امیرحسین دوایی مرکزی

استفاده فراگیر از فناوری اینترنت اشیا  به عنوان یکی از فناوری های دیجیتال ذیل انقلاب صنعتی چهارم، وابستگی حیاتی به این فناوری طی سال های آینده را به سطح بسیار بالایی خواهد رساند. علیرغم ظهور و بروز فرصت های بی نظیر برای رشد و توسعه اجتماعی و صنعتی ناشی از به کارگیری این فناوری، در صورت برخورد انفعالی کشورها با این امر، تهدیدهای بسیار جدی مانند نقض حریم خصوصی، ایمنی و امنیت عمومی و امثال آن در برابر ما قرار خواهد گرفت. در این پژوهش، با تکیه بر رویکرد توصیفی-پیمایشی در تحلیل تاریخی تحقیق و توسعه اینترنت اشیا در ایران، طی تقریبا یک دهه اخیر، به تبیین نقش حکم رانی و ارتباط کارکردهای آن از منظر سیاست گذاری، تنظیم گری، تسهیل گری، و تأمین کنندگی پرداخته شده است. به طور خاص، فرایندهای کلیدی در نظام نوآوری اینترنت اشیا مانند توسعه و انتشار دانش، تجربه های کارآفرینانه، بسیج منابع، شکل گیری بازار، اثرگذاری در مسیر تحقیق، کسب مشروعیت، و ایجاد آثار خارجی مثبت، مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا یافته های پژوهش پس از انجام 21 مصاحبه عمیق با نمایندگانی از اجزای ساختاری نظام نوآوری اینترنت اشیا، شامل بازیگران، نهادها، شبکه ها، و توسعه دهندگان دانش و محصولات، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفته است. از مهم ترین نتایج این پژوهش، می توان به کشف و تبیین ارتباط مستقیم، معنی دار، و قابل توجه میان کارکردهای حکم رانی با شاخص های احصاکننده فرایندهای کلیدی و هفت گانه موجود در نظام نوآوری اینترنت اشیا کشور اشاره نمود. موضوعی که افق تحقیقاتی نوین و ادبیات قابل توجهی در اختیار پژوهشگران علاقه مند به این حوزه قرار می دهد، و نیز راهکارهای عملی برای سیاست گذاران توسعه فناوری در سطح کشور به همراه دارد.