کتابخانه های نهادی و مشارکتی

هدف: در برنامه میان مدت بهبود و توسعه نهاد کتابخانه های عمومی، از ارتقای سطح مشارکتهای مردمی یاد می شود. در این تحقیق، به بررسی این رویکرد و معیار قرار دادن دو ساختار اصلی کتابخانه ای موجود کشور، یعنی کتابخانه ها نهادی و مشارکتی، پرداخته شده است. روش شناسی: روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی - تحلیلی بوده و 6 شاخص ورودی و 3 شاخص خروجی از مستندات و آمارهای کتابخانه ای استخراج شده است. جامعه آماری، تمامی استانهای کشور در سال 1389 و 1390 بوده است. از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها برای محاسبه کارایی استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان از جایگاه ثابت سیستان و بلوچستان و همدان در صدر کارایی کتابخانه های مشارکتی و یزد، آذربایجان غربی و فارس در انتهای کتابخانه های نهادی دارد. خراسان جنوبی، سیستان، ایلام و سمنان در مجموع مشارکتی و نهادی رتبه های مناسبی را به خود اختصاص داده و در مجموع کارایی خوبی داشته اند. تغییرات نشانگر نبود ساماندهی مشخص در بین کتابخانه های مشارکتی نسبت به نهادی هاست که مهم ترین علت آن را می توان در عمر کوتاهی که این کتابخانه ها تا کنون داشته اند، جستجو کرد. نتیجه گیری: در مجموع می توان گفت، کتابخانه های مشارکتی هنوز به مرحله ثبات ساختاری و سازماندهی نرسیده اند ولی کارایی بالاتری نسبت به نهادی ها دارند.