جمعیت برداشته است که نشانه‏های حاکی از رسیدن به اهداف برنامه کنترل رشد جمعیت را می‏توان در آمارهای موجود ملاحظه کرد.باوجود این، مسئله مهم جمعیتی کشور ما در حال حاضر، جوان بودن جمعیت است.به طوری که قریب نیمی از جمعیت کشور را افراد کم‏تر از 19 سال تشکیل می‏دهند. 2 لذا به سبب جوان بودن جمعیت، همواره نگرانی برای بالا رفتن موالید کشور در سال‏های آینده وجود دارد.زیرا این گروه به تدریج وارد سنین باروری می‏شوند و این امر نهایتا منجر به افزایش مجدد نرخ رشد جمعیت خواهد شد.آثار این افزایش را در سال‏های آتی ابتدا در جامعه روستایی و سپس در جامعه شهری و نهایتا در کل کشور خواهیم دید.
جوانی جمعیت تبعات بسیاری دارد. وابستگی جمعیت عظیم غیر فعال به عده کم جمعیت فعال، مشکلات آموزشی و احدث مدارس جدید، مسائل مربوط به بیکاری، اشتغال، مشکل مسکن و لزوم تهیه واحدهای مسکونی از جمله پیامدهای جوانی جمعیت است.اگر افزایش جمعیت با افزایش تولید همراه نباشد فقر و گرسنگی را به دنبال خواهد داشت و عدم توازن منطقی بین جمعیت و دستاوردهای توسعه اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی، موجبات سلطه کشورهای استعمارگر را نیز فراهم می‏سازد. 3
تنظیم خانواده
با توجه به اهمیت مباحث فوق، مطرح ساختن موضوعتنظیم خانوادهضروری می‏نماید.درباره این که چه کلمه و اصطلاحی برای پیش‏گیری از فرزنددار شد مناسب است، بحث‏های گسترده‏ای شده است.این بحث‏ها بدان جهت بوده است که تعبیری به کار برده شود تا ضمن گویایی و مناسب بودن با حدود این پیشگیری، جنبه‏های ارزشی و اخلاقی آن نیز رعایت شده باشد.
از مجموع بحث‏هایی که در گردهمایی‏های موافقین مسلمان در این‏باره صورت گرفته، اصطلاحتنظیم خانوادهبه دست آمده است، وظیفه‏ای است که متوجه خانواده‏ها و رعایت شرایط و م وقعیت آن‏هاست و سپس نوبت به دولت‏ها می‏رسد. 4 حضرت امام خمینی (قدس سره)نیز با عنایت به مطالب فوق و آگاهی از مشکلات افزایش جمعیت بود که در تاریخ 18 شهریور ماه 1358، وقتی وزیر بهداری و بهزی 3 ستی وقت از ایشان درباره پیشگیری از بارداری سؤال کردند، فرمودند: در صورتی که از نظر بهداشتی ضرری متوجه بانوان نباشد و شوهر نیز با این امر موافق باشد، حل این مشکل شرعا جایز است.
از طرف دیگر، مسئله مهم در باب پیشگیری از فرزنددار شدن، تنها کم شدن فرزند نیست، بلکه برنامه‏ریزی و انتخاب راهی است که خانواده‏هاباید در پیش گیرنده؛و این برنامه‏ریزی توأم با آینده‏نگری آن‏ها برای رسیدگی به وضع اطفال و رعایت فاصله بین دو نوزادی است که می‏خواهند داشته باشند و هم‏چنین آینده‏نگری و ارزیابی تونایی‏هایی است که از نظر رسیدگی به معاش و اداره کودکان از بعد اخلاقی، تربیتی، زیستی و آموزشی از آن برخوردارند.
از این‏رو، گروهیتنظیم خانواده را به معنای اجتناب از حاملگی‏های ناخواسته تعریف کرده‏اند و تعاریفی چونبدون برنامه، ناخواستهوبدون تمایل در مورد چنین حاملگی‏هایی، به کار گرفته شده است.
اثرات تنظیم خانواده بر باروری
تأثیرات بهداشتی تنظیم خانوادهبر باروری به شرح زیر است:
1-اجتناب از حاملگی‏های ناخواسته و وقوع تولدهای دلخواه.
2-ایجاد تغییر در شماره کل متولدین توسط مادر.
3-فاصله گذاری یا ایجاد تفاوت در فواصل بین حاملگی‏ها.
4-زمان بندی یا ایجاد تغییرات در زمان وقوع تولد، خصوصا اولین و آخرین تولد در ارتباط با سن والدین به ویژه سن مادر.
موفقیت در امر تنظیم خانواده مستلزم آگاهی از روش‏های جلوگیری از بارداری است.
روش‏های جلوگیری از بارداری به ترتیب درجه اطمینان عبارت‏اند از:
1-بستن لوله مرد(وازکتومی) 5
2-بستن لوله زن(توبکتومی) 6
3-کپسول‏های کاشتنی و آمپول‏های تزریقی
4-قرص‏های ضدبارداری ترکیبی
5-آی، یو، دی
6-قرص‏های مخصوص زمان شیردهی
7-کاندوم زنانه و مردانه 7
هریک از روش‏های فوق را زوجین می‏توانند متناسب با وضع روانی و فیزیولوژیکی خود به کار گیرند.شایان ذکر است که روش‏های فوق ضرری متوجه زوجین نمی‏سازند.
علاوه براین، بعضی از روش‏های فوق الذکر در امر پیشگیری از بیماری‏های آمیزشی‏ (ITS) 8 نظیر ایدز و...مؤثرند.
نتیجه گیری
با توجه به مسائل و تبعات ناشی از افزایش رشدجمعیت برای خانواده‏ها به طور خاص و برای جامعه به طور کلی، ضروری است که آموزش تنظیم خانواده و روش‏های مربوط به تنظیم خانواده در سرفصل‏های کتاب‏های آموزش خانواده گنجانده شده، توسط متخصصان امر آموزش داده شود تا والدین با آگاهی کامل از این روش‏ها به امر تنظیم خانواده اقدام کنند.
پی‏نوشت‏ها:
(1)- GNINNALP YLIMAF
(2)-از مقالهجمعیت و توسعه در فارسی، ایران و جهان، تألیف دکتر عبدالرسول همتی، صفحات 3-1
(3)-سید محمد علی، ایازی، اسلام تنظیم خانواده، نشر فرهنگ اسلامی، صفحات 38-37 و صفحه 184.
(4)-زهره، بهداد، رهنمودهای بهداشتی در خانواده، انتشارات انجمن اولیا ومربیان، صفحات 116-111.
(5)- YMOTCESAV
(6)- YMOTCEBUT
(7)-.ERTNEC LANOITANRETHI HTLAEH YLIMAF
,MODNOC ELAMEF NO SFEIRB HCRAESER 2001,ANILORAC HTRON
(8)- (ITS) NOITCEFNI DERRIMSNART YLLAUXES

تبلیغات