تقویت رفتار مذهبی (نماز)
چکیده
متن
بر حیات روانی انسان قوانینی حاکم است که اگر این قوانین به درستی بازشناسی و در جهت تربیت جنبههای مختلف به کار گرفته شوند، میتوان به نتایج سودمنی در زمینه تربیتی و تغییر در رفتار فرد دست یافت.به عنوان مثلا، در ترتیب حدوث امیال و قوای مختلف انسان، ابتدا قوه شهوی در انسان بوجود میآید.بر اساس این قوه، کودک انسان به سوی چیزهایی که برای او لذتآور باشد، گرایش نشان میدهد و به آنا تمایل دارد.این یافته که نتیجه یک سلسله تحقیقات تحولی است، میتواند در تربیت کودک مورد ملاحظه و استفاده قرار گیرد. مثلا میتوانیم بگوییم:چون در کودک، ابتدا قوای شهوی{O1O}حادث میشود، پس باید تربیت و پرورش کودک، ابتدا ناظر بر جنبههای شهوی و تمایلات کودک باشد و بعد باید به پرورش جنبههای ذهنی و...کودک پرداخت.
یکی از قوانینی که بر حیات روانی انسان حاکم است، این اصل است که هرگاه رفتاری را با یک محرک مطلوب و خوشایند همراه کنیم، احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش مییابد.به عنوان مثال، هنگامی که کودک شما رفتار مناسبی انجام میدهد و شما برای او کف میزنید و یا به او یک خوراکی مطبوع هدیه میدهید، احتمال بروز مجدد آن رفتار مناسب در کودک شما افزایش مییابد.دلیل این امر، تقویتی است که از جانب شما در مورد این رفتار صورت گرفته است.در این مثال، کف زدن والدین، خوشحال شدن و خوردنی مطبوع، به عنوان پاداش و عامل تقویت پاسخ به شمار میروند و همین تقویتها، احتمال بروز این پاسخ را در کودک شما افزایش میدهد.
این قانون در همه جنبههای روانی و ذهنی انسان حاکم اسست.درپرورش مذهبی ورد احسا معنوی در کودکان و نوجوانان نیز میتوان از این اصل استفاده نمود.
اقامهنماز، به عنوان علیترین رفتار معنوی و مذهبی محسوب میشود.برای اینکه بروز مجدد این رفتار را افزایش دهیم، میتوان از این قانون سود جست.بدین معنا که هرگاه نماز را با محرکهای خوشایند و مطبوع و مطلوب همراه کنیم، دو اثر پرفایده برای کودک خواهد داشت. اثر اوّل این است که کودک همواره از نماز تداعی مطلیبی خواهد داشت و حتی یاد نماز میتواند حالتهای مطبوع را یادآوری وبازشناسی نماید.
اثر دوم این است که اگر رفتارهای اولیه مربوط به نماز را با تشویقها و پاداشهای مطبوع همراهسازیم، مطمئنا بروز پاسخی به نام اقامه نماز را در کودک افزایش خواهیم داد.البته عکس این مسأله نیز میتواند به همان اندازه اثر معکوس و تنبیهی داشته باشد.به عبارت دیگر، هرگاه اقامه نماز در کودک با محرکهای ناخوشایند و نا مطلبو همراه شود، احتمال بروز مجدد چنین پاسخی(نماز)کاهش مییابد و از نظر عاطفی نیز کودک احساس مطبوعی از نماز نخواهد داشت.
راه درست، همراه کردن نماز با محرکهای خوشایندی است که کودک و نوجوان به آنها علاقهمند هستند واز مواجهه با آنها لذت میبرند.البته نوع محرکها را بایستی متناسب با روحیه، سن و وضعیت شخصیتی فرا انتخاب نمود تا مؤثر واقع شود.
