آبهای ساحلی

از قرن هفدهم میلادی ببعد، برخی از کشورهای جهان که دارای مرزهای آبی بودند، اقدام به ایجاد جزایر دست ساخت و مصنوعی در آبهای نزدیک سواحل خود کردند. این جزایر با اهداف نظامی و دفاعی، ساخت فرودگاه، استخراج و تولید مواد نفتی و معدنی یا امور تجاری ساخته شدند. در سالهای اخیر برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس نیز مبادرت به ساخت جزایر بسیار بزرگ مصنوعی، با اهداف چندمنظوره در سواحل و آبهای سرزمینی خود در این دریای نیمه بسته کرده اند. بدلیل ابعاد بسیار عظیم ساخت و ساز این جزایر در دریا، بدون شک، ساخت این جزایر تاثیرات مخرب و نامطلوبی را در منطقه بدنبال خواهد داشت. در این میان کشورهای جنوبی حوزه خلیج فارس از قبیل امارات متحده عربی؛ بحرین؛ قطر و... نیز دست به احداث چندین جزیره مصنوعی در سواحل خود زده اند که از لحاظ حجم و گستردگی در نوع خود پدیده جدیدی هستند. آنچه در اینجا اهمیت پیدا میکند، تاثیر زیست محیطی بسیار زیاد و نامطلوب این جزایر مصنوعی است که بر حوزه جغرافیایی خود خواهند داشت. با توجه به اینکه خلیج فارس بلحاظ زیست محیطی، یکی از مناطق بشدت آلوده جهان بشمار میرود و آلودگی نفتی در آن دو برابر بیشتر از دیگر دریاهاست، ساخت جزایر مصنوعی میتواند، ابعاد آلودگی ها و تخریب زیست محیطی را شدت بخشیده و پیامدهای زیست محیطی جبران ناپذیری را بهمراه داشته باشد. همچنین از آثار منفی ایجاد این جزایر، تغییر مرفولوژی ظاهری منطقه خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله بررسی ابعاد زیست محیطی، حقوقی، سیاسی و امنیتی جزایر مصنوعی در آبراه حیاتی خلیج فارس است. در نوشتار حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی، مدارک و مستنداتی که در این مورد وجود دارند، تحلیل و ارزیابی میشوند.