سیده نیکو حسینی

رسانه های اجتماعی مجازی به طور فزاینده ای برای برقراری ارتباط، یادگیری و همکاری مورداستفاده قرار می گیرند و برای برخی از افراد به یک عادت بالقوه مشکل ساز و اعتیادآور تبدیل شده اند. از این رو، شناسایی علل گرایش افراد به این شبکه ها ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی علل گرایش جوانان به شبکه های اجتماعی مجازی به روش پدیدار شناختی تفسیری انجام شد. جامعه مورد مطالعه، دختران و پسران عضو شبکه های اجتماعی شهر زنجان بودند. نمونه بررسی شده 15 نفر از جامعه مورد نظر بودند که بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. داده های کیفی به دست آمده گردآوری، ثبت، کدگذاری و طبقه بندی شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کلایزی استفاده شد. تحلیل تجارب مشارکت کنندگان در مصاحبه ها نشان داد 13 عامل جذابیت و تازگی، احساس تنهایی، هیجان خواهی، سرکوب مشکلات فردی، حفظ و تداوم روابط صمیمی، تسهیل روابط بین فردی، ابراز وجود، سرگرمی و وقت گذرانی، آموزش و یادگیری، اطلاع رسانی و اطلاع گیری، تجارت الکترونیکی، همنوایی گروهی و صرفه جویی در گرایش جوانان به شبکه های اجتماعی مجازی مؤثر بوده اند. بر اساس نتایج حاصله پیشنهاد می شود دختران و پسرانی که به شبکه های اجتماعی مجازی اعتیاد دارند مورد ارزیابی روان شناختی قرارگیرند، مشکلات آنها از قبیل احساس تنهایی و سرکوب درمان شود و هیجان خواهی آنها با روش های دیگری تعدیل گردد. علاوه بر آن علل گرایش مثبت جوانان مانند حفظ و تداوم روابط صمیمی، تسهیل روابط بین فردی، آموزش و یادگیری، اطلاع رسانی و اطلاع گیری، تجارت الکترونیکی و صرفه جویی از طرف خانواده ها و نهادهای اجتماعی مورد توجه و تقویت قرار بگیرد.