چند توصیه:
1-هرگاه پدر یا مادر خانواده و مربی آموزشگاه به نماز میایستد، باخود لحن زیبا، لباس مرتب، ظاهری اراسته و معطر را همراه سازد، در این موضع، نماز رفتاری است که در نزد کودک از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود و احتمال بروز این رفتار در کودکی که نظارهگر آن موقعیت مطلوب بوده است، افزایش خوهد یافت.
2-هرگاه کودک شما به دلیل همانند سازی با والدین یا مربی خود به نماز میایستد، او را تشویق کنید و رفتار او را تقویت نمایی.به عبارت دیگر با مشاهده رفتاری به نام نماز، محرکهای خوشایندی را با او همراه کنید تا احتمال بروز مجدد این رفتار در کودک شما افرایش یابد.این محرک میتواند از گفتن یک آفرینو کلمات افتخارآمیز باشد تا پاداشهای بزرگ دیگر.
3-توصیه دیگر، متوجه رسانههای جمعی است.اگر مطالب مربوط به نماز با قلمی فصیح و رسا و نیز در زمینهای زیبا و مطلوب به چاپ برسد، فضای بهتری از لحظا زیبایی شناسی برای خواننده فراهم میآورد و مطلب یا انگیزه بهتری درک میشود.در این صورت نوع احساس عاطفی که کودک نسبت به این ادراک از خود نشان میدهد، دلپذیر خواهد بود.چاپ پوسترهایی که هنرمندانه، نماز و نمازگزار را به تصویر بکشند نیز میتواند احساس عاطفی دلپذیری نسبت به نماز برانگیزاند.در این مورد نقش هنرمندان گرافیست و نقاش و حتی خطاط نقش مهمی خواهد بود.
در حوزه صدا و سیما، پخش برنامههایی در مورد نماز که با محرکهای خوشایند همراه باشد (موسیقی مطلوب، سرود زیبا، متن شیوا، صدای خوب ودلنیشی، تصویرهای دلپذیر و...)نیز میتواند در فضا سازی معنوی برای ادارک مطلوب نماز، تأثیر زیادی داشته باشد.
اگر در اوقات نماز و هرگاه که در مورد نماز صحبت میشود، محرکهای خوشایندی به بیننده و شنونده عرضه شود، احساس عاطفی مطلوبی نسبت به نماز برای آنان فراهم میشود و دیگر اینکه هرگاه صحبت از نماز به میان میآید، فرد تداعی مطبوع و مطلوبی از آن خواهد داشت.
1-منظور از قوهشهوی، کلا تمایلات اولیه انسان است و منظور ازشهوت، صرفا شهوت جنسی نیست.
یکی از قوانینی که بر حیات روانی انسان حاکم است، این اصل است که هرگاه رفتاری را با یک محرک مطلوب و خوشایند همراه کنیم، احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش مییابد.به عنوان مثال، هنگامی که کودک شما رفتار مناسبی انجام میدهد و شما برای او کف میزنید و یا به او یک خوراکی مطبوع هدیه میدهید، احتمال بروز مجدد آن رفتار مناسب در کودک شما افزایش مییابد.دلیل این امر، تقویتی است که از جانب شما در مورد این رفتار صورت گرفته است.در این مثال، کف زدن والدین، خوشحال شدن و خوردنی مطبوع، به عنوان پاداش و عامل تقویت پاسخ به شمار میروند و همین تقویتها، احتمال بروز این پاسخ را در کودک شما افزایش میدهد.
این قانون در همه جنبههای روانی و ذهنی انسان حاکم اسست.درپرورش مذهبی ورد احسا معنوی در کودکان و نوجوانان نیز میتوان از این اصل استفاده نمود.
اقامهنماز، به عنوان علیترین رفتار معنوی و مذهبی محسوب میشود.برای اینکه بروز مجدد این رفتار را افزایش دهیم، میتوان از این قانون سود جست.بدین معنا که هرگاه نماز را با محرکهای خوشایند و مطبوع و مطلوب همراه کنیم، دو اثر پرفایده برای کودک خواهد داشت. اثر اوّل این است که کودک همواره از نماز تداعی مطلیبی خواهد داشت و حتی یاد نماز میتواند حالتهای مطبوع را یادآوری وبازشناسی نماید.
اثر دوم این است که اگر رفتارهای اولیه مربوط به نماز را با تشویقها و پاداشهای مطبوع همراهسازیم، مطمئنا بروز پاسخی به نام اقامه نماز را در کودک افزایش خواهیم داد.البته عکس این مسأله نیز میتواند به همان اندازه اثر معکوس و تنبیهی داشته باشد.به عبارت دیگر، هرگاه اقامه نماز در کودک با محرکهای ناخوشایند و نا مطلبو همراه شود، احتمال بروز مجدد چنین پاسخی(نماز)کاهش مییابد و از نظر عاطفی نیز کودک احساس مطبوعی از نماز نخواهد داشت.
راه درست، همراه کردن نماز با محرکهای خوشایندی است که کودک و نوجوان به آنها علاقهمند هستند واز مواجهه با آنها لذت میبرند.البته نوع محرکها را بایستی متناسب با روحیه، سن و وضعیت شخصیتی فرا انتخاب نمود تا مؤثر واقع شود.
چند توصیه:
1-هرگاه پدر یا مادر خانواده و مربی آموزشگاه به نماز میایستد، باخود لحن زیبا، لباس مرتب، ظاهری اراسته و معطر را همراه سازد، در این موضع، نماز رفتاری است که در نزد کودک از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود و احتمال بروز این رفتار در کودکی که نظارهگر آن موقعیت مطلوب بوده است، افزایش خوهد یافت.
2-هرگاه کودک شما به دلیل همانند سازی با والدین یا مربی خود به نماز میایستد، او را تشویق کنید و رفتار او را تقویت نمایی.به عبارت دیگر با مشاهده رفتاری به نام نماز، محرکهای خوشایندی را با او همراه کنید تا احتمال بروز مجدد این رفتار در کودک شما افرایش یابد.این محرک میتواند از گفتن یک آفرینو کلمات افتخارآمیز باشد تا پاداشهای بزرگ دیگر.
3-توصیه دیگر، متوجه رسانههای جمعی است.اگر مطالب مربوط به نماز با قلمی فصیح و رسا و نیز در زمینهای زیبا و مطلوب به چاپ برسد، فضای بهتری از لحظا زیبایی شناسی برای خواننده فراهم میآورد و مطلب یا انگیزه بهتری درک میشود.در این صورت نوع احساس عاطفی که کودک نسبت به این ادراک از خود نشان میدهد، دلپذیر خواهد بود.چاپ پوسترهایی که هنرمندانه، نماز و نمازگزار را به تصویر بکشند نیز میتواند احساس عاطفی دلپذیری نسبت به نماز برانگیزاند.در این مورد نقش هنرمندان گرافیست و نقاش و حتی خطاط نقش مهمی خواهد بود.
در حوزه صدا و سیما، پخش برنامههایی در مورد نماز که با محرکهای خوشایند همراه باشد (موسیقی مطلوب، سرود زیبا، متن شیوا، صدای خوب ودلنیشی، تصویرهای دلپذیر و...)نیز میتواند در فضا سازی معنوی برای ادارک مطلوب نماز، تأثیر زیادی داشته باشد.
اگر در اوقات نماز و هرگاه که در مورد نماز صحبت میشود، محرکهای خوشایندی به بیننده و شنونده عرضه شود، احساس عاطفی مطلوبی نسبت به نماز برای آنان فراهم میشود و دیگر اینکه هرگاه صحبت از نماز به میان میآید، فرد تداعی مطبوع و مطلوبی از آن خواهد داشت.
1-منظور از قوهشهوی، کلا تمایلات اولیه انسان است و منظور ازشهوت، صرفا شهوت جنسی نیست.