مهسا پناهی کازرونی

یک مقاله گزارشی کوتاه، با رویکردی روان شناسی اجتماعی، به واکاوی تأثیر مشارکت خلاق دانش آموزان دختر در فرآیند تولید ادبیات نمایشی مبتنی بر خیام خوانی، با هدف تقویت عزت نفس و تحکیم پیوند با هویت فرهنگی-دینی در دوران کودکی می پردازد. مطالعه به شیوه کمی و با بهره گیری از مقیاس استاندارد عزت نفس روزنبرگ (RSES)  صورت گرفت. جامعه آماری شامل ۵۰ دانش آموز دختر ۸ تا ۱۰ ساله از دبستان شهید شریف اشرف شیراز بود که در سطوح مختلف خلق، ایفای نقش و اجرای نمایش های خیام خوانی مشارکت فعال داشتند. اجرای این برنامه که مبتنی بر رباعیات خیام به عنوان نماد حکمت ایرانی-اسلامی است، بستر تعامل اجتماعی هدفمند، تجربه زیسته هنری و بازسازی هویت فرهنگی را برای مشارکت کنندگان فراهم ساخت. تحلیل داده ها از طریق مقایسه نمرات پیش آزمون و پس آزمون، حاکی از بهبود معنادار در شاخص های عزت نفس بود. یافته ها نشان می دهد که درگیر شدن در فعالیت های نمایشی مبتنی بر متون کلاسیک، می تواند به عنوان یک مداخله فرهنگی-روان شناختی، مؤلفه های بنیادین خودپنداره مثبت، خودکارآمدی و احساس ارزشمندی را در کودکان تقویت نماید. همچنین، نتایج گواه آن است که تلفیق هنرهای نمایشی با محتوای اصیل ایرانی-اسلامی، نه تنها زمینه ساز ارتقای سلامت روانی کودکان است، بلکه عاملی کلیدی در صیانت از هویت فرهنگی نسل نو محسوب می شود. بر این اساس، پیشنهاد می شود رویکردهای آموزشی نوین، از ظرفیت های ادبیات کهن و نمایش خلاق به منظور ارتقای تاب آوری روانی و انسجام فرهنگی دانش آموزان بهره گیرند.

مسیر تحول آفرین آموزش در چهارمین انقلاب صنعتی بر نقش حیاتی ادغام فناوری و آموزش تأکید دارد. این حوزه میان رشته ای با رویکردهای فعال و مسئله محور مانند یادگیری مبتنی بر بازی، یادگیری ترکیبی و رویکردهای یادگیری مبتنی بر پروژه مشخص می شود که در مواجهه با تغییرات ناشی از همگرایی فناوری های پیشرفته، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این میان، توسعه ابزارهای دیجیتال و هوش مصنوعی، فرصت های بی سابقه ای برای بهبود یادگیری شخصی سازی شده و تعامل محور ایجاد کرده است. بااین حال، ادغام فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای درحال توسعه، از جمله ایران، با چالش های قابل توجهی روبه رو بوده و بحث هایی پیرامون تأثیر آن در کاهش تجربیات عملی و تعامل کاربردی در محیط های آموزشی مطرح شده است. علاوه بر این، مقاومت معلمان در برابر تغییرات فناورانه، کمبود منابع مالی و محدودیت های زیرساختی از دیگر موانع پیش روی این تحول محسوب می شود. با توجه به اهمیت روزافزون محتوای آموزشی دیجیتال، این مطالعه با استفاده از مرور نظام مند، به بررسی میزان اثربخشی و نحوه اجرای یادگیری دیجیتال در دختران و زنان می پردازد. این مقاله از رویکردی نظام مند برای گردآوری داده های اولیه استفاده کرده است. در این جستجو، ۱۶ مقاله شناسایی شد، یافته های این پژوهش نشان می دهد که یادگیری دیجیتال تأثیر مثبتی بر افزایش تعامل دختران و زنان، بهبود عملکرد تحصیلی و تقویت علاقه به موضوعات علمی دارد. همچنین، بهره گیری از روش های یادگیری ترکیبی و ابزارهای چندرسانه ای می تواند باعث تقویت تفکر انتقادی میشود. بااین حال، موفقیت این برنامه ها مستلزم آموزش و حمایت مستمر و تدوین سیاست های آموزشی انعطاف پذیر است.