سالمندی پرمخاطره

تغییرات جامعه ایرانی طی چند دهه اخیر زندگی روزمره سالمندان را متاثر ساخته است و کشف سویه های پروبلماتیک تجربه سالمندی دارای اهمیت است. در پژوهش حاضر با بهره گیری از پژوهش کیفی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با سالمندان و برخی از متخصصان حوزه سالمندی، تحلیلی از وضعیت اجتماعی سالمندان ارائه شده است. نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که سالمندی در کشاکش تغییرات اجتماعی روایتی است از سالمندی در جامعه پرمخاطره؛ جامعه ای که در آن با تحولات اقتصادی و همچنین تغییرات اجتماعی و فرهنگی و در فقدان حمایت دولت به مثابه نهادی اجتماعی و حمایت گر، سالمندی به تجربه ای ناامن و پرمخاطره تبدیل می شود و در چنین جامعه ای، سالمندان طبقات تهیدست بیش از همه آسیب می بینند. در جامعه پرمخاطره، نظام بازنشستگی ضعیف و ناامن، و فقر نظام حمایتی و مساعدت اجتماعی از مهم ترین ویژگی های سیاست های اجتماعی سالمندی است. در اقتصاد تورمی، بی ثبات و ناامن نیز سالمندان تهیدست پیامدهای اجتماعی تورم چون فقر معیشتی، سبک زندگی ضرورت محور، و پیامدهای کالایی شدن سلامت را تجربه می کنند. درنهایت خانواده ایرانی نیز از روند کالایی شدن و غلبه منطق اقتصادی مصون نمانده است و سالمندان در این میدان، ناامنی تعاملات بین نسلی، سالمندآزاری و تنهاشدگی را تجربه می کنند. در چنین شرایط اجتماعی، سیاست گذاری اجتماعی سالمندی بسیار دارای ضرورت است.