استقامت قلبی عروقی

زمینه و هدف: تحقیقات متعدد حاکی از رابطه نزدیک بین سامتی با شاخص های استقامت قلبی  عروقی و ترکیب بدنی می باشد و انجام تمرینات ورزشی می تواند در بهبود یا اصاح این شاخص ها نقش موثری داشته باشد. از این رو، هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر 8 هفته تمرین هوازی بر برخی از شاخص های فیزیولوژیک استقامت قلبی  عروقی و ترکیب بدنی در دانش آموزان 15 تا 18 سال مقطع متوسطه شهر کاشان در سال تحصیلی 91 - 1390 بود. روش تحقیق: این مطالعه به روش نیمه تجربی بود. از بین 120 نفر از دانش آموزان دبیرستان های پسرانه شهر کاشان که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شده و به دو گروه مساوی شامل گروه تجربی (میانگین سن 30/ 1±17/46 سال، وزن 91/ 9± 73/ 56 کیلوگرم، قد 92/ 4± 73/ 168 سانتی متر و شاخص توده بدنی 42/ 3± 88/ 19 کیلوگرم/مترمربع) و کنترل (میانگین سن 18/ 1± 53/ 17 سال، وزن 11/96±60/06 کیلوگرم ، قد 84/ 7± 66/ 169 سانتی متر شاخص توده بدنی 51/ 3± 79/ 20 کیلوگرم/ مترمربع) تقسیم شدند. با استفاده از آزمون های میدانی، شاخص های حداکثر اکسیژن مصرفی، ضربان قلب پایانی و ترکیب بدنی آزمودنی ها اندازه گیری گردید. برنامه تمرینی، شامل 8 هفته تمرین هوازی، هر هفته 3 جلسه با شدت 60 تا 75 درصد ضربان قلب بیشینه بود. طی دوره تمرین، آزمودنی های گروه کنترل هیچ گونه فعالیت ورزشی منظمی نداشتند. برای طبیعی بودن توزیع داده ها از آزمون کلموگروف- اسمیرنوف، برای ارزیابی اثربخشی تمرینات از تحلیل کوواریانس و جهت اثبات فرض همگنی واریانس ها از آزمون لون استفاده شد. یافته ها: بهبودی معنی داری در شاخص حداکثراکسیژن مصرفی ( 001/ p =0 ) و ضربان قلب پایانی ( 001/ p =0 ) گروه تجربی مشاهده گردید، اما در ضخامت چربی زیر پوستی ( 86/ p=0 ) و درصد چربی بدن ( 16/ p=0 ) دو گروه تفاوت معنی داری بدست نیامد. نتیجه گیری: 8 هفته تمرین هوازی با شدت 60 تا 75 درصد حداکثر ضربان قلب بیشینه موجب بهبود شاخص های استقامت قلبی - عروقی دانش آموزان دبیرستانی شد؛ اما به دلیل برخورداری وضعیت ترکیب بدنی طبیعی، تغییر قابل ملاحظه ای در میزان چربی بدنی آن ها مشاهده نگردید. تحقیق بیشتر روی افراد دارای اضافه وزن یا چاق، تأثیر این نوع تمرین را بهتر نمایان خواهد ساخت.