ارزیابی نقش فرم شهری در مصرف انرژی توده های ساختمانی و آسایش حرارتی فضاهای باز شهری در اقلیم گرم و خشک(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۴
58 - 78
حوزه های تخصصی:
در گذشته شهرها از نظر توجه به محدودیت های اکولوژیک نمونه های خوبی از طراحی شهری انرژی کارا بوده اند. با نگاهی به شهرهای سنتی و مقایسه آن ها با شهرسازی مدرن امروزی، شاهد پیامدهای نامطلوب زیست محیطی در مقیاس طراحی واحدهای ساختمانی و نیز ساختار فضایی شهرها می باشیم. لذا به نظر می رسد ضروریست ضمن شناسایی عوامل موثر در در طراحی شهرهای پایدار سنتی، با بهره گیری از نرم افزارهای شبیه سازی بتوان پیش از اجرای طرح و یا در مرحله ارائه گزینه های پیشنهادی، به فرم های بهینه در اجزا (ساختمان های منفرد) و ترکیب های شهری (بافت های شهری) دست یافت. پژوهش پیش رو با ترکیب روش های توصیفی – تحلیلی، مطالعات گونه شناختی، ترسیم و شبیه سازی مدل ها، به دنبال تحلیل مصرف انرژی و آسایش حرارتی در گونه های مختلف فرم ساختمانی، بلوک های شهری و ساختار فضایی شهر اصفهان در 4 دوره تاریخی می باشد. لذا با بهره گیری از نرم افزارهای شبیه سازی انرژی (دیزاین بیلدر) و آسایش حرارتی (انوی- مت) و تحلیل چیدمان فضایی ارتباط مابین متغیرهای مستقل (مشخصه های کالبدی و فضایی بافت شهری) و متغیرهای وابسته، میزان مصرف انرژی (جهت تامین گرمایش، سرمایش و روشنایی) و آسایش حرارتی، در هر یک از سناریوهای پیشنهادی، مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج، می توان دستورالعمل طراحی اقلیمی بافت های شهری را در قالب سه مولفه؛ نظام و الگوی قطعه بندی و تفکیک زمین شهری، شکل و مشخصات توده/فضا در بافت های شهری و الگوی شبکه معابر بافت، تنظیم و عملیاتی ساخت. فرم های غالب دوره قاجار به لحاظ عملکرد انرژی و نیز همسازی با اقلیم، فرم های پایدارتری نسبت به سایر دوره های تاریخی می باشند. همچنین ساختارهای فضایی با بیشترین میزان همپیوندی و اتصال فضایی می توانند درصد بالاتری از شرایط آسایش حرارتی را در فضاهای باز شهری ایجاد نمایند.