ام البنین کوهستانی

ارتباط و تعامل در اجتماع از مهمترین ابعاد زندگی انسانی است، به گونه ای که آن را مهمترین ابزار هدایت برشمردند. از این روی، یافتن مهارت های ارتباطی امری ضروری است که نداشتن این مهارت ها خسارت های سنگینی بر سلامت جسمی و روحی افراد خواهد داشت، لذا این امر در آموزه های قرآنی و روایی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شرایط خاص و محدودیت ارتباطی امام حسن عسکری با شیعیان به تنهایی گواه و تأکیدی بر اهمیت نوع و کیفیت ارتباطات در سبک زندگی توحیدی است. یکی از فعالیت های علمی- فرهنگی ایشان، ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان و پیروان خود بود و از این طریق آنان را از هدایت خویش بهره مند می ساخت. پژوهش حاضر با هدف واکاوی مهارت های ارتباط با دیگران بر مبنای سیره این امام همام به روش نقلی- وحیانی، پردازش توصیفی-تحلیلی و گردآوری کتابخانه ای اطلاعات انجام گرفته است. براساس سیره حضرت عسکری ، پرهیزگاری در زندگی، تواضع در برابر افراد، فراموشی لغزش و گناه ایشان، جود و بخشش، صبر و بردباری و ... از جمله مهارت های ارتباطی در بُعد ایجابی است که رعایت آن ها موجب ارتباط مؤثر فرد با همنوعان می شود. اظهار شادمانی در نزد فرد محزون و غمگین، نفاق و دورویی و ... از بارزترین مهارت های ارتباطی در بُعد سلبی است که رعایت و عدم به کاربردن آن ها در ارتباط با همنوعان به ارتباطی مؤثر می انجامد.