سید ولی الله میرحسینی

یکی از مشخصه های مهم واساسی توسعه شهری، سرمایه اجتماعی است، و دستیابی به توسعه پایدار شهری بدون توجه به پشتوانه های اجتماعی امکان پذیر نمی باشد. در تحقیق حاضر به بررسی نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت توسعه شهری در شهر یزد پرداخته شده و برای بررسی سرمایه اجتماعی از پنج شاخص اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی و دینداری و اعتقادات دینی استفاده شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، روش و ارتباط، پژوهشی کاربردی، پیمایشی و توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل 384 نفر از شهروندان شهر یزد می باشد. از ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین متغیرها و برای شناخت میزان تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین مولفه های سرمایه اجتماعی با جنسیت و میزان تحصیلات رابطه معنی داری وجود ندارد، ولی رابطه مثبت و معنی داری بین سرمایه اجتماعی و شاخص های آن با توسعه شهری وجود دارد.

شهرها عرصه بروز حیات جمعی هستند که پذیرای بیشترین استفاده کننده با سطوح مختلف فرهنگی می باشند. براین اساس فضای نامطلوب شهری می تواند بسترساز ناهنجاری های اجتماعی، در ابعاد مختلف زندگی گردد؛ همانطور که بعد از انقلاب صنعتی با تبدیل شدن مظروف شهرها به مقصد نهایی حجم عظیمی از مهاجران، شاهد پدیدار شدن بافت های فرسوده و ناکارآمد در شهرها بوده ایم. برهمین اساس ساماندهی این بافت ها به یکی از ضرورت ها و اولویت های مورد توجه مسئولان تبدیل شده است. در همین راستا تحقیق حاضر سعی داشته است بازآفرینی را به عنوان پذیرفته ترین رویکرد مداخله با تأکید بر ذهنیت کارشناسان در شهر زنجان مورد تحلیل قرار دهد. بدین منظور برای شناسایی و تعیین سطح آسیب های حاصل از بافت های فرسوده از مدل FMEA استفاده شده و برای تحلیل و استخراج الگوهای ذهنی کارشناسان جهت بازآفرینی از تحلیل عاملی کیو بهره برده شده است. لازم به توضیح است از آنجا که پژوهش حاضر خبره محوره بوده است نمونه انتخاب شده به روش هدفمند ( گلوله برفی) به میزان 10 نفر انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که 24 خطر در قالب 8 اثر بالقوه شناسایی شده اند که همه آن ها در سطح بارز تشخیص داده شده اند، به طوری که مقدار RPN همه آن ها بالای 300 گزارش شده است. بنابراین بایستی عنوان داشت که آسیب های حاصل از بافت های فرسوده در سطح جدی قرار داشته و نیاز به اقدامات فوری بوده است. در همین ارتباط ذهنیت کارشناسان در زمینه مداخله در بافت ها فرسوده ذهنیت کارشناسان در زمینه بازآفرینی با تأکید بر آسیب ها، بیانگر سه الگوی ذهنی بوده که میزان آسیب های حاصل از بافت های فرسوده را تا حد قابل قبول کاهش داده است.