ارزیابی مؤلفه های اجتماعی-اقتصادی تبیین کننده تاب آوری در سکونتگاه های غیر رسمی (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷
196 - 181
حوزه های تخصصی:
امروزه توجه به جامعه ی تاب آور در راستای مدیریت بحران و کاهش خطر و مقابله با سوانح، به ویژه در مناطق مستعد بلایا و بحران ها ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های تأثیرگذار اجتماعی-اقتصادی تاب آوری در سکونتگاه های غیررسمی شهر تبریز نگارش شده است. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی است. جامعه ی آماری تحقیق ساکنان سکونتگاه-های غیررسمی شهر تبریز (بیش از 400 هزار نفر) و مدیران، مسئولان و نخبگان دانشگاهی بوده که حجم نمونه ی ساکنان بر اساس روش کوکران 383 نفر و حجم نمونه ی مدیران و مسئولان و نخبگان بر اساس روش دلفی 100 نفر برآورد شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از آزمون های تی، رگرسیون و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که ویژگی های اقتصادی و اجتماعی افراد تأثیر قابل توجهی بر تاب آوری فردی و اجتماعی در سکونتگاه های غیررسمی دارد که بیشترین تأثیرگذاری در شاخص های اقتصادی مربوط به متغیرهای وضعیت اشتغال، میزان درآمد و مالکیت مسکن به ترتیب با ضرایب 69/0، 67/0 و 62/0 و در بین شاخص های اجتماعی بیشترین تأثیرگذاری مربوط به متغیرهای میزان تحصیلات و احساس تعلق مکانی به محله به ترتیب با ضرایب 54/0 و 42/0 می باشد. همچنین در ساختارهای اجتماعی-اقتصادی بیشترین تأثیرگذاری بر تاب آوری سکونتگاه های غیررسمی، وجود پایگاه های ارتباطی بین مردم و سازمان های مسئول جهت تسریع در کیفیت پاسخگویی به نیازها در زمان وقوع بحران و اعتبارات مناسب بانک ها و نهادهای محلی-دولتی به منظور قابلیت بازگردان وضعیت به قبل از بحران بوده که آماره ی آزمون تی آنها به ترتیب 54/12 و 32/11 می باشد.