تعلق وجودی انسان در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انسان پژوهی دینی سال ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹
5 - 23
حوزه های تخصصی:
موضوع این مقاله تعلق وجودی انسان در فضای سایبر است. نسبت انسان با فناوری قدیم نسبت ابزاری بود؛ یعنی فناوری ابزار انسان بوده و او تقوم وجودی به تکنولوژی نداشت. اما قوام بشر جدید به تکنولوژی مدرن است. یا به تعبیر دیگر، بشر جدید نسبت به تکنولوژی فقر وجودی یا تعلق وجودی دارد. هیچ یک از ساحت های وجودی او از تکنولوژی مستقل نیست و بلکه سرتا پا قائم به آن است. به عبارت دیگر، در فناوری قدیم بشر از آن استقلال وجودی داشت و بدون آن زندگی می کرد. این فناوری در حد ابزاری بیش نبود. اما قوام وجودی بشر جدید به تکنولوژی است؛ بدون آن حیات فردی و اجتماعی او از هم می پاشد. با استفاده از بحث مناط علیت در فلسفه اسلامی می توان به فهم خاصی از نسبت انسان با تکنولوژی جدید و نیز با فضای سایبر دست پیدا کرد. به نظر می آید که این بحث مدل خاصی در این زمینه به دست دهد که از جهتی فهم این نسبت را از نظر فلسفی ساده تر سازد.