روشینا شاه حسینی

معماری همانند سایر متون فرهنگی، تفسیر و تأویل شده است و دلالت هایی را در ذهن بیننده ایجاد می کند. این دلالت ها در لایه های متمایزی که بر مبنای نظام های رمزگان مختلف ایجاد شده است، شکل می گیرند. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که دلالت های فرهنگی عناصر بنای معماری در لایه های مختلف چگونه با یکدیگر تعامل می کنند. در این راستا، معماری پردیس های سینمایی ملت و آستارا به مثابه یک متن، درِ ذیل چهارلایه کارکردی، محیطی، زیباشناسی و پدیدارشناسی به صورت جزء به جزء مورد بررسی قرار می گیرد. هر بنا در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شده است. نتایج نشان داد پردیس ملت به انسجام کامل میان لایه های چهارگانه و تقویت دلالت های هر لایه توسط لایه های دیگر و دست یابی به تعریف جدید از فضای معمارانه و هنری منتهی شده است و پردیس آستارا به تمرکز بر بُعد عملکردی و فرمیِ سینما و غفلت از ارتباط میان لایه ها و عدم ارضای ذهنی مخاطب از حضور در فضای هنری منجر شده است. مهم ترین مؤلفه های تعامل در میان لایه ها عبارت اند از اهمیت فُرم خلاقانه و بیان ایده های متفاوت، برجسته شدن عناصر معماری، اهمیت نسبت بین انسان و فضای پیرامون و تطبیق حدودی فرم و عملکرد.