کاربرد مدل های تصمیم گیری چندمعیاره در سنجش زیست پذیری مناطق کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اهداف: رشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیت شدن مفهوم زیست پذیری شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. زیست پذیری شهری یکی از مبانی اساسی توسعه پایدار شهری و همچون سکه دارای دو رو می باشدکه یک روی آن معیشت است و روی دومش پایداری بوم شناختی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش زیست پذیری مناطق بیست ودوگانه کلان شهر تهران با استفاده از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره می باشد. روش: پژوهش حاضر از نظر روش شناختی با توجه به اهداف موضوع از نوع کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. با توجه به ابعاد و شاخص های مد نظر در موضوع و مبانی نظری پرسش نامه طراحی شده برای محققان و متخصصان، برخی از شاخص ها و ابعاد پس از عبور از صافی پرسش نامه اولیه مرحله پیش آزمون در پرسش نامه نهایی به کار رفتند. یافته ها/ نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد در تمامی مناطق مناطق بیست و دو گانه کلان شهر تهران؛ شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین مناطق از نظر تفاوت شاخص زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می شود. به طوری که که رتبه بندی مناطق بیست و دو گانه کلان شهر تهران با تکیه بر مدل ویکور نشان داد که منطقه 1 با بیشترین میزان زیست پذیری با اتخاذ کمترین میزان ویکور(0) در جایگاه نخست و منطقه 3 با میزان ویکور(62/0) و منطقه 2 با میزان ویکور(71/0) به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم قرار گرفتند. در مقابل مناطق 20، 19، 17، 15، 18،16 با اتخاذ بیشترین میزان ویکور محاسبه شده در جایگاه های آخر قرار گرفتند. نتیجه گیری: شهرنشینی مهار نشده، امروزه یکی از مهم ترین عوامل تشدید کننده مخاطرات و کاهش دهنده زیست پذیری در کلان شهر تهران می باشد و رشد جمعیت و به تبع آن تمرکز، ترافیک، رشد کالبدی و دست اندازی شهر بر اراضی پیرامونی و حریم شهری خود بستر تحریک و تشدید مخاطراتی چون شکل گیری جزایر گرمایی، گازهای گلخانه ای و غیره را فراهم آورده است.