طاهره رضوانی

مردسالاری از مفاهیم کلیدی گرایش های فمنیستی به شمار می آید. فمینیست ها معتقدند که در جامعه مردسالار، مردها قدرت و حاکمیتی برتر نسبت به زن ها دارند. آن ها علت فرودستی زنان را در جامعه مردسالار، در دسترسی بیشتر مردان به مزایای ساختارهای قدرت، تقسیم نابرابر امتیازات اجتماعی و روابط نادرست مرد و زن می دانند. مسأله مردسالاری در متون ادبی بازتاب چشم گیری دارد. آثار زیادی به ویژه در حوزه رمان نویسی با این رویکرد نوشته شده اند. نخستین اعتراض و نقدها به این نابرابری را زنان وارد حوزه ادبیات کردند. در میان نویسندگان زبان فارسی، مریم جهانی رمان «این خیابان سرعت گیر ندارد» را با نگاه فمنیستی نوشته است. نمودها و شاخصه های فمنیستی این رمان نخست به خاطر زن محور بودن، سپس گرایش ستیزه جویانه این رمان با نظام مردسالاری، آن را در ردیف رمان های فمنیستی قرار داده است. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای به رشته تحریر درآمده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که مریم جهانی، عوامل سلطه در نظام مردسالاری و شیوه های مبارزه زنان را در آن به نیکی تصویر کرده است. عواملی که از فرهنگ و سنت برخاسته در این رمان در تقابل با نوگرایی فمنیستی قرار گرفته است.    اهداف پژوهش: بررسی کنش های ضد مردسالاری در رمان «این خیابان سرعت گیر ندارد» از مریم جهانی. بررسی مسئله مردسالاری جامعه ایران با تکیه بر نقاشی های ایرانی. سؤالات پژوهش: کنش های فمنیستی چه جایگاهی در رمان «این خیابان سرعت گیر ندارد» از مریم جهانی. در نقاشی های ایرانی چه نشانه های از مردسالاری و فمنیسم وجود دارد؟