مبادله داده ها

هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه مدل مفهومی پیشنهادی یکپارچه سازی معنایی کتابخانه های دیجیتالی در ایران است. پژوهش حاضر در سه گام مستقل به اجرا درآمده است. در گام نخست از روش سندی برای شناسایی منابع مرتبط، تولید پرسشنامه پژوهشگر ساخته و پاسخ به پرسش اساسی اول پژوهش حاضر استفاده شده است. جامعه پژوهش را تمامی منابع اطلاعاتی مرتبط در دسترس تشکیل داده و از فنون تحلیل محتوا برای تحلیل منابع استفاده شده است. در گام دوم از پیمایش تحلیلی برای بررسی وضعیت موجود کتابخانه های دیجیتالی استفاده شده است. جامعه پژوهش را تمامی کتابخانه های دیجیتالی فعال به تعداد 32 کتابخانه تشکیل می دهد که از این تعداد 26 کتابخانه در پژوهش حاضر مشارکت داشته اند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز در این بخش از پژوهش پرسشنامه پژوهشگر ساخته است. در گام سوم پژوهش نیز از روش تحلیل سیستم استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در یکپارچه سازی معنایی نیاز به عناصری مانند زیرساخت فناورانه، نظام های کدگذاری و شناساگر، استانداردهای فراداده، مسائل قانونی، سازمانی و پایگاه های دانشی معنایی و سیستم های سازماندهی دانش است. همچنین روش استفاده از مترجم ها و برقراری روابط معنایی می توانند در یکپارچه سازی معنایی مورد استفاده قرار گیرند. از نظر ابزارهای مهم مورد نیاز در یکپارچه سازی معنایی نیز ابزارهایی مانند هستی نگاری ها، سیستم های سازماندهی دانش، پایگاه دانشی، مترجم ها، و زبان های توصیفی و تحلیلی می توانند مورد استفاده قرار گیرند. همچنین یافته های دیگر پژوهش در ارتباط با پرسش اساسی دوم پژوهش حاضر نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی مورد مطالعه از نظر پوشش منابع دیجیتالی و تکمیل فیلدهای فراداده در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. همچنین از نظر مستندسازی محتوای فیلدهای فراداده نیز وضعیت چندان رضایت بخشی را شاهد نیستیم. بنابراین برای ایجاد قابلیت یکپارچه سازی معنایی نیازمند تقویت تمامی نقاط ضعف شناسایی شده در این پژوهش هستیم. در نهایت مدل مفهومی پیشنهادی این پژوهش در سه لایه داده، استنتاج ماشینی و برنامه کاربردی پیشنهاد شده است.