مطالب مرتبط با کلیدواژه

ابعاد تاب آوری


۱.

مروری بر مفهوم تاب آوری شهری

کلیدواژه‌ها: شهر تاب آوری تاب آوری شهری ابعاد تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۳۱ تعداد دانلود : ۴۳۰۵
تاب آوری این روزها به دغدغه مهمی برای شهرها تبدیل شده است؛ به طوری که توجه و پرداختن به آن در شهرهای خصوصاً بلاخیز حائز اهمیت است. با وجود اهمیت این موضوع؛ اما مدیریت شهری در پرداختن به آن ضعیف بوده و بعضاً در هنگام وقوع حوادث شهرها خسارات بیشتری را متحمل می کنند. در دورانی از شهرسازی به سر می بریم که اکولوژی کره زمین به طور فزاینده ای تحت تأثیر فعالیت های انسانی قرار گرفته است. با توسعه شهرنشینی، شهرها به مراکز توجه تبدیل شده اند و تقاضا برای منابع طبیعی و توجه به تأثیرات محیطی جهانی آن ها افزایش یافته است. فعالیت های شهرسازی و برنامه ریزی شهری موجب افزایش فشار بر طبیعت و تضعیف تاب آوری آن شده است که اغلب پیامدهای مخربی برای شهرها و ساکنان آن در پی داشته است. با توجه به مواردی مثل طوفان ها و سیل های اخیر در نقاط مختلف جهان، گرم تر شدن، آلودگی هوا و همچنین افزایش هزینه های انرژی، کاهش ذخیره آب و مواد غذایی نیاز فوری به فعالیت و اقدام تأثیرگذار ضرورت یافته است. به همین دلیل، بسیاری از شهرها اقداماتی در زمینه احیای طبیعت انجام داده اند و از فعالیت های پایدار حمایت کرده اند. در واقع، در دو سه دهه اخیر، فرصت مناسبی برای توسعه پایدار جهانی ایجاد شده است. در این میان، تاب آوری و پایداری اهداف اصلی شهرهای آینده خواهند بود. عواقب جبران ناپذیر حوادث طبیعی و آسیب های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شهرهای معاصر موجب شده تا مفاهیم پایداری و تاب آوری تا حد زیادی به هم مرتبط شوند. روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر یافته های سایر محققین می باشد؛ و هدف این پژوهش تبیین مفهوم تاب آوری شهری می باشد.
۲.

تحلیل فضایی میزان تاب آوری مناطق شهر بابل در برابر مخاطرات محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی تاب آوری مخاطرات محیطی ابعاد تاب آوری شهر بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۳۷
امروزه بروز سوانح طبیعی و ایجاد خسارات و تلفات ناشی از این سوانح در نقاط مختلف جهان موجب گردیده تا ایمن تر نمودن شهرها و نقاط شهری، به یک چالش دراز مدت اما دست یافتنی تبدیل شود به طوری که جوامع شهری برای بازگشت سریع به وضعیت پیش از بحران در زمان وقوع مخاطرات طبیعی بر آن اند که تا حدودی از خسارات وارده بکاهند. در این میان، تاب آوری راهی مهم برای تقویت جوامع و شهر با استفاده از ظرفیت های آنهاست. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی میزان تاب آوری مناطق شهر بابل در برابر مخاطرات محیطی پرداخته است که پرسشنامه ای در قالب 4 بُعد، 16 شاخص و 31 زیرشاخص تنظیم گردید و تعداد 383 پرسشنامه براساس مدل کوکران به صورت تصادفی در میان جامعه آماری مورد مطالعه توزیع شد. برای بررسی مسائل تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها از مدل تصمیم گیری چند متغیره «ویکور» استفاده شده و وزن معیار هریک از شاخص ها با روش آنتروپی شانول محاسبه شده است. نتایج داده های تحقیق که با کمک نرم افزارهای SPSS، GIS و Excel انجام شده است، نشان می دهد که در بین ابعاد مختلف تاب آوری شهری در مناطق 12گانه شهر بابل، ابعاد کالبدی (با میانگین 54/3) و سپس اجتماعی (با میانگین 14/3) وضعیت مناسب تری دارند ولی به طور کلی حدود 50 درصد مناطق مورد بررسی در شهر بابل دارای عدم تاب آوری و تاب آوری پایین می باشند و تنها 25 درصد از مناطق از لحاظ شاخص ها کاملاً تاب آور هستند.