مصادر تاریخ نیشابور

تاریخ نیشابور ، تألیف حاکم نیشابوری (د. 405ق)، یکی از کهن ترین و معتبرترین تواریخ محلّی در جهان اسلام است. این اثر که به جهت سترگی و اهمیتش، به حقّ آن را تاریخ خراسان خوانده اند، بسیار مفصّل بوده ولی امروز مفقود است. تاریخ نیشابور ، علاوه بر جنبه های سیاسی، جغرافیایی و سنّت های فرهنگی و اجتماعی خراسان بزرگ، متضمّن مکتوبات و اسنادی است که تا حدّ زیادی به بازنمایی وضعیت علمی نواحی خراسان کمک می کند. این کتاب به موضوعات متنوع و گسترده ای در قالب تراجمِ مفصّل پرداخته، که حاکی از بهره مندی مؤلف از طیف وسیعی از منابع حوزه های مختلف علمی است. مقاله پیش رو پژوهشی است در شناسایی منابع مکتوب و شفاهی تاریخ نیشابور ، اعم از جوامع حدیثی، تواریخ محلّی، کتب رجال، اخبار و حکایات، دواوین شاعران، متون صوفیّه و امثال این ها، که بر مبنای نقل های متون دیگر، و بخصوص تنها تلخیص بازمانده از تاریخ نیشابور ، اثر خلیفه نیشابوری، صورت گرفته است.