ترکستان شرقی

نوشتار حاضر جایگاه تبیینی و تفسیری کتاب درآمدی بر جغرافیای تاریخی فرارود؛ در سده های نخستین اسلامی را از دو منظر ایجابی و سلبی نقد می کند. ماوراءالنهر، شرقی ترین ایالت جهان ایرانی و اسلامی، طی قرن های نخستین اسلامی پیوندهای تنگاتنگ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، و سیاسیِ انکارناپذیری با دیگر نواحی جهان اسلام داشته است و در عین حال، حدود و ویژگی های جغرافیایی آن تا کنون چندان شناخته شده نیست. کتاب یادشده، که کتاب درسی معرفی شده برای دانشجویان رشتۀ تاریخ است ، به نوعی سر آغاز جریانی جدید در پژوهش های فرارود شناسی است. اهمیت موضوع و پردازش متفاوتِ مطلب از نکات ممتاز کتاب است، ولی ابهام در مسئله، ناهماهنگی عنوان و محتوا، بهره نبردن از همۀ منابع اصلی، تدقیق نداشتن و توجه نکردن در استفاده از تحقیقات جدید، رعایت نکردن موازین علمی در تدوین کتاب، اغلاط محتوایی و ویرایشی در متن از نارسایی های این کتاب است.