سحر بنیادی

د اد ه ها در سازمان ها به عنوان دارایی هستند و کیفیت آن ها، اصلی مهم بر ای ر سید ن به بهر ه و ر ی ساز ما ن هاست. بر ای مد یر یت بهینه این د ار ایی های ساز مانی، به نو عی حکمر انی نیاز است تا به کمک آن، داده ها ر ا با اهد اف ر اهبر د ی ساز مان همر استا کرد. هدف این پژوهش شناسایی ابعاد کیفیت داده برای حکمرانی داده است. برای تحقق این هدف از یک رویکرد دو مرحله ای کیفی استفاده شد. د ر مر حله او ل، ر و ش فر اتر کیب با جست وجو ی کلید و اژه ها ی کیفیت د اد ه، مد یر یت د اد ه، حکمر انی د اد ه و مد یر یت کیفیت د اد ه د ر پایگاه های ایر اند اک، Science Direct ،Google Scholar،Springer ،IEEE و ACMد ر بین سال های (1995-2022) انجام و 268 مقاله مر تبط تشخیص د اد ه شد و د ر مر احل مطالعه و ار ز یابی د قیق 62 مقاله مو ر د تأیید قر ار گر فت. با بررسی و مطالعه کامل این مقالات 8 مفهوم شناسایی شد. بعد از اعمال نظر اساتید و سه نفر از متخصصان داده سرانجام، 55 مؤلفه برای سؤال پژوهش استخراج گردید. در مرحله دوم، به منظور دریافت نظر خبرگان از روش دلفی فازی استفاده شد. به همین منظور از خروجی فراترکیب، گویه های لازم برای طراحی پرسشنامه دلفی فازی تأمین شد و این فرایند تا جایی ادامه یافت که نظرات خبرگان در مورد پاسخ به سؤالات به اجماع رسید. 21 نفر از خبرگان که حداقل دارای یک مقاله پژوهشی در حوزه کیفیت داده بودند، انتخاب شدند و سرانجام، 14 پرسشنامه تکمیل شده برگردانیده شد. در پاسخ به سؤالاتِ ابعاد کیفیت داده برای حکمرانی داده، تعداد 46 شاخص شامل کامل بودن، زمان مند بودن، ارتباط، دسترس پذیری، مطابقت با قوانین و استانداردها، محرمانه بودن، تفسیرپذیری، افزونگی (قابلیت اضافه کردن)، شهرت و اعتماد پذیری، قابلیت ردیابی، ارزش (مقدار)، سادگی، به روزرسانی، مفهوم، نظم پذیری، پیوند پذیری، یکپارچگی مرجع، یکتایی، عینیت، امکان ممیزی، صحت، مقایسه پذیری، ثبات، امنیت دسترسی، رایج و شایع بودن، تمامیت، انطباق فراداده، مقبولیت، اعتبار، موجز بودن، کاربردپذیری (قابلیت استفاده)، باورپذیری، قابلیت درک، قابلیت اطمینان، منطقی بودن، سازگاری، قابلیت بازیابی، تکرارپذیری، قابلیت نمایش مقادیر پوچ، تناسب، وضوح، ارزش افزوده، جامعیت، توسعه پذیری، الگوپذیری، و تغییرپذیری شناسایی شدند. بیش از80 د ر صد شاخص ها ی حاصل از فر اتر کیب از نظر خبر گان پذیر فته شد ند. بنابر این، ساز مان ها و کسب وکار ها ی داده محور می توانند این شاخص ها ر ا د ر او لو یت سنجش کیفی د اد ه های خو د قر ار د هند.

تمام سازمان ها برای اجرای فرایندهایشان از داده ها استفاده می کنند. داده های سازمانی یا توسط خود سازمان تولید شده اند یا سازمان های دیگری آن ها را ایجاد کرده و در اختیارشان قرار داده اند. داده ها و اطلاعات نقش اساسی در تصمیم گیری ها و عملکردهای فرایندهای سازمانی دارند. به همین دلیل داده ها، بخشی از منابع سازمان و شاید مهم ترین منبع سازمان ها محسوب می شوند. از این رو، هدف از انجام این پژوهش ارائه مدل کیفیت داده برای حکمرانی داده می باشد. روش پژوهش به صورت فراترکیب به کار گرفته شد. لذا از 268 منبع یافت شده، طی مراحل فراترکیب، 62 مقاله با استفاده از کلید واژه هایی از جمله؛ داده، مدیریت داده، حکمرانی داده و مدیریت کیفیت داده در پایگاه های ایرانداک، Science Direct، Google Scholar، Springer، IEEE و ACM در بین سال های (1995-2022) انتخاب گردید. در این پژوهش ابتدا برای تمام عوامل استخراج شده از مطالعات پیشمشخص شدند.  برای کنترل کدها و مقوله های استخراجی از دو کدگذار استفاده شد و شاخص موردنظر در این زمینه، شاخص کاپا است. بر اساس تحلیل های صورت گرفته به کمک روش تحلیل محتوا، در مجموع تعداد 12 مقوله اصلی («ویژگی داده، داده، فابل داده، ارزش داده، ارزش اولیه داده، الگوی داده، مجموعه داده، دسترسی به داده، ترکیب داده، قالب بندی داده، فراداده و عینی بودن داده») و 47 مقوله فرعی برای مدیریت کیفیت داده برای حکمرانی داده کشف و مشخص شدند. ین، کدی در نظر گرفته و سپس با در نظر گرفتن مفهوم هر یک از کدها، آن ها در یک مفهوم مشابه دسته بندی شد. به این ترتیب مفاهیم پژوهش