شأن نزول آیات درباره اصحاب

یکی از محورهای مهم مطالعات تاریخی، شخصیت شناسی افراد تاثیرگذار در دوره های مهم تاریخی است. یکی از  شخصیت های نادر و دارای اهمیت در تاریخ صدر اسلام، حضرت حمزه سید الشهدا(ع) است. ایشان قبل و بعد از بعثت رسول خدا(ص )، در شمار حامیان حضرت بود. یکی از راه های شناسایی این شخصیت، بررسی نقش و جایگاه او در حوادث مرتبط با تفسیر آیات و نیز نقل روایت های باقی مانده از اصحاب رسول خدا(ص) درباره ایشان است. سوال اصلی مقاله این است که تصویر شخصیت حضرت حمزه در تفسیر برخی آیات مرتبط با حوادث صدر اسلام و نیز روایات منقول از اصحاب چگونه است؟ این مقاله، پس از بررسی تفسیر بعضی آیات و مضمون برخی گزارش های اصحاب، حضرت حمزه(ع) را افتخار رسول خدا(ص) و دارای مقام رفیع در قیامت و در زمره سادات بهشت دانسته است که در جنگ بدر و احد دلاورانه جنگید. همچنین وی یکی از افراد مد نظر در تفسیر برخی آیات معرفی شده است. این ویژگی ها، در بازنمایی شخصیت حضرت حمزه(ع) موثر است و جایگاه او را در جامعه صدر اسلام نشان می دهد